İliç’te yeni eksper raporu: ÇED raporunda imzası olan bakanlık yetkilileri kusursuz

Erzincan İliç’teki altın madeninde 9 personelin hayatını kaybettiği toprak kaymasına ait, Çevresel Tesir Kıymetlendirme (ÇED) raporlarını kapsayan yeni uzman raporu hazırlandı.

AA’nın aktardığına nazaran 13 Şubat’ta Çöpler köyündeki altın madeni alanında meydana gelen toprak kaymasıyla ilgili İliç Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma devam ediyor.

Soruşturma kapsamında hazırlanan ve Başsavcılığa sunulan 42 sayfalık yeni uzman raporunda, kazanın teknik boyutları değerlendirildi.

İstanbul Teknik, Hacettepe, Yıldız Teknik ve Gazi üniversitelerinden etraf, inşaat, jeoloji ve maden yüksek mühendislerinden oluşan 12 kişilik uzman heyetinin değerlendirmeleri sonucu hazırlanan raporda, evraklar, teknik raporlar, tabir tutanakları, müsaade evrakları, ölçüm sonuçları, laboratuvar deney sonuçları, işletme müsaade ve ruhsatları, şirketin tertip şeması, savcılık tarafından daha evvel alınan raporlar ile belgede bulunan tüm teknik rapor ve mütalaalar ile yazışmaların ayrıntılı olarak incelendiği vurgulandı.

Yeni raporda ÇED raporlarının, çevresel tesirlere dair kapsamlı bir kıymetlendirme sunarak faaliyetlerin sürdürülebilir ve etrafa hassas biçimde yürütülmesini sağlamayı amaçladığı söz edildi.

“İşletme etabında meydana gelen kazaların direkt ÇED raporunun sorumluluğu altında olmadığı” tabir edilen raporda, şu değerlendirmeler yer aldı:

– Rapor, işletmeye çevresel risklere karşı nasıl tedbirler alması gerektiğini bildirir lakin bu tedbirlerin uygulanması ve işletme süreçlerinin idaresi büsbütün projenin sahibine aittir. Münasebetiyle, kazalar ekseriyetle tasarım yahut işletme kusurlarından kaynaklanıyorsa, ÇED raporu sorumlu tutulamaz. Lakin raporda belirtilen önlemlerin göz gerisi edilmesi yahut yetersiz uygulanması durumunda işletme türel sorumluluk taşıyacaktır. Bu nedenle, ÇED raporları yalnızca bir rehber değil, işletmenin tüm süreçlerinde dikkat edilmesi gereken yasal ve çevresel bir taahhüttür ve işletme için bağlayıcıdır. Sonuç olarak, çok sayıda kurumun olumlu görüşü ve bir dizi bilimsel ve teknik araştırmaya dayanarak, 7 Ekim 2021 tarihinde Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından verilen ‘Anagold AŞ Çöpler Kompleks Madeni 2. Kapasite Artışı ve Flotasyon Tesisi Projesi ÇED Olumlu Kararı’nda rastgele bir halde hukuka ve mevzuata terslik bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

– 7 Ekim 2021 tarihli 2. Kapasite Artışı ve Flotasyon Tesisi Projesi ÇED Olumlu Kararı’nın iptali için TMMOB tarafından açılan davada, mahkemenin talebi ile konusunda uzman akademisyenler tarafından oluşturulan uzman raporu yazılmış ve hazırlanan ÇED raporunun kâfi olduğu sonucuna varılmıştır. 15 Mart 2024 ve 23 Mayıs 2024 tarihlerinde hazırlanan iki uzman raporunda da olayın iş kazası olduğu kanaatine varılmıştır. Bu durumda, ÇED olumlu kararı veren kurum çalışanlarının ve yetkililerinin kusurlu olmayacağı kanaatine ulaşılmıştır.

‘KAZA ÇED RAPORUYLA İLİŞKİLENDİRİLEMEZ’

– Tüm bu değerlendirmelerin ışığında heyetimizce, kelam konusu kazanın ÇED raporu ile ilişkilendirilemeyeceği, kazanın farklı bir olgu olarak kıymetlendirilmesi gerektiği, direkt sonucun oluşumuna etki etmeyen, dikkat ve ihtimam yükümlülüğünün ihlalinden oluşacak icrai yahut ihmali davranışları olmayan kamu ismine vazife yapan ilgili Bakanlığın ve genel müdürlüklerin sorumlu tutulamayacağı göz önüne alındığında, uygulama esnasındaki varsa aksiliklerden sorumlu tutulması beklenemeyeceğinden, kelam konusu ÇED raporunda onay yahut imzası bulunan Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkililerinin ve ilgililerin kusurlu olarak değerlendirilemeyeceği ve iş kazasının meydana gelmesinde kaza sonucu oluşan mevt, yaralanmalar ve etrafta oluşan kirlenmeye dair sorumluluğu bulunmadığı görüşüne varıldığından ötürü, ÇED raporunda onay yahut imzası bulunan Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkililerinin kusursuz olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.

(ANADOLU AJANSI)

Kaynak: Gazete Duvar