ÖTV’siz araç alma kuralları nedir? Limitler ne kadar oldu? Bakanlık açıkladı

2024 yılında ÖTV’siz araç satışının 800 bini aşması üzerine getirilen yeni kriterler nedeniyle başı karışan engelliler devayı TBMM’de aradı. Meclis’e ağır müracaatta bulunan engelliler, ellerinde araçları sattıklarında tekrar ne vakit araç alabileceklerini, kaç yıl beklemek zorunda olduklarını, zelzele ve sel felaketlerinde ziyan gören araçların değiştirip değiştiremeyecekleri, engelli araçlarında özel tertibat yapı yapamayacakları üzere sorular yönelttiler.

TBMM bu soruları Hazine ve Maliye Bakanlığı’na iletti. Bakanlığın kısa bir müddet evvel Meclis’e gönderdiği yazıda, engellilerin araç alımında rehber olacak şu ayrıntılar yer aldı:

ENGELLEİLERİN ARAÇ ALIM KOŞULLARI NEDİR?

Mevzuatta engelliye ÖTV indirim değil, ÖTV muafiyeti uygulanmaktadır. Yüzde 90 üstünde engelli olanlar ile yüzde 90 altında pürüz durumuna nazaran ÖTV muafiyeti uygulanır.

LİMİT NE KADAR OLDU?

2024’te 1 milyon 591 bin 255 TL olan ÖTV 2025’te yine değerleme oranı doğrultusunda 2 milyon 290 bin 200 TL’ye çıktı.

Yüzde 90 ve üstü engellilerin ÖTV muafiyet kaideleri neler?

Yüzde 90 engelli olanlar 10 yılda bir ÖTV’siz araç satın alabiliyor. Aracı şahsen kendisinin kullanma kuralı yok. Lakin daima tekerlekli sandalye ya da sedye kullanılması üzere durumlarda ÖTV’den muaf olmak için araca özel tertibat yaptırılması mecburî.

Yüzde 90 üstü engelli aracı kimler satın alabilir?

18 yaşını doldurmuş, engellilik oranı yüzde 90 ve üstü olanlar “Engellilik Sağlık Kurulu Raporu”yla kendisi için araç satın alabilir. Aracı kullanma koşulu olmadığı üzere özel tertibat da gerekmez.

Akıl hastaları alabilir mi?

Akıl sıhhati yerinde olmayan 18 yaş üstü zihinsel engelli bireyler için mahkeme tarafından atanan vasi kararıyla araç alımı yapılabilir. 18 yaş altı için araç alımı velayet sahibi ebeveynleri yahut vasileri tarafından gerçekleştirilebilir.

Her isteyen engelli aracını kullanabilir mi?

Yurt içinden alınan ve özel tertibatı olmayan engelli araçları, rastgele bir kısıtlama olmaksızın kullanılabilir. Engelli yakınları yahut rastgele biri bu aracı kullanacağı üzere özel bir yetkilendirme yahut noter süreci de gerekmez.

Yüzde 90 altı engelliler için araç alım kaidesi nedir?

Yüzde 90 altında engelli olanlar, aşikâr şartlarda ÖTV’siz araç alabilir. Burada değerli olan engellilik oranı değil, sıhhat raporunda “hareket ettirici aksamda özel tertibatlı araç kullanması gerekir” ibaresinin yer almasıdır. Böylelikle engellilik oranı ister yüzde 40, ister yüzde 80 olsun ÖTV’siz araç alabilir.

Araca özel tertibat yaptırmanın koşulları neler?

ÖTV’siz satın alınan araçlarda: debriyaj, fren, gaz pedalları ve vites kolu üzere hareket ettirici aksam üzerinde özel tertibat yapılmalı. Kriterler: “gaz, fren yahut debriyaj pedallarında sabit düzenlemeler yapılması, manuel vites kolunun direksiyona taşınması yahut daha uygun hale getirilmesi ile sağ yahut sol el/bacak kısıtlılıklarına nazaran hareket ettirici düzeneklerin eklenmesi” olarak sıralanır. Örneğin sağ bacağı olmayan bir engellinin ÖTV’siz araç almak için fren ve gaz pedallarında özel tertibat mecburidir.

Otomatik vitesli araçlarda özel tertibat gerekli mi?

Otomatik vitesli araçların engellilerin kullanımı için uygun hale getirilmeli. Otomatik vites olması hareket ettirici aksamda gerekli olan özel tertibatların yapılmasını ortadan kaldırmaz. Sağ bacağı olmayan yahut her iki bacağını hareket ettiremeyen bireyler, fren ve gaz pedallarında düzenleme olmadan otomatik vitesli aracı kullanamaz.

ÖTV’SİZ HANGİ ARAÇLAR SATIN ALINABİLİR?

ÖTV ve başka her türlü vergileri 330.750 TL altında olan binek araba, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep,station wagon üzere taşıtlar ÖTV’siz alınabilir. Motor hacimlerine nazaran alım kriterleri “Motor silindir hacmi 2800 santimetreküpü geçmeyen, eşya taşımaya mahsus van, panelvan, pick-up üzere açık/kapalı kasalı kamyonetler, 1.6 motor hacmi ve altında olan binek otomobiller” olarak sıralanıyor.

ÖTV’siz araçlar hangi kurallarda satılabilir?

ÖTV’siz satın alınan araçlar 10 geçmeden satılamaz. Fakat, araç 10 yıl geçmeden sel, heyelan, yangın yahut kaza sonucu kullanılamaz hale gelirse yeni bir araç al-ı mında ÖTV ödenmez.

10 YILDA BİR ALIM YAPABİLECEK

ÖTV’siz araç alanlar yeni düzenlemeye nazaran aracını ne vakit satmalı?

ÖTV’siz araç alma yapılan yasal düzenleme ile değişirken, yüzde 40 yerlilik oranı ve 10 yılda bir satın alma kaidesi getirildi. 5 yılını dolduran engelli aracını cezasız satabilir. Lakin, ÖTV’siz yeni araç almak isterse 10 yıl beklemek zorunda. Örneğin Nisan 2024’te ÖTV’siz araç satın alan bir engelli, bu aracını Nisan 2029’da cezasız satabilir. Fakat yine ÖTV’siz araç almak isterse Nisan 2034’e kadar beklemek zorunda.

Kaynak: Haber7