TİM Başkanı Mustafa Gültepe, asgari fiyattaki artışa işaret ederek, geçim sorunu olduğunu fakat buna rağmen kurun geride kaldığını söyleyerek, “Yılbaşına girerken fiyatları yüzde 30 artırdık mı? 1350 dolar ortalama teşvikli olan bir kişinin maliyeti. Bu iki yıl evvel azamî 550 dolardı. TL bazında artan maliyetle kurun birlikte artmaması. Sorun bu.” sözlerini kullandı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, CNBC-e’de katıldığı yayında, ihracat, kur ve enflasyona yönelik değerlendirmelerde bulundu.
Gültepe, “İhracat çok yükselen bir eğriyle devam etmiyor. 2025’te birinci iki aydaki ortalama büyüme yüzde 2,1” derken, “280 milyar dolarlık maksadı yakalamak için en az yüzde 7 büyütmek lazım. İhracatın artış suratı yavaş. Herkesin tek bir sorunu var. Türkiye’nin bulunduğu pozisyonda kıymetli bir ülke olması” sözlerini kullandı.
“Son 30 senede bu kadar zorlandığımız bir yıl olmadı”
Gültepe’nin öne çıkan açıklamaları şu halde oldu:
“Hedeflenen bir enflasyon var, bunun için yapılan uygulamalar sonucunda en fazla kaybeden dal sanayi. Bu biçimde giderse inşaat, tüketimle büyümeye masraf. Söylemek istediğimiz son 30 senede bu kadar zorlandığımız bir yıl olmadı. Bu kadar zorluk sanayiciye yaşatmak çok gerçek değil. Şubatta -1,5, bu ay ramazan ayı siparişlerin düştüğü ay tekrar eksiyle devam edersek gayeye ulaşmakta zorluk çekeriz. Oyundan düşen endüstriyi tekrar oyuna almamız gerek.
“Biz ülke olarak pahalıyız”
Türkiye’de bir gaye var fakat maksada giderken etrafında açmış olduğu yaralara bakmak lazım. Sanayi, ihracat olmadığı bir yerde iktisatta yalnızca tüketimle dönme bahtı yok ki. Sorun bu formda devam ederse konkordato sayılarından belirli, kura bakınca bir sayı var. Konkordatoda 2024’teki sayı 1700 firma, son iki aydaki neredeyse 2023, 2022 ve 2021’e eşit. Rekabetçilik, fiyat ve iş alma sorunları var. Mücevherat kesimi yüzde 121 artış yaptı, buna karşın -1,5 daralma oldu. Gerek PMI datalarında gerek ihracatta görüyoruz. İhracatın yüzde 40’ını yaptığımız Avrupa bölgesinde talep sorunu var ve biz ülke olarak değerliyiz. Doğu Avrupa ülkelerinden daha değerliyiz. Son iki yılda TL bazında minimum fiyat çok arttı. Geçim sorunu var lakin bu artışlara karşın kur artmadı. Enflasyonu indirelim lakin kur artışı bir yılda yüzde 14-17 ortası değişiyor. Kur bir yılda yüzde 15 arttıysa neden enflasyon yüzde 25 değil, yüzde 40 soruyorum. Konkordatolardan da aşikâr. Korelasyonun yakınlaşması lazım. Sancısı daha sonra çıkar. Makasa girmiş durumdayız para siyasetinin ihracatı destekleyici istikamette olması lazım.
“2 yıl evvel 550 dolar olan çalışan maliyeti 1350 dolar çıktı”
Yılbaşına girerken fiyatları yüzde 30 artırdık mı? 1350 dolar ortalama teşvikli olan bir kişinin maliyeti. Bu iki yıl evvel azamî 550 dolardı. TL bazında artan maliyetle kurun bir arada artmaması. Meşakkat bu. 2025’in tamamında kur yüzde 25 yükselse kafi. Benim de çalıştığım müşteri kümesi bu formda giderse alımları diğer ülkeye kaydıracağız diyor. Kurun aylık enflasyon bazında hareket etmesi lazım.
“İstihdam kaybı 300 bini geçti”
İşsizlik oranı yüzde 8,5 görünüyor fakat hazır giysi ve dokumacılıkta kapasite kullanım oranı ve istihdam kaybı 300 bini geçti. Makine bölümü eksi yazıyor, kimya eksi yazıyor, otomotiv eksi yazdı, elektrik-elektronik başa baş gidiyor.
Son devirde kullanılan reeskont kredilerinde artış oldu. Şu andaki bütün projeksiyon sanayi üzerinden oynanıyor. Endüstrinin yorulduğunu söylemek istiyorum. Yeni takviyelerin, yeni bakış açılarının gelmesi lazım. Türkiye kıymetli olduğu için herkes ithalat getirmeye çalışıyor. Yanlışlık olan kur siyaseti ile fiyatlar ortasındaki korelasyonun kopması. Enflasyonu yüzde 20’ye indirdik diyelim bakmak lazım ne kaybediyoruz.”
Kaynak: Memurlar