Re’sen Emeklilik Sonrası Yargı Kararı ile Vazifeye İade Edilen, Daha Sonra Yaş Haddinden Emekli Olan Bireye Ayrıyeten İkramiye Farkı Ödenir Mi?

Soru : 28.07.2020 tarihinde yaş haddi ile 61 yaşında re’ sen emekli edildim. Yönetim mahkemesinden 3 ay sonra emekli sürecinin yürütme durdurma kararı aldım ve Ekim ayında tekrar vazifeye başladım. Aldığım 3 aylık emekli maaşımı iade ettim lakin 36 yıl üzerinden aldığım ikramiye mi geri ödemedim. 2024 yılı Temmuz ayında 65 yaş itibariyle kurum tarafından tekrar re’sen emekli edildim. 4 yıllık tekrar çalışmam sonucu 4 yıla denk gelen emekli ikramiyesi ödendi. 2025 Ocak ayında 5434 sayılı kanunun 89. Mad. nazaran emekli ikramiyesi ödenmesi yapılır mı?
Detaylar/Değerlendirmeler:

Re’sen Emeklilik Konusu:

30 hizmet yılını tamamlamış olanların re’ sen emekli edilebilecekleri konusu 5434 sayılı Kanun Unsur 39/b bendinde düzenlenmiş ve “.Seçilmiş belediye reisleri ve vilayetlerin daimi komite azaları hariç olmak üzere, 30 hizmet yılını tamamlamış olanlar kurumlarınca gerek görüldüğünde yaş kaydı aranmaksızın re’sen,
.
(b) fıkrasının ikinci paragrafı ile (27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu mucibince kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilenler hariç) (d, e ve f) fıkraları kapsamına girenlere 61 yaşını doldurmadan emekli aylığı bağlanmaz.”şeklinde ibare ile yer almıştır. Bu formda emekli edilen memur şayet 61 yaşını doldurmamışsa 61 yaşını dolduracağı tarihe kadar emekli aylığı bağlanmayacağı da bu hususta belirtilmiştir.

Bu durum yalnızca 1 Ekim 2008 tarihinden evvel memurluğa başlamış olan ve 5434 kapsamında memur olanlarla hudutlu olmaktadır. 5510 kapsamında olan memurlar için, 5510 sayılı Kanun kararlarında bu biçimde bir uygulama bulunmamaktadır.

Peki, 5434 kapsamında olan memurlar 30 yılını doldurduğunda Kurumlarınca gerek görmeleri halinde re’sen emekli edilebilirler mi?

Memurlar, 5434 sayılı Kanun unsur 40 kararı gereği genel olarak 65 yaşını dolduracakları tarihe kadar misyon yapabilmektedirler. İstisna olarak birtakım meslek ve misyon unvanlarının yaş hadleri 65 yaşından daha düşük olabildiği üzere 65 yaşından daha yüksek olan durumlar da bulunmaktadır.
Üstte belirttiğimiz 5434 sayılı Kanun Unsur 39 kararında, kurumların gerek görmesi halinde muğlak bir hüküm bulunmaktadır. Yani bu yetkinin mutlak ve sınırsız bir yetki olarak görülmemesi, gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Gerçekten, Kurumlarca kelam konusu hususun uygulanması sonucunda ziyaretçimizde olduğu üzere bireyler tarafından açılan davalar da şahıslar lehine sonuçlanmaktadır.
Lakin, memur çalışamayacak derecede ise, vazifesini tam yapmıyorsa yani kamu ziyanına yol açabilecek durumlarda hareket ediyor ve bu durumu da dokümanlarla tespit edilmişse kamu yönetimi resen emeklilik yetkisini kullanabilir diye düşünmekle bir arada kesin bir tespit yoksa keyfi olarak yalnızca 5434 sayılı Kanundaki bu hususa istinaden bu yetkisini kullanamayacağını da değerlendirmekteyiz.
Emekli ikramiyesi konusu;
Re’sen emeklilik süreçlerinin yapıldığı esnada ödenen emekli ikramiyesinin, bu sürecin idari yargı sonucuyla sonuçlanıp tekrar vazifeye başlatılması halinde emekli ikramiyesinin bireyler tarafından iade etmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz. Yani emekli ikramiyesi fiyatlarının ödenmesi idari bir süreç ile gerçekleşmiş ve bu idari süreç yargı tarafından reddedilmiş olmaktadır. Hasebiyle da yargı kararı sonucunda süreçler tüm sonuçları ile ortadan kalmış olur, yani emekli ikramiyesi ödemesinin de bir manada erken, yersiz ve haksız çıkar getirici bir ödeme kapsamına gireceğini de değerlendirmekteyiz. Bu nedenle emekli ikramiye meblağının da iade edilmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.

Şayet, emekli ikramiyesi ödemesinin geri iade edilmemesi halinde yalnızca sonradan geçen hizmet yılıyla sonlu olarak emekli ikramiyesi ödemesi yapılması gerektiğini de söyleyebiliriz.

Emeklilikten sonra birinci katsayı artışından ötürü ayrıyeten ikramiye farkı ödemesi konusu:
“Emekli ikramiyesini aldıktan sonra ayrıyeten ikramiye farkı ödenir mi? Kimler Yararlanır?” başlığı altında
https://www.memurlar.net/haber/1100685/
adresimizde yapmış olduğumuz değerlendirmelerden de anlaşılacağı üzere yaş haddinden emeklilik bu kapsama girmektedir.

Sonuç bağlamında kıymetlendirmemiz:
Re’sen emekli edildiğinizde tarafınıza ödenmiş olan emekli ikramiyesi meblağını geri ödemediğinizi belirtmektesiniz. Bu durumda emekli ikramiyesi almış olduğunuz hizmet yılları tekrar yaş haddinden emekli olduğunuz tarihte gerçekleşen emekli ikramiyesi hesabında dikkate alınmamasının hakikat bir süreç olduğunu değerlendirmekteyiz.
Bu durumda, şayet yaş haddinden ötürü emekliliğiniz 16 Haziran 2024 tarihi ve sonrası gerçekleşmişse bu durumda yalnızca sonradan geçen hizmetlerinize karşılık emekli ikramiyesinin ödenmesi gerektiğini ve tekrar yalnızca sonradan geçen hizmetlerinizle hudutlu olmak üzere Ocak 2025 katsayı farkından ötürü ikramiye farkı almanız gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Şayet, idari yargı kararı gereği misyona başladıktan sonra daha evvel almış olduğunuz emekli ikramiyesi fiyatınızı geri iade edilmiş olsa idi, bu durumda tüm hizmetleriniz üzerinden gerek Temmuz 2024’de ikramiye, gerekse de Ocak 2025’de tüm hizmetleriniz üzerinden ikramiye farkı almanız gerektiğini belirtmek isteriz.
Tekrar de değerlendirmelerimiz bu biçimde olmakla birlikte, şayet değerlendirdiğimiz halde SGK süreçlerinizi yaparsa, tüm hizmetleriniz temel alınarak ikramiye farkının ödenmesini yazılı olarak talep etmenizi, olumsuz olması halinde tasarrufu kendinizde olmak üzere dava açmanızı da tavsiye edebiliriz.

Ayrıyeten, şimdi, yalnızca 4 tam yıl olmak şartıyla bu mühlete karşılık ikramiye farkı ödemesi SGK tarafından ödenmemişse SGK na müracaat etmeniz olacaktır.

Kaynak: Memurlar