Vücut algısı vakit içinde nasıl değişti? Özgüven ve kimlik üzerindeki yıkıcı tesirleri

BEDEN ALGISI VAKİT İÇİNDE NASIL DEĞİŞTİ?

Her periyodun “ideal bayan bedeni” farklı olmuş, lakin değişmeyen tek şey, bayanın vücudu üzerinden denetim edilme gayretidir. 1950’lerde Marilyn Monroe üzere kıvrımlı vücutlar makbulken, 1990’larda Kate Moss’un temsil ettiği sıfır vücut modası tepeye çıktı. Günümüzde ise fit, kaslı lakin tıpkı vakitte ince bir vücut trendi yaygın. Pekala, bu daima değişen standartlar bayanlara ne yapıyor?

Bu değişimler, bayanların kendi vücutlarıyla kurdukları bağlantıyı çarpıtıyor. Bir bayan, ne kadar ahenk sağlarsa sağlasın, vücudunun “yetersiz” olduğu bildirisini almaya devam ediyor. Ruhsal olarak bu, öğrenilmiş çaresizlik yaratıyor: Ne yaparsam yapayım asla yetmeyeceğim kanısı.

PSİKOLOJİK TESİRLERİ: ÖZGÜVEN VE KİMLİK ÜZERİNDE YIKICI ETKİLER

Kadınlara küçük yaşlardan itibaren, hoşluğun ve vücudun en kıymetli güç ögesi olduğu öğretilir. Fakat bu güç, bayanları güçsüzleştiren bir yanılsamaya dönüşebilir. Ne kadar çabalarsa çabalasın, her periyot değişen standartlara ayak uydurması imkânsızdır. Bu durum, bayanın hem fizikî hem de ruhsal olarak tükenmesine neden olur.

1.Özgüven Erozyonu: Araştırmalar, vücudundan mutlu olmayan bayanların özgüveninin düşük olma ihtimalinin çok daha yüksek olduğunu gösteriyor. 2020 yılında yapılan bir araştırmada, bilhassa toplumsal medya kullanımının artışıyla birlikte bayanların vücut imajı korkusunda önemli bir yükseliş olduğu görülmüştür. (Fardouly & Vartanian, 2020)

2.Yeme Bozuklukları: Anoreksiya, bulimiya ve duygusal yeme bozuklukları, ülkü vücut algısına ulaşma baskısı nedeniyle yaygın hale geldi. Birçok bayan, kendi vücuduyla savaşırken ruhsal ve fizikî sıhhatini riske atıyor.

3.Duygusal Yıpranma ve Korku Bozuklukları: Toplumsal medyada karşılaştırmalar, bayanların dert bozuklukları geliştirme riskini artırıyor. Daima bir “yetmeme” hissi, depresyonu da tetikliyor.

BİR ÖRNEK: TERAPİDE BİR BAYANIN HİKAYESİ

Danışanım, 32 yaşında başarılı bir bayan. Küçüklüğünden beri kilosuyla ilgili tenkitler almış, lisede daima diyet yapmış ve sonunda istediği kiloya ulaşmıştı. Lakin bu sefer de “çok zayıfsın, kadınsı durmuyorsun” tenkitleriyle karşılaştı. 30’larında vücut algısıyla ilgili tükenmiş hissediyordu. H

er biçime girdi lakin hiçbirinde “tamam, oldum” diyemedi. Asıl sorun, vücudunun değil, ona dayatılan bitmek bilmeyen standartların olduğunu fark ettiğinde terapi süreci mana kazandı.

ÖNERİLER: VÜCUT ALGISINI GÜÇLENDİRMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR?

1.Sosyal Medya Diyeti Yapın: Instagram’da sizi makûs hissettiren hesapları takipten çıkın. Algınızı zehirleyen içeriklere maruz kalmak zorunda değilsiniz.

2.Bedeninizi Duyularla Tanıyın: Aynaya bakarken eleştirmek yerine, vücudunuzun nasıl hissettirdiğine odaklanın. Hareket edebilmesi, nefes alabilmesi, sizi taşıması… Tüm bunlar birer mucize.

3.Düşünce Kalıplarınızı Sorgulayın: “Zayıf olmalıyım”, “fit görünmeliyim”, “göbeğim olmamalı” üzere cümleler otomatik olarak zihninize düşüyor mu? Onları sorgulayın. Bunları kim öğretti?

4.Terapötik Dayanak Alın: Şayet vücut algınızla ilgili ağır telaşlar yaşıyorsanız, bir uzmandan takviye almak kendinize yapacağınız en büyük yeterlilik olabilir.

Unutmayın: Siz bir vücut değilsiniz. Vücudunuz içinde yaşadığınız bir mesken. Ve o meskeni sevmek, ona şefkat göstermek, yaşama karşı duruşunuzu değiştirecek en güçlü adımlardan biri.