Danıştay 5. Dairesi, yargı mensubu olarak misyon yapmakta iken meslekten çıkarma cezasıyla cezalandırılan ve bu ceza verilmeden evvel emekliye ayrılan davacının, kelam konusu meslekten çıkarma cezasının kaldırılması istemiyle yaptığı müracaatın reddine ait sürecin yargı kararıyla iptali üzerine, emeklilik tarihi ile meslekten çıkarma cezasının kaldırıldığı tarih ortasındaki devirde avukatlık yapamadığı savıyla ödenmesini istediği maddi tazminatın, somut olarak gerçekleşmiş ve kanıtlanabilir nitelikte bir ziyana dayanmayıp beklenen ziyan niteliğinde olduğu münasebeti ile reddine karar verdi.
Ayrıca tesis edildiği tarih prestijiyle yargı yolu kapalı olan meslekten çıkarma cezası nedeniyle muhakkak bir mühlet avukatlık yapamamış olmasının davacının manevi durumunda bir sarsıntıya yol açmasının ya da manevi bir ziyanına sebebiyet vermesinin mümkün olmadığı ve yönetimin her hukuka muhalif sürecinin manevi tazminat ödenmesi sonucunu doğurmayacağı; bu nedenle davacının meslekten çıkarma cezası nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemiyle açtığı davanın reddi gerektiğini belirtti.
İdari sürecin iptali her vakit hizmet kusuru olduğu manasına gelmez
Bir idari sürecin mevzuata ve hukuka karşıtlığı, kural olarak hizmet kusuru sayılmakta ise de; her tersliğin tazminat sorumluluğunu gerektirmeyeceği de yönetim hukuku unsurlarındandır. Bir sürecin rastgele bir istikametten mevzuata ve hukuka alışılmamış görülerek iptal edilmiş olması, hizmet kusurunun varlığını kabule yetmez. Hizmet kusurunun oluşabilmesi için, saptanan yanlışlık ve karşıtlığın, hizmetin yeterli kurulmadığını, sistemli işlemediğini gösterecek derecede ağır ve besbelli olması gerekir.
Yargı yolu kapalı idari süreçler nedeniyle manevi tazminat istenemez
Öğretide de kabul edildiği üzere manevi tazminat, malvarlığında meydana gelen bir eksilmeyi karşılamaya yönelik bir tazmin aracı olmayıp, manevi tatmin aracıdır. Öteki türlü giderim yollarının bulunmayışı yahut yetersiz kalışı, manevi tazminatın nakdî olarak belirlenmesini zarurî hale getirmektedir. Olayın niteliğine nazaran ilgilinin uğradığı manevi ziyana karşılık takdir edilecek manevi tazminatın, manevi tatmin aracı olmasından ötürü zenginleşmeye yol açmayacak ölçüde, ancak yönetimin olaydaki kusurunun niteliğini ve yükünü tabir edecek ölçüde saptanması mecburî bulunmaktadır.
Buna nazaran, davacının dava konusu sürecin tesis edildiği tarihte yargı yolu kapalı olan meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılmış olması nedeniyle, makul bir müddet avukatlık yapamamış olmasının davacının manevi durumunda bir sarsıntıya yol açması ya da manevi bir ziyanına sebebiyet vermesi mümkün olmadığından ve yönetimin her hukuka karşıt sürecinin manevi tazminat ödenmesi sonucunu doğurmayacağından davacı hakkında gerçekleştirilen uygulamaların üstte yer verilen manevi tazminata ait ögeleri oluşturmadığı görüldüğünden, davacının manevi tazminata ait istemi yerinde görülmemiştir.
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No: 2022/2939
Karar No: 2022/7694
DAVANIN KONUSU:
Bolu Hakimi olarak misyon yapmakta iken 2802 sayılı Yargıçlar ve Savcılar Kanunu’nun 69. unsurunun 2. fıkrası uyarınca 20/06/2005 tarih ve 2005/149 sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu kararıyla meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılan müvekkilinin kelam konusu meslekten çıkarma cezasının kaldırılması talebiyle yaptığı müracaatın reddine ait 14/01/2011 tarih ve 144 sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Şurası kararının iptali istemiyle açılan davada Danıştay Beşinci Dairesince verilen 21/11/2019 tarih ve E:2018/1793, K:2019/6182 sayılı iptal kararının mutlaklaşması üzerine, kelam konusu meslekten çıkarma cezası nedeniyle uğranıldığı argüman edilen 50.000,00-TL meçhul maddi zararın ve 500.000,00-TL manevi zararın tazminine karar verilmesi istenilmektedir.
DAVACININ ARGÜMANLARI:
Davacı tarafından meslekten çıkarılmasına dair kararın savunma hakkı tanınmadan tesis edildiği, meslekten çıkarılmasına dair kararla birlikte avukatlık yapabilme hakkının elinden alındığı, bu nedenle maddi ve manevi manada ziyana uğradığı, meslekten çıkarılmasına dair kararın hukuka karşıt olarak tesis edildiğinin mahkeme kararıyla ortaya konulduğu, davacının onurunun, haysiyetinin, ticari prestijinin, özel hayat alanının, aile hayatının, toplumsal ve duygusal kişilik haklarının ihlal edildiği ileri sürülmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI:
Davanın tüzel destekten mahrum olduğu, 6087 sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun süreksiz 3. hususunun geleceğe tesirli sonuçlar doğurduğu, davalı yönetim tarafından mağduriyetin keyfi olarak uzatıldığı argümanının gerçeği yansıtmadığı gerçekten yasa koyucu tarafından tanınan hakların kullanıldığı, tazminata hükmedilebilmesi için gerekli şartlar gerçekleşmediğinden yönetimin tazminat sorumluluğu bulunmadığı, bununla birlikte davacı meslekten çıkarma kararından evvel emekliye ayrıldığından rastgele bir ziyandan kelam edilemeyeceği ve bu nedenle uygun illiyet bağı ögesinin gerçekleşmediği, davacı tarafından maddi tazminat istemine dair rastgele bir bilgi ve dokümanın dava evrakına sunulmadığı, olayda ağır hizmet kusuru ögesinin gerçekleşmediğinden yönetimin tazmin zorunluluğunun bulunmadığı, belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ KANISI:
Davacının maddi tazminat isteminin mümkün ziyan niteliğinde olduğu, somut ve kanıtlanabilir bir zararın ortaya konulamadığı anlaşıldığından, bu isteme yönelik talebin reddi; manevi tazminat ödenmesine yönelik isteme ait olarak davacının duyduğu elem ve ızdırabın kısmen de olsa giderilmesini temin hedefiyle 50.000,00 TL’lik kısmının kabul edilmesi, fazlaya ait istemin ise reddedilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI NİYETİ:
Dava, 15/08/2004 tarihinde kendi isteğiyle emekliye ayrılan ve 20/06/2005 tarih ve 149 sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu kararıyla, 2802 sayılı Yargıçlar ve Savcılar Kanunu’nun 69. unsurunun 2. fıkrası uyarınca meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılan davacının kelam konusu meslekten çıkarma cezasının 6087 sayılı Kanun’un süreksiz 3. unsuru uyarınca kaldırılması talebiyle yaptığı müracaatın reddine ait 14/01/2011 tarih ve 144 sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Heyeti kararının iptali istemiyle açılan davada Danıştay Beşinci Dairesince verilen 21/11/2019 tarih ve E:2018/1793, K:2019/6182 sayılı iptal kararının mutlaklaşması üzerine, kelam konusu meslekten çıkarma cezası nedeniyle emekli olduğu tarihten cezanın kaldırıldığı tarihe kadar uğradığı 50.000,00-TL bilinmeyen maddi zararın ve 500.000,00-TL manevi zararın yasal faizin tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
6087 sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun “Hakkında Meslekten Çıkarma Kararı Verilmiş Olanların Durumu” başlıklı süreksiz 3. Unsurunda; “(1) 2461 sayılı Kanun ile kurulan Yargıçlar ve Savcılar Yüksek Kurulunca, haklarında meslekten çıkarma cezası verilen hakim ve savcıların, bu cezanın kaldırılması için idari dava açmadan evvel, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde Heyete başvurmaları gerekir.
(2)Genel Şura, yoluna uygun yapılan müracaatlar üzerine, evrak üzerinden yapacağı inceleme sonunda, talep halinde, başvuranın şahsen yahut vekili aracılığıyla yazılı ya da kelamlı savunmasını da almak suretiyle, müracaatın kabulüne yahut reddine karar verir.
(3)Başvurunun kabulü halinde;
a)Önceki kararın kaldırılmasına,
b)Hakimlik ve savcılık mesleğine kabulde aranan niteliklerin kaybedilmemiş olması kuralıyla ilgilinin hakimlik ve savcılık mesleğine tekrar atanmasına,
c)Önceden verilmiş olan meslekten çıkarma cezasına bahis hareket sebebiyle diğer bir disiplin cezası verilmesine gerek gördüğünde harekete uyan disiplin cezasına,
karar verir.
(4)İkinci ve üçüncü fıkralar uyarınca verilen kararlara karşı, Lider yahut ilgili, bildirim tarihinden itibaren on gün içinde, Genel Heyetten yine inceleme talebinde bulunabilirler. Tekrar inceleme talebi üzerine verilen kararlar mutlaktır.
(5)İkinci fıkra uyarınca verilen müracaatın reddine ait mutlaklaşan kararların iptali talebiyle birinci derece mahkemesi olarak Danıştay’a başvurulabilir. Bu dava, ivedi işlerden sayılır. Üçüncü fıkra uyarınca verilen kararlar yargı kontrolü dışındadır.” kararına yer verilmiştir.
İdari süreç, idari makamların, kamu gücünü kullanarak tesis ettikleri ve bireyler hakkında tek taraflı türel sonuç doğuran süreçlerdir. Bir idari sürecin, süreci yapan idarece sona erdirilmesi; geri alma, kaldırma, değiştirme ve düzeltme üzere farklı biçimde gerçekleşebilir. Kaldırma, idarece tesis edilen bir idari sürecin, yeniden yönetimin alacağı bir kararla -yetkide paralellik prensibi uyarınca- geleceğe yönelik olarak uygulanmasına son verilmesidir. Kaldırma süreci hukuka ters süreçlere ait olabileceği üzere hukuka uygun süreçlere ait de olabilir ve geri alma sürecinden farklı olarak geleceğe yönelik olarak sonuç doğurur. Geri alma süreci ise; yalnızca hukuka muhalif süreçler açısından kelam hususudur ve sürecin geri alınmasıyla birlikte süreç hiç gerçekleşmemiş üzere birinci tesis edildiği tarihten itibaren ortadan kalkar, diğer bir tabirle geçmişe yönelik sonuç doğurur. Tüzel kapsam ve sonuç itibariyle kaldırma, geri almadan farklıdır. Çünkü geri alma sonuç olarak geriye yürür olmasına karşılık kaldırmanın sonucu gelecek için karar söz etmektedir.
İdarenin, kural olarak bir hizmetin niteliğini dikkate alarak şartları her vakit değiştirip, yeni şartlar getirebileceğinde ve daha evvelki düzenlemeler ile yaratılmış olan tüzel durumları, ileriye yönelik olarak yürürlükten kaldırma yetkisine sahip bulunduğunda kuşku bulunmamaktadır. Bu kapsamda yönetimler kamu vazifelilerinin statülerine ait yeni kurallar koyabilir ya da var olan kuralları değiştirebilirler.
Bu doğrultuda, 18/12/2010 tarih ve 27789 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6087 sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun Süreksiz 3. unsuru kararı ile 2461 sayılı Kanun ile kurulan Yargıçlar ve Savcılar Yüksek Kurulunca, haklarında meslekten çıkarma cezası verilen hakim ve savcıların, bu cezanın kaldırılması için idari dava açmadan evvel, 6087 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde Heyete başvurmaları gerektiği belirtilerek ve müracaatın kabulü halinde evvelki kararın kaldırılmasına karar verileceği düzenlenmiştir.
Olayda, hakim olarak misyon yapmakta iken 15/08/2004 tarihinde kendi isteğiyle emekliye ayrılan ve Yargıçlar ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun 20/06/2005 tarih ve 2005/149 sayılı kararıyla meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılan davacı tarafından, 6087 sayılı Kanun’un süreksiz 3. hususu kapsamında meslekten çıkarma cezasının kaldırılması talebiyle yapılan müracaatın reddine ait 14/04/2011 tarih E:2011/39 K:2011/144 sayılı
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Konsey kararının iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Beşinci Dairesince verilen 21/11/2019 tarih ve E:2018/1793, K:2019/6182 sayılı iptal kararının katılaşması üzerine, kelam konusu meslekten çıkarma cezası nedeniyle emekli olduğu tarihten cezanın kaldırıldığı tarihe kadar avukatlık yapamaması nedeniyle uğradığı 50.000,00-TL belgisiz maddi zararın ve 500.000,00-TL manevi zararın yasal faiziyle tazminine karar verilmesi istenilmektedir.
Bakılmakta olan davada, davacı tarafından 6087 sayılı Kanunun süreksiz 3. hususu kapsamında meslekten çıkarma cezasının kaldırılması talebiyle yapılan müracaatın reddine ait sürecin iptali istemiyle açılan davada, verilen iptal kararı üzerine hakkındaki meslekten çıkarma cezasının kaldırılmasına yönelik sürecin nitelik itibariyle bir kaldırma süreci olarak kabulü gerektiğinden, tesis edildiği tarihten itibaren sonuç doğuracağı ve davacı hakkında sırf ileriye yönelik olarak uygulanabileceği üzere bu tarihten sonrası da iptal kararının kapsamı dışında kalan mali hak talebini içerdiğinden yasal ve hukuksal desteği bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, duruşma için taraflara evvelce bildirilen 26/10/2022 tarihinde, davacı vekilleri Av. . ve Av. . ile davalı yönetim vekili Av. .’ın geldiği, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı, gelen taraflara metoduna uygun olarak kelam verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının niyeti alındıktan sonra taraflara son sefer kelam verilip, duruşma tamamlandı, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki bilgi ve dokümanlar incelendikten sonra davalı yönetimin yordama ait argümanları yerinde görülmedi ve işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY:
Davacının; Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı olarak görev yaptığı periyotta, hakkında yapılan soruşturma sonucunda, Yargıçlar ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun 08/03/2004 tarih ve 58 sayılı kararıyla, 2802 sayılı Kanun’un 68/a. hususu uyarınca yer değiştirme cezası ile cezalandırıldığı, 15/08/2004 tarihinde emekli olduğu, yeniden farklı tezlere ait olarak hakkında yapılan soruşturma sonucunda, Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 20/06/2005 tarih ve 149 sayılı kararıyla, 2802 sayılı Kanun’un 68/a unsuru uyarınca yer değiştirme cezası yerine, daha evvel birebir unsur kapsamında cezalandırıldığından bahisle birebir Kanun’un 69. unsuru uyarınca meslekten çıkarma cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Davacı tarafından, 18/12/2010 tarih ve 27789 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6087 sayılı Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun süreksiz 3. hususu uyarınca anılan kararın kaldırılması istemiyle yapılan müracaat Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Heyeti’nin 14/04/2011 tarih ve 144 sayılı kararı ile reddedilmiştir.
Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Konseyi’nin anılan kararının iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Beşinci Dairesinin 21/11/2019 tarihli ve E:2018/1793, K:2019/6182 sayılı kararıyla; davacı hakkında Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 20/06/2005 tarih ve 149 sayılı kararıyla 2802 sayılı Kanun’un 68/a. unsuru uyarınca yer değiştirme cezası verilmesine karar verildiği, lakin daha evvel katılaşmış yer değiştirme cezası bulunduğundan bahisle tıpkı günlü ve sayılı süreç ile meslekten çıkarma cezası verildiği görülmekte ise de, ikinci yer değiştirme cezasına karşı davacının yine inceleme ve itiraz hakları kullandırılmaksızın, hasebiyle ikinci yer değiştirme cezası kesinleşmeksizin birebir günlü süreç ile verilen meslekten çıkarma cezasına ait kararda hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, anılan sürecin iptaline karar verilmiştir.
Dava konusu sürecin iptaline dair karar uyarınca, davacı hakkında verilen meslekten çıkarma kararının Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Heyetinin 01/07/2020 tarih ve 2020/123 sayılı kararı ile kaldırılmasına, lakin davacının meslekten çıkarılmasına dair karardan evvel emekliye ayrıldığı anlaşıldığından mesleğe tekrar atanmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Öte yandan, dava konusu sürecin iptaline dair kararın davalı yönetim tarafından temyiz edilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Şurasının 08/02/2021 tarihli ve E:2020/3228, K:2021/216 sayılı kararı ile temyiz isteminin reddine ve anılan kararın onanmasına karar verildiği, bu karara karşı davalı yönetim tarafından yapılan karar düzeltme isteminin ise, Danıştay İdari Dava Daireleri Heyetinin 20/12/2021 tarihli ve E:2021/2173, K:2021/3207 sayılı kararı ile reddedildiği ve dava konusu sürecin iptaline ait kararın böylece katılaştığı anlaşılmaktadır.
Bunun üzerine davacı tarafından, yargı kararıyla iptaline karar verilen meslekten çıkarma cezası nedeniyle uğranıldığı tez edilen 50.000,00-TL bilinmeyen maddi zararın ve 500.000,00-TL manevi zararın tazminine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın 125. unsurunda; yönetimin her türlü aksiyon ve süreçlerine karşı yargı yolunun açık olduğu belirtildikten sonra, son fıkrasında, yönetimin kendi hareket ve süreçlerinden doğan ziyanı ödemekle yükümlü olduğu kurala bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Adabı Kanunu’nun “İdari dava tipleri ve idari yargı yetkisinin sınırı” başlıklı 2. hususunun birinci fıkrasının (b) bendinde, idari hareket ve süreçlerden ötürü şahsî hakları direkt muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, idari dava tipleri ortasında sayılmış, “İptal ve tam yargı davaları” başlıklı 12. hususunda; “İlgililer haklarını ihlal eden bir idari süreç münasebetiyle Danıştay’a ve yönetim ve vergi mahkemelerine direkt doğruya tam yargı davası yahut iptal ve tam yargı davalarını birlikte açabilecekleri üzere birinci evvel iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine, bu konudaki kararın yahut kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kararın bildirisi yahut bir sürecin icrası sebebiyle doğan ziyanlardan ötürü icra tarihinden itibaren dava müddeti içinde tam yargı davası açabilirler. Bu halde de ilgililerin 11’inci unsur uyarınca yönetime başvurma hakları gizlidir.” kararına yer verilmiştir.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Maddi Tazminat İstemi Tarafından:
İdarenin türel sorumluluğu, kamusal faaliyetler sonucunda, yönetim ile yönetilenler ortasında yönetilenler ziyanına bozulan ekonomik istikrarın tekrar kurulmasını, idari etkinliklerden ötürü bireylerin uğradığı zararın idarece tazmin edilmesini sağlayan bir hukukî kurumdur. Bu kurum, kamusal faaliyetler nedeniyle yönetilenlerin malvarlığında ortaya çıkan eksilmelerin ya da çoğalma imkanından yoksunluğun giderilebilmesi, karşılanabilmesi için aranılan şartları, uygulanması gereken kural ve prensipleri içine almaktadır.
İdare kural olarak yürüttüğü kamu hizmetiyle nedensellik bağı kurulabilen ziyanları tazminle yükümlü olup; idari aksiyon ve/veya süreçlerden doğan ziyanlar yönetim hukuku kuralları çerçevesinde, hizmet kusuru yahut kusursuz sorumluluk prensipleri gereği tazmin edilmektedir.
Kişilerin malvarlığında iradeleri dışında ortaya çıkan kayıp ve eksilme olarak tabir edilen maddi ziyandan, yönetimin sorumlu tutulabilmesi için idari süreç nedeniyle meydana gelen zararın gerçekleşmiş olması ya da gerçekleşeceğinin kesin olması gerekmektedir. Bu nedenle gerçekleşmesi muhtemel bulunan ziyanların yönetimin tazmin sorumluluğunu doğurmayacağı açıktır.
İdarenin sorumluluğunun şartlarından birisi olan zararın gerçekleşmiş, kesin ve muhakkak nitelikte olması gerektiği açık olup; şimdi doğmamış ve doğması beklenen zararın yönetim tarafından tazminine karar verilmesi imkanı bulunmadığından, davacının emeklilik tarihi ile cezanın kaldırılmasına karar verildiği tarih aralığındaki devirde avukatlık yapamadığından bahisle olası olduğu ileri sürülen ve tasavvur edilen zararın bakılan olayda gerçekleşmemiş olduğu gözetildiğinde, davacının maddi tazminat istemine destek yaptığı ziyanların mümkün ziyan niteliğinde olduğu, somut ve kanıtlanabilir bir maddi zararın ortaya konulmadığı anlaşılmakla, maddi tazminat isteminin reddi gerekmektedir.
Manevi Tazminat İstemi İstikametinden:
Olayda, Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı olarak görev yapmakta iken Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 20/06/2005 tarih ve 149 sayılı kararıyla meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılan davacı tarafından, 6087 sayılı Kanunun süreksiz 3. unsuru kapsamında meslekten çıkarma cezasının kaldırılması talebiyle yapılan müracaatın reddine ait 14/04/2011 tarih ve 144 sayılı davalı yönetim sürecinin iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Beşinci Dairesinin 21/11/2019 tarihli ve E:2018/1793, K:2019/6182 sayılı kararıyla, ikinci yer değiştirme cezasına karşı davacının yine inceleme ve itiraz hakları kullandırılmaksızın, münasebetiyle ikinci yer değiştirme cezası kesinleşmeksizin birebir günlü süreç ile verilen meslekten çıkarma cezasına ait kararın tekrar incelenmesi talebine karşı yapılan itirazın bu nedenle kabul edilmesi gerektiği gerekçesiyle, anılan sürecin iptaline karar verilmiştir. Danıştay Beşinci Dairesinin anılan kararı üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Konseyi’nin 02/03/2022 tarih ve 2022/619 sayılı kararıyla; davacının, 2802 sayılı Kanun’un 65. hususunun ikinci fıkrasının (a) bendi yeterince kınama cezası ile cezalandırılması gerekmekte ise de, 04/07/2006 tarih ve 26218 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5525 sayılı Memurlar ile Öteki Kamu Vazifelilerinin Kimi Disiplin Cezalarının Affı Hakkında Kanun uyarınca hakkındaki soruşturma belgesinin 5525 sayılı Kanun kapsamına dahil olması nedeniyle süreçten kaldırılmasına karar verilmiştir.
Manevi tazminat kişinin manevi kıymetlerinde meydana gelen eksilme ile duyulan acı, keder ve sarsıntının bir ölçü parayla kısmen de olsa hafifletilmesini sağlamak gayesine yönelik olup, bir manevi tatmin aracıdır. Manevi tazminatın bu niteliği dikkate alındığında, belirli bir ziyan karşılığı olmayan sırf olay nedeniyle duyulan kederin kısmen giderilmesi maksadını taşımakta ise de, yönetimin her hukuka muhalif süreci nedeniyle duyulan hüzün karşılığı manevi tazminata hükmedilmesi sonucunu doğurmaz. Manevi tazminata hükmedilmesini gerektirecek ziyan, kişilik haklarına taarruz hallerinde kelam konusu olabilecektir.
Bir idari sürecin mevzuata ve hukuka karşıtlığı, kural olarak hizmet kusuru sayılmakta ise de; her karşıtlığın tazminat sorumluluğunu gerektirmeyeceği de yönetim hukuku prensiplerindendir. Bir sürecin rastgele bir taraftan mevzuata ve hukuka muhalif görülerek iptal edilmiş olması, hizmet kusurunun varlığını kabule yetmez. Hizmet kusurunun oluşabilmesi için, saptanan yanlışlık ve tersliğin, hizmetin uygun kurulmadığını, sistemli işlemediğini gösterecek derecede ağır ve besbelli olması gerekir.
Öğretide de kabul edildiği üzere manevi tazminat, malvarlığında meydana gelen bir eksilmeyi karşılamaya yönelik bir tazmin aracı olmayıp, manevi tatmin aracıdır. Öteki türlü giderim yollarının bulunmayışı yahut yetersiz kalışı, manevi tazminatın nakdî olarak belirlenmesini zarurî hale getirmektedir. Olayın niteliğine nazaran ilgilinin uğradığı manevi ziyana karşılık takdir edilecek manevi tazminatın, manevi tatmin aracı olmasından ötürü zenginleşmeye yol açmayacak ölçüde, lakin yönetimin olaydaki kusurunun niteliğini ve tartısını söz edecek ölçüde saptanması mecburî bulunmaktadır.
Buna nazaran, davacının dava konusu sürecin tesis edildiği tarihte yargı yolu kapalı olan meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılmış olması nedeniyle, belli bir mühlet avukatlık yapamamış olmasının davacının manevi durumunda bir sarsıntıya yol açması ya da manevi bir ziyanına sebebiyet vermesi mümkün olmadığından ve yönetimin her hukuka ters sürecinin manevi tazminat ödenmesi sonucunu doğurmayacağından davacı hakkında gerçekleştirilen uygulamaların üstte yer verilen manevi tazminata ait ögeleri oluşturmadığı görüldüğünden, davacının manevi tazminata ait istemi yerinde görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.DAVANIN REDDİNE,
2.Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam 380,80-TL yargılama masrafının davacı üzerinde bırakılmasına,
3.Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Minimum Fiyat Tarifesi uyarınca duruşmalı işleri için belirlenen 19.000,00 TL vekalet fiyatının davacıdan alınarak davalı yönetime verilmesine,
4.Davacının manevi tazminat isteminin de reddedilmesi nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Taban Fiyat Tarifesinin 10.
maddesinin 4. fıkrası uyarınca duruşmalı işler için belirlenen 19.000,00 TL vekalet fiyatının davacıdan alınarak davalı yönetime verilmesine,
5.Posta sarfiyatı avansından artan meblağın kararın katileşmesinden sonra davacıya iadesine,
6.Bu kararın bildirim tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Heyetine temyiz yolu açık olmak üzere, 26/10/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kaynak: Memurlar