‘Sığır dili’ mantarı kansere karşı tesirli

Trakya Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülşah Gedik ile Öğretim Üyesi Dr. Hakan Nazlı, mantarların kanserli hücreler üzerindeki tesirlerini araştırmak gayesiyle çalışma başlattı. Düzce Üniversitesi’nden Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Dülger, Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Başaran Dülger ve araştırma vazifelisi Dr. Yener Kurman’ın da dahil olduğu takım, çalışmalarını 2 yıl boyunca sürdürdü.

Düzce bölgesinde yetişen ve halk ortasında ‘sığır dili’ ya da ‘geyik mantarı’ ismiyle bilinen mantarı, laboratuvar ortamında test eden bilimsel heyet, iki yıllık çalışmaları sonuca ulaştırdı. Çalışmalarda mantarın, en ölümcül kanserler ortasında üçüncü sırada olan karaciğer kanserinden etkilenen hücreleri belli dozda öldürdüğü tespit edildi.

‘KANSERLİ HÜCRELERİ MAKUL BİR DOZDA ÖLDÜRÜYOR’

Doç. Dr. Gülşah Gedik, mantarın bilhassa karaciğer kanseri üzerindeki tesirini araştırdıklarını belirterek, “Düzce vilayetinde kendi doğal ortamında yetişen kimi mantarlar üzerinde, bunların halk ortasında karaciğer kanserine karşı kullanımını Görkem Dülger ve Başaran Dülger hocalarımız belirlediğinde bu mantar ekstraktlarıyla ilgili daha gelişmiş formülasyon dizaynları yapmak üzere bizimle bir arada çalışmak istediklerini söylediler. Uzun yıllardır, âlâ bir antioksidan olan, karaciğer hastalıklarında, kanser hastalıklarında tedavide kullanılan selenyumun, yeşil sentez yoluyla bu mantarlara nano partiküllerini ürettirdik ve Hepatosellüler Karsinom dediğimiz karaciğerde yerleşen, primeri karaciğer olan bir kanser cinsinde aktifliğini çalıştık. Kansere karşı gözetici olabilecek kanser hücrelerini makul bir dozda öldürdüğünü çalışmalarımızda gösterdik” dedi.

‘TÜM MANTARLARIN KANSERE KARŞI BU ÖZELLİĞİ OLDUĞUNU SÖYLEYEMEYİZ’

Çalışmalarda, mantarın dirençli hastane enfeksiyonlarını oluşturan mikroorganizmalara karşı da aktifliğini tespit ettiklerini anlatan Doç. Dr. Gedik, “Bu çalışmalarımızın dışında birebir vakitte antimikrobiyal özelliklerinin ne olacağını da merak etmiştik. Onlara karşı da çalışmalar yapıldı ve bilhassa dirençli hastane enfeksiyonları oluşturan mikroorganizmalara karşı da tesirli olduğunu, çalışmalarımızda göstermiş olduk. Lakin her mantar tipinin, kansere karşı tesirli olabileceği, standardize olmayan eserlerin kansere karşı ya da öbür hastalıklara karşı ya da tüm mantarların bu şekil özellikleri olduğunu çabucak söyleyemeyiz. Bunların alışılmış ki pişirme, bekleme müddeti üzere günlük hayatta tüketimlerinde çok değişen faktörler olabiliyor” diye konuştu.

‘HENÜZ YOLUNDA BAŞINDAYIZ’

Söz konusu mantarın, kanser tedavisinde kullanılabilmesi için gerçek organizmalarda çalışma yapılması gerektiğine vurgu yapan Doç. Dr. Gedik, “İlaç haline getirilmesi için farklı bir ekstraksiyon tekniği ve başka bir standardizasyon tekniği uygulandı. Bu mantarların isimleri olarak tekrar tavuk mantarı, kara trompet, enişte tellicesi isimlerinin olduğunu söyleyebiliriz. En tesirlisini kendi çalışmamızda Hydnum Repandum’da görmüş olduk. Lakin kanser tedavisinde bu eserlerin kullanımı için hem In vivo, gerçek organizmalarda olan çalışmalara ve pek çok dataya muhtaçlık var. Şimdi yolun başındayız” dedi.

‘MANTAR TÜKETİMİYLE KANSER HADİSELERİNİN AZALDIĞINA DAİR RAPORLAR VAR’

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Dülger de mantarlar ve bitkiler üzere doğal eserlerin, yüzyıllardır beşerler ortasında alternatif tıpta ilaç olarak kullanıldığının bilindiğini söyledi. Dülger, “Özellikle mantarların içerdiği antioksidanlar, flavonoid üzere pek çok hususun tedavi edici özelliği olduğu yüzyıllardır bilim insanları tarafından da araştırılıp, belgelendirilmiştir. Mantarlar bilhassa dünyanın çeşitli bölgelerinde, mutfaklarda besin kaynağı olarak, yeniden lezzetleri ve aromalarıyla baharat olarak kullanıldığı bilinmekte. Bunun dışında tekrar karaciğer hastalıklarının tedavisinde yaygın bir formda kullanılmaktadır. Birtakım mantar özütlerinin tüketimiyle ilgili yayınlanmış raporlarda mantar tüketimiyle kanser olaylarının azaldığına dair raporlar bildirilmiştir” dedi.

‘ANTİKANSER ETKİNLİĞİNDE MANALI SONUÇLAR ALDIK’

Çalışmalarda, geyik mantarının antikanser aktifliği açısından manalı sonuçlar aldıklarını lisana getiren Dülger, “Biz de çalışmamızda halk ortasında kullanılan farklı mantar çeşitlerinin antimikrobiyal, antioksidan ve antikanser aktiviteleri üzerine gerek deneysel gerekse de In vivo takviyeli çalışmaları yürüttük. Bunun sonucunda, antimikrobiyal aktivite çalışmalarına baktığımızda gerek gram müspet gerek gram negatif patojenlere karşı ve de mayalara karşı önemli manası denecek seviyede antimikrobiyal aktivite sergilediğini gözlemledik. Yeniden çalışmamızın antikanser kısmıysa araştırma takımımızdan Dr. Yener Kurman tarafından yürütülmüştür. Antikanser aktifliğine baktığımızda burada da manalı sonuçlar aldık” diye konuştu.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Kolu Araştırma Vazifelisi Dr. Yener Kurman ise “Projenin antikanserle ilgili kısmıyla ilgili aktivitelerini şahsen yürüttüm. Araştırdığımız mantarlar ortasında, Hydnum Repandum olarak anılan ve halk ortasında ‘geyik mantarı’ olarak bilinen mantar çeşidi, karaciğer kanserine karşı en tesirli mantar olarak bulundu” dedi.

(DEMİRÖREN HABER AJANSI)

Kaynak: Gazete Duvar