Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün mirası Atatürk Orman Çiftliği’ne (AOÇ) ilişkin taşınmazlar kiralanırken, kira bedellerinde güncelleme yapılmadığı ortaya çıktı. Eser satışları için birtakım zincir marketler ile yapılan kontratlarda de 76.9 milyon TL’lik alacağın teminat altına alınmadığı belirlendi.
Sayıştay’ın AOÇ Müdürlüğü 2023 Yılı Kontrol Raporu’nda birtakım bulgulara yer verildi. AOÇ birinci kurulduğunda 55 bin 539 dekardı. Sayıştay’ın raporuna nazaran, arazinin büyüklüğü 2023 sonu itibariyle 33 bin 110 dekar. AOÇ toprağının yüzde 67 oranında 22 bin 200 dekarlık kısmı orman ve park alanı. Arazinin yüzde 22 oranında 7 bin 172 dekarlık kısmı ise çeşitli kamu ve özel bölüm gerçek ve hukuksal şahıslarına kiraya verilmiş durumda. Yüzde 5 oranında bin 808 dekarlık kısmı da arsa, kanal, yol, bina alanları olarak kullanılıyor.
Rapora göre, AOÇ Müdürlüğü taşınmaz kiraya verme süreçlerinde, mevzuat kararlarında öngörülen yine ihaleye çıkma ile kira bedellerinin güncellenmesinde eksiklikler bulunduğu da tespit edildi. 10 yıllık kiralama mühletinin dolması üzerine tekrar ihaleye çıkma konusunun değerlendirilmediği durumlar ile 5 yıllık kira müddetinin sonunda kira bedellerinde güncellemeye yönelik çalışma yapılmadığı belirlendi. Kiraların piyasa şartlarına uygunluğu da değerlendirilmedi.
Raporda, şöyle denildi:
“2017 yılında mevcut kiraların piyasa rayiçlerine uygunluğunu sağlamak için Sermaye Piyasası Kurulu lisanslı bir gayrimenkul değerleme şirketi ile kontrat imzalanarak kira güncellemesi yapıldığı anlaşılsa da, bu tarih üzerinden 5 yıl geçmesine karşın kiraların piyasa şartlarına uygunluğunun tekrar değerlendirilmediği görülmüştür. Kiralamalarda yönetmelik kararları doğrultusunda, 10 yıllık kira mühletini dolduranlar için yine ihaleye çıkıp kiraya verme konularının kıymetlendirilmesi, ayrıyeten kira müddeti 5 yılı aşanlarda kiralananın durumu ve varsa emsal kira bedelleri göz önünde tutularak kira tespiti yapılması gerektiği düşünülmektedir.”
ALACAKLARDA TEMİNAT YOK
Rapora nazaran, AOÇ eserleri için 11 adet zincir marketle mukavele imzalandı. Ancak 6 markette satışlardan doğan 76.9 milyon TL alacak teminat altında değil. Raporda, “Toplam 133.3 milyon TL meblağında zincir marketlerden alacakların içinde yüzde 58’ine tekabül eden 76.9 milyon TL alacak fiyatının teminat altına alınmaması, müdürlük menfaatlerine terslik teşkil edecek halde alacağın ödenmemesi riskini üstlenmek manasına gelmektedir. Hakikaten geçmiş yıllarda borcunu ödemeyen marketler için türel süreç başlatılmış, fakat teminat olmadığından ötürü alacağın tahsil edilmesinde sıkıntılar yaşanmıştır” denildi.
Kaynak: Cumhuriyet