Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, “DEAŞ’ın tekrar Suriye’yi ve Irak’ı tehdit etmemesi için Türkiye, Irak, Ürdün ve Suriye, 4’lü bir DEAŞ’a karşı uğraş koalisyonu oluşturuyoruz. Bunun içerisinde istihbarat paylaşımından ortak operasyona kadar her tıp seçenek yer alacak.” dedi.
TBMM Dışişleri Komisyonu, AK Parti Ankara Milletvekili Fuat Oktay başkanlığında toplandı.
Oktay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Suriye Cumhurbaşkanı Ahmet Şara’nın 29 Ocak’ta Türkiye’de görüştüğünü anımsatarak, görüşmelerde PKK-PYD/YPG/SDG üzere uzantıların Suriye’den temizlenmesi konusunda tam mutabakat sağlandığını belirtti.
Filistinlilerin Gazze’den sürülmesine dair ABD Başkanı Donald Trump’ın dile getirdiği konuların asla kabul edilemeyeceğini vurgulayan Oktay, Trump’un kelam konusu tekliflerinden bir an evvel vazgeçmesini dilediklerini söyledi.
Fuat Oktay, 28. Yasama Devri’nde Komiteye temel olarak havale edilen toplam kanun teklifi sayısının 142, Kurulda hala bekleyen teklif sayısının 39 olduğunu bildirerek, bugün 5 kanun teklifinin değerlendirmeye sunulacağını belirtti. Oktay, bu mutabakatlardan ikisinin Filistin devletiyle imzalanan mutabakatlar olduğunu, bunlardan birincisiyle Filistin’e en çok gözetilen ulus statüsünün tanındığını anlattı.
Komisyonda boş bulunan üyeliklere değinen Oktay, İYİ Parti Kümesi kontenjanından Ankara Milletvekili Ahmet Eşref Fakıbaba ile Yeni Yol Partisi kontenjanından İstanbul Milletvekili Hasan Karal’ın seçildiğini; Kurul bünyesindeki Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Alt Komitesi üyeliği için Yeni Yol Partisinden Karal’ın, GÜZEL Parti’den boşalan üyelik için de Muğla Milletvekili Metin Ergun’un belirlendiğini açıkladı.
– Kabul edilen 5 kanun teklifi
Komisyonda daha sonra 5 kanun teklifi görüşülerek kabul edildi. Kabul edilen kanun teklifleri şöyle:
– “Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumu Kurucu Muahedenin 26. ve 31. Unsurlarının Tadiline Ait Olarak Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumunun 17. Genel Heyet Toplantısında Kabul Edilen 18/5/2017 Tarihli ve GA17/7/438 Sayılı Kararının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi”
– “Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumu Kurucu Muahedesinin 47. Hususunun Tadiline Ait Olarak Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumunun 21. Genel Şura Toplantısında Kabul Edilen 4/9/2021 Tarihli ve GA21/442 Sayılı Kararın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi”
– “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Filistin Devleti Hükümeti Ortasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde İkili Vergilendirmeyi Tedbire ve Vergi Kaçakçılığına Pürüz Olma Mutabakatı ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi”
– “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Filistin Devleti Hükümeti Ortasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına Ait Muahede ve Muahedede Değişiklik Yapılmasına Dair Notaların Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi”
– “İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Medya Forumu Tüzüğü ile Notaların Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi”
– Görüşmelerden
Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, Kurulu, görüşülen kanun teklifleri konusunda bilgilendirdi.
Yılmaz, Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumunun, toplam 31 projeyle en fazla proje takviyesi verdiği üye ülkenin Türkiye olduğunu, projelerin toplam pahasının 848 milyon dolara ulaştığını lisana getirdi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürü Kerem Dönmez, bir soru üzerine, İslam Kalkınma Bankasıyla yakın ilgileri sürdürdüklerini aktardı. Dönmez, “İlk 10 sermayedar içerisindeyiz ve uygun şartlı kredilerle kalkınma odaklı, gerçek kesim projelerimize takviye almaya devam ediyoruz. İslam Kalkınma Bankasına da Türkiye’de bir ofis açıldı. İslam Kalkınma Bankası kümemizin ülkemize yönelik faal portföyü, yani ödemeleri başlamış, devam eden 62 tane projesi var. Bunların toplam meblağı 2,8 milyar dolar. Toplam portföy büyüklüğüne baktığımızda İslam Kalkınma Bankasının yüzde 20 civarında bir orana tekabül ediyor.” diye konuştu.
Dönmez, Türkiye’nin verdiği paranın üzerinde bir katkı sağladığına işaret ederek, “1975 yılından bu yana toplam 12 milyar dolar.” dedi.
Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, “Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumu Kurucu Mutabakatının 47. Unsurunun Tadiline Ait Olarak Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumunun 21. Genel Konsey Toplantısında Kabul Edilen 4/9/2021 Tarihli ve GA21/442 Sayılı Kararın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi”ne ait şunları kaydetti:
“Kanun değişikliği ile Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumuna, faaliyet gösterdiği ülkelerde döviz kısıtlamalarından muaf olması imkanı tanınmış olacaktır. Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumunun öncelikli alacaklı statüsü ve kredi notu da korunmuş olacaktır. Bu da borçlanma maliyetlerine ve kullandırdığı kredilerin maliyetlerine olumlu yansıyacaktır.”
– “Bakanlığımız halini çabucak o bahiste açıkça ortaya koydu”
Dışişleri Bakan Yardımcısı Yılmaz, “iktidarın, ABD Lideri Donald Trump’un Gazze açıklamalarına yönelik geç açıklama yaptığı” tarafındaki tezlere ait şunları paylaştı:
“Filistin sorununda gecikerek değil, tam Trump’ın konuştuğunun sonraki günü, hatta saat farkını da koyarsak tahminen on-on iki saat sonrasında Sayın Bakan bu konuda açıklamayı yaptı Türkiye ismine. Daha sonrasında da Cumhurbaşkanımız açıklama yaptı. Zati Bakanlığımız tutumunu çabucak o bahiste açıkça ortaya koydu. Vakit farkını da dediğim üzere koyarsanız çok kısa bir mühlet sonrasındadır. Bu mevzuda Türkiye başından beri elinden gelen her şeyi yapıyor.”
Türkiye ile Filistin ortasındaki mutabakatla ilgili kanun teklifine dair değerlendirmelerde bulunan Yılmaz, İsrail’in ataklarının 19 Ocak 2025’te yürürlüğe giren bir ateşkesle nihayete erdiğini, süreksiz ateşkesin kalıcı hale gelmesi için katkı sağladıklarını söyledi.
Yılmaz, “İsrail taarruzları sonucunda büyük bir yıkıma uğrayan Filistin’in ekonomik kalkınmasının sağlanması ve bunun desteklenmesi için ticaret ve yatırım işbirliğimizin güçlendirilmesi, hiç olmadığı kadar değer kazanmıştır.” sözünü kullandı.
Milletvekillerinin soruları üzerine Yılmaz, Türkiye’nin, Filistin konusunda en başından beri elinden geleni yaptığını vurguladı.
Trump’ın Gazze planına yönelik Yılmaz, şu açıklamada bulundu:
“Şu anda da bu türlü bir gelişme olursa, birinci etapta İslam Konferansı Teşkilatını toplantıya çağırmak için harekete geçmiş durumdayız. Bakanlar Kurulunu toplantıya çağırdık, İcra Komitesi de toplantıya çağrıldı. Toplanması için gerekli tertipleri yapmaya çalışıyoruz. Özellikle Arap Birliği ve İslam Konferansı Teşkilatının bir arada neler yapabileceği konusunda da şu anda gerekli araştırmaları yapıyoruz. Bu hususta hazırlıklarımız var. Bakanlık olarak öncelikli konularımızdan bir tanesi. İslam Konferansı Teşkilatındaki ilgili üniteleri toplantıya çağırdık, tarih bekliyoruz.”
– “Neredeyse bütün bahislerde çok somut tekliflerimiz oldu”
“ABD’nin Suriye’deki askeri varlığını çekeceği ve bunun karşılığında İsrail ile Türkiye ortasında yeni bir sayfa açılacağı” telaffuzlarının aktarılması üzerine de Yılmaz, şöyle konuştu:
“ABD’nin kendi kararı. Kararın ne olacağını bekliyoruz. ABD’nin güvenlik gereksinimlerinin neler olduğunu biliyoruz, onlar da bizimkileri biliyor. ABD’nin güvenlik gereksinimlerinin karşılanması için gerekebilecek neredeyse bütün hususlarda bizim çok somut tekliflerimiz oldu. Somut örnek vermek gerekirse, bunlardan bir tanesi DEAŞ’cıların kaldığı cezaevleri ve bunların idaresiyle ilgiliydi. Biz bu bahiste gerek Türkiye olarak gerek Suriye idaresi, gerek Suriye idaresi ve Türkiye olarak, şayet bu da olmazsa Irak ve Türkiye olarak, yani her tıp seçenekte bu sorunun tahliline dair üzerimize düşenleri yapmak ve terörle uğraş konusunda katkı sağlamak için tekliflerimizi sunduk. DEAŞ’ın tekrar Suriye’yi ve Irak’ı tehdit etmemesi için Türkiye, Irak, Ürdün ve Suriye, 4’lü bir DEAŞ’a karşı gayret koalisyonu oluşturuyoruz. Bunun içerisinde istihbarat paylaşımından ortak operasyona kadar her tıp seçenek yer alacak.
Hukuki olarak bu mevzuda elimizden gelen her şeyi yaptık. Dışişleri olarak da Ticaret Bakanlığımız da gerekli çalışmaları yaptı. Bu hususta ticaret kısıtlandı. Türkiye’den öteki İsrail’le bir halde ilgisi olan, resmi bağlantısı devam edip de Türkiye üzere bu bahiste önlem alan öbür bir ülke dünyada yok. Yapılabilecek şeyin en üst seviyesinde gerekeni yaptık.”
Bakan Yardımcısı Yılmaz, bu husustaki en büyük kanıtın, İsraillerinin bu hususta Türkiye’ye yönelik tenkitleri olduğunun altını çizerek, İsrail konusunda her vakit net olduklarına dikkati çekti.
Filistin’de Türk şirketleri tarafından gerçekleştirilebilecek büyük ölçekli projelerin düşük kalkınma ve istihdam probleminin tahliline katkı sağlayabileceğini düşündüklerini belirten Yılmaz, “Bu bağlamda değer verdiğimiz projelerden biri Filistin’in Cenin kentinde inşa edilecek Özgür Sanayi Bölgesi Projesi’dir. İki ülke ortasındaki ekonomik, ticari ve yatırım alakalarının gelişmesi için yasal altyapıyı oluşturmaya çaba ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Komisyonda daha sonra Dışişleri Bakan Yardımcısı Yılmaz’ın, Filistin ve Suriye’de yaşanan gelişmeler konusunda daha sağlıklı ve inançlı bir formda bilgilendirme yapabilmesi için toplantıya kapalı oturumla devam edilmesine yönelik önerge oylandı.
Önergenin kabul edilmesi üzerine, Komite kapalı oturuma geçti.
Kaynak: Memurlar