S&P Küresel ve Fitch Ratings’in Türk iktisadında 2025 beklentileri

S&P Küresel Ratings ve Fitch Ratings analistleri, Türkiye’nin para siyasetinde sıkı duruşun 2025’te süreceğini ve enflasyonun yıl sonunda yüzde 24 düzeyine gerileyeceğini öngörüyor.

Türkiye 2024’ü milletlerarası üç büyük kredi derecelendirme kuruluşundan ikişer basamak not artışıyla kapatırken, S&P Küresel Ratings Kıdemli Yöneticisi Frank Gill ile Fitch Ratings Kıdemli Yöneticisi ve Gelişmekte Olan Avrupa Ülkeleri Başkanı Erich Arispe Morales, Türkiye iktisadına ait 2025 beklentilerini ve mümkün not artışına yönelik değerlendirmelerini açıkladı.

2024 ENFLASYON BEKLENTİSİ: YÜZDE 45

S&P Küresel Ratings Kıdemli Yöneticisi Frank Gill, Türkiye’de bu yıl sonu için enflasyon öngörülerini yüzde 42’den 45’e revize ettiklerini lisana getirdi.

Türkiye iktisadı için temel zorluğun enflasyonun düşürülmesi olduğunu söyleyen Gill, “Bu güç bir süreç ve özel tüketim epeyce sağlam. Türk yetkilileri talebi büsbütün düşürmek değil, yumuşatmak istiyor.” dedi.

2025 ENFLASYON BEKLENTİSİ: YÜZDE 24

Gill, döviz kurundaki gelişmeler dahil birçok faktörün enflasyon ve büyümeyi etkileyebileceğini belirterek, “Bu kapsamda 2025 yıl sonu enflasyon öngörümüz yüzde 24. Enflasyonun 2026 sonunda yüzde 15’in biraz üzerinde olacağını öngörüyoruz. Tek haneli enflasyonu fakat 2027 sonunda bekliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

İLK FAİZ İNDİRİMİ OCAK YA DA ŞUBATTA

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz kararlarında ihtiyatlı davranmasını öngördüklerini ve birinci faiz indirimi için taban fiyat görüşmelerinin sonucunu bekleyebileceklerini söyleyen Gill, bu kapsamda birinci indirimin 2025’in ocak yahut şubat ayında yapılabileceğini söz etti.

İLK FAİZ İNDİRİMİ İÇİN 250 BAZ PUAN BEKLENTİSİ

Gill, buna karşın TCMB’nin bu ay sonundaki toplantısında para siyasetinde bir gevşeme mümkünlüğünü da büsbütün göz gerisi etmemek gerektiğini lisana getirerek, şöyle konuştu:

Faiz indiriminin bu ay mı yoksa ocakta mı yapılması konusunda çok büyük bir fark olduğunu düşünmüyorum. Daha kıymetli olan, piyasaya verilecek bildiriler ve faiz indiriminin boyutu. Bu nedenle, TCMB’nin ihtiyatlı davranacağını ve birinci kesintinin 250 baz puan düzeyinde olacağını öngörüyorum. Siyaset faizinin mevcut enflasyon düzeylerinin üzerinde kalacağını düşünüyorum. 2025 boyunca siyaset faizinin daima olarak manşet enflasyonun yüzde 3-4 puan üzerinde kalmasını bekliyoruz.

“TL’YE İNANCIN TESİS EDİLMESİNDEKİ İLERLEME NOT KARARLARINI ETKİLEYEBİLİR”

Gelecek yıl Türkiye’nin kredi notunda artış olup olmayacağına ait ise Gill, Türkiye iktisadının durağan görünümünün sürdüğünü belirterek, “Türkiye’nin BB- notuna yönelik riskler istikrarlı. Odağımız, siyaset yapıcıların enflasyonu düşürmesi, kâfi net döviz rezervlerinin korunması ve bütçe açığının kademeli olarak daraltılması eşliğinde Türkiye iktisadının yumuşak bir iniş yapmasının sağlanması.” dedi.

“TÜRK HANE HALKININ TÜRK LİRASI’NA OLAN İNANCINI TEKRAR TESİS EDİLMELİ”

Gill, yetkililerin Türk hane halkının Türk Lirası’na olan inancını yine tesis etmesindeki ilerlemenin notu etkileyebileceğine işaret ederek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

Bu ilerlemeyi nasıl ölçeriz? Döviz mevduatları ve kur muhafazalı mevduatların toplam mevduat tabanının hala yüzde 42-43’ünü oluşturduğuna baktığımızda, bu oranın daha düşük düzeylere inmesi halinde, notun yükselmesi tarafında bir baskı oluşturabileceğini düşünüyorum. Lakin bu, 2025 ve muhtemelen 2026 boyunca para siyasetinin niteliğini, kararlarını ve sonuçlarını yansıtacaktır.

Yeni ABD hükümetinin ticaret ortaklarını gümrük tarifesi uygulamakla tehdit ettiğini anımsatan Gill, bu tarifelerden etkilenebilecek Avrupa’daki düşük büyümenin Türk iktisadı üzerinde ikincil tesirleri olabileceğini ve bu nedenle 2025’in bilhassa Gümrük Birliği’ndeki ekonomiler olmak üzere birçok ülke için karmaşık olacağını kaydetti.

TÜRKİYE’NİN KREDİ NOTU 2021 ÖNCESİ DÜZEYE DÖNDÜ

Fitch Ratings Kıdemli Yöneticisi ve Gelişmekte Olan Avrupa Ülkeleri Başkanı Morales de Fitch’in bu yıl Türkiye’nin kredi notunu iki defa artırarak BB-‘ye yükselttiğini ve görünümünü durağan olarak belirlediğini anımsattı. Türkiye’nin kredi notunun 2021 öncesi düzeye geri döndüğünü lisana getiren Morales, “2023’ün ortalarından beri uygulanan siyaset değişikliği ve daha klâsik para siyasetine dönüş, Türkiye’nin makro-finansal istikrar risklerinin azalmasını sağladı.” dedi.

Morales, memleketler arası rezervlerin düzeyi ve bileşiminde kıymetli bir güzelleşme görüldüğüne, cari açıktaki azalma ve kur muhafazalı mevduatlardaki düşüşe dikkati çekti.

Enflasyonist baskıları azaltmanın bu yıl olduğu üzere temel siyaset zorluğu olmaya devam edeceğini söyleyen Morales, “Enflasyonun yılın son çeyreğinde öngörülenden güçlü bir ivme kazanması ve enflasyon beklentilerinin yüksek seyretmesi, 2024’teki nakdî sıkılaşmaya karşın enflasyon kaynaklı baskıların denetim altına alınmasının zorluğuna işaret ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Morales, bu kapsamda yüzde 46 olarak öngördükleri 2024 yıl sonu enflasyonunun 2025 sonunda yüzde 24 düzeyine gerilemesini beklediklerini bildirdi.

“TCMB’NİN SİYASET FAİZİNİ 2025 SONUNDA YÜZDE 29’A DÜŞÜRECEĞİNİ ÖNGÖRÜYORUZ”

Tahminlerinin sıkı para siyaseti duruşu, değerli mali konsolidasyon ve minimum fiyat ayarlaması dahil gelir siyasetlerinin Merkez Bankası’nın dezenflasyon yörüngesiyle uyumlu olacağı beklentisine dayandığını anlatan Morales, “Merkez Bankası’nın kademeli gevşeme döngüsüne 2025 başında başlayacağı ve siyaset faizini 2025 yılı sonunda yüzde 29’a düşüreceği istikametindeki görüşümüzü koruyoruz. Ayrıyeten Merkez Bankası’nın sıkı mali duruşu desteklemek için makro ihtiyati önlemleri kullanmaya devam etmesini bekliyoruz.” diye konuştu.

“ENFLASYON TÜRKİYE İÇİN KIRILGANLIK OLUŞTURUYOR”

Morales, 2025’te not artışı ihtimaline ait ise, şunları kaydetti:

2024’te yapılan iki not artırımının akabinde Türkiye’nin kredi notunda daha fazla güzelleşmenin, BB- notuna sahip emsal ülkelere nazaran yüksek seyreden enflasyon ve daha zayıf para siyaseti nedeniyle biraz daha yavaş olması mümkün. Enflasyon, Türkiye için kıymetli bir kırılganlık oluşturuyor.

“TÜRKİYE’NİN 2024’TEKİ KREDİ NOT ARTIŞLARI”

Türkiye’nin 2023’ün ikinci yarısından itibaren iktisatta ortodoks siyasetler uygulamaya başlamasının akabinde, 2024 kredi notu ve görünümünde değerli güzelleşmenin sağlandığı bir yıl oldu.

Fitch Ratings, Mart 2024’te Türkiye’nin uzun vadeli kredi notunu “B”den “B+”ya yükseltirken, not görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çıkardı. Kuruluş, Eylül 2024’teki değerlendirmesinde ise kredi notunu “B+”dan “BB-“ye yükseltti, not görünümünü durağana çevirdi.

S&P Küresel Ratings de Mayıs 2024’te yayımladığı yılın birinci değerlendirmesinde, Türkiye’nin kredi notunu “B”den “B+”ya çıkardı, kredi notu görünümünü “pozitif” olarak korudu.

Kuruluş Kasım 2024’te Türkiye’nin uzun vadeli kredi notunu “B+”dan “BB-“ye yükseltti ve kredi notu görünümünü “durağan” olarak belirledi.

Moody’s ise Ocak 2024’te Türkiye’nin kredi notunu “B3” olarak teyit ederken, not görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çevirdi.

Moody’s Temmuz 2024’teki değerlendirmesinde Türkiye’nin kredi notunu iki basamak birden yükselterek “B3″ten “B1″e çıkardı, kredi notu görünümünün “pozitif” olarak korunduğunu bildirdi.

KREDİ NOT ARTIŞI NEDİR?

Kredi derecelendirme kuruluşları bir hükümetin borcunu geri ödeme kabiliyetini ölçen ülke kredi notlarının yayınlanması yoluyla kelam konusu ülkenin borç maliyetinin belirlenmesinde değerli bir rol oynarken, ülke notları yatırımcıların devlet tahvillerine yatırımlarında risklerin kıymetlendirilmesi için bir ölçüt olarak kullanılıyor.

Not yükseltme yahut düşürme üzere değişiklikler, bir ülkenin memleketler arası sermaye piyasalarından borçlanma maliyetlerini etkiliyor.