Uzay misyonlarına tahlil: Radyasyona karşı yeni güç keşfedildi!

Bilim dünyasında “Conan Bakterisi” lakabıyla tanınan Deinococcus radiodurans, ekstrem şartlarda hayatta kalma hüneriyle dikkat çekiyor. Bu mikroorganizmanın sırrı, bedenindeki güçlü bir antioksidan sistemde kapalı. Northwestern Üniversitesi ve Uniformed Services Üniversitesi’nden araştırmacılar, bakterinin yüksek radyasyon direncinin mangan, fosfat ve amino asit peptidinden oluşan bir “üçlü kompleks” sayesinde mümkün olduğunu ortaya çıkardı. Bu keşif, gelecekte sıhhat, savunma ve uzay araştırmaları üzere birçok alanda kullanılabilecek yeni esirgeyici teknolojilere kapı aralıyor.

EN GÜÇLÜ CANLININ SIRRI: MANGAN VE FOSFAT KOMPLEKSİ

Deinococcus radiodurans, Guinness Rekorlar Kitabı’na nazaran dünyanın en radyasyon sağlam canlısı. Bakteri, Memleketler arası Uzay İstasyonu dışında üç yıl boyunca hayatta kalabilmiş, Mars yüzeyindeki donmuş ortamda ise milyonlarca yıl varlığını sürdürebileceği öne sürülmüştü. Yapılan evvelki çalışmalarda, bakterinin radyasyona dayanıklılığının hücrelerinde yüksek ölçüde mangan antioksidanı bulundurmasıyla bağlı olduğu bulunmuştu. Bu güçlü antioksidan, hücrelerin ve proteinlerin radyasyon nedeniyle ziyan görmesini engelliyor.

ÜÇLÜ KOMPLEKSİN “GİZLİ SOSU”

Son araştırmada, mangan, fosfat ve amino asit peptidinden oluşan MDP (melatonin-türevi koruyucu) isimli bir sentetik antioksidan test edildi. Araştırmacılar, bu üçlü kombinasyonun birlikte çalışarak inanılmaz bir radyasyon muhafazası sağladığını keşfetti. Bilhassa manganın, fosfat ve DP1 ismi verilen peptidle birleştiğinde hücreleri ve proteinleri tesirli bir halde koruyabildiği tespit edildi. Araştırma grubuna nazaran, bu “gizli sos,” bakterinin hayatta kalma muvaffakiyetinin temel nedenlerinden biri.

UZAY VAZİFELERİ VE DÜNYADAKİ MUHTEMEL KULLANIMLAR

Bu keşif, bilhassa uzay araştırmaları için büyük bir potansiyele sahip. Astronotlar, uzun müddetli uzay misyonlarında kozmik radyasyona maruz kalıyor ve bu durum sıhhatlerini önemli halde tehdit ediyor. Çalışmanın müelliflerinden Michaely Daly, bu antioksidanın, astronotlara oral yolla verilebileceğini ve uzayda radyasyona karşı muhafaza sağlayabileceğini belirtti. Ayrıyeten, Dünya’da meydana gelebilecek radyasyon sızıntılarına karşı insanları müdafaada da kullanılabileceği tabir ediliyor.

YENİ JENERASYON ANTİOKSİDANLARIN KAPISI ARALANDI

Araştırmacılar, Deinococcus radiodurans’ın üçlü kompleks yapısının başka canlılarda da bulunup bulunmadığını incelemek istiyor. Bu keşif, sırf uzay araştırmaları değil, tıpkı vakitte sıhhat bölümü ve radyasyona sağlam endüstriyel uygulamalar için de yeni kapılar açabilir. Çalışmada yer almayan, lakin bulguları yorumlayan Fransa’daki Orleans Üniversitesi’nden Dr. Tetyana Milojevic, bu düzeneğin gelecekte daha da güçlü antioksidanlar geliştirilmesine öncülük edebileceğini belirtiyor.

Kaynak: Cumhuriyet