İDDK, kelamlı imtihanla 4/B’li avukat alımını hukuka uygun buldu

İDDK: Kısmi vakitli avukat ile tam zamanlı avukat faklıdır

Uyuşmazlığın çözümü için, kısmi vakitli kontratlı avukat pozisyonu ile vizeli kontratlı avukat pozisyonunun farkının irdelenmesi gerekmektedir.

Kısmi vakitli kontratlı avukat pozisyonu; kamu kurum ve kuruluşlarında avukat kadrosunun olmadığı, işlerin az olduğu yahut mevcut takımlı yahut vizeli durumlarda çalışan avukat sayısının yetersiz kaldığı durumlarda, tam vakitli kontratlı konumda çalışanlardan farklı olarak, hizmetlerin yürütülmesi maksadıyla, haftanın ya da ayın muhakkak gün ve saatlerinde kısmi vakitli olarak kontrat ile çalıştırılabilecek durum olarak tanımlanmıştır. Temellere ekli (1) sayılı cetvelde de; imtihan koşulu aranmaksızın, yalnızca kısmi vakitli avukat pozisyonunda sözleşme yapılmasına imkan tanınmıştır.

Vizeli kontratlı avukat pozisyonu ise kamu kurum ve kuruluşlarında mevcut olan ve vize edilmiş durumlarda, tam vakitli olarak istihdamın sağlandığı konumlar olup, Temeller’in Ek 5. unsuru uyarınca bu konuma avukat alımı için idarece imtihan usulünün belirlenmesine imkan sağlanmıştır.

İDD: Aile Bakanlığı avukat alımı için sınav kuralı öngörülmüştür

Somut olayda, avukat unvanlı istihdamın, Esaslara ekli (1) sayılı cetvele nazaran kısmi vakitli değil, Temeller’in Ek 5. unsuruna nazaran yapıldığı, münasebetiyle anılan hususta açıkça belirtildiği üzere “Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün boş bulunan vizeli mevcut kontratlı işçi durumlarından; … avukat, … unvanlı pozisyonlarında istihdam edilecek işçinin seçiminde, bu Temellerin Ek 2. unsurunun birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen usul uygulanabilir.” kararı uyarınca tam vakitli istihdam için imtihan kuralının öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

T.C.

D A N I Ş T A Y

İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU

Esas No: 2023/2344

Karar No: 2024/1835

İSTEMİN KONUSU:

Danıştay Onikinci Dairesinin 30/11/2022 tarih ve E:2019/1716, K:2022/5881 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem:

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı taşra teşkilatında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B hususu kapsamında çalıştırılmak üzere ve 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Temeller’in Ek 2. hususunun (c) bendi ve Ek 5. unsuru uyarınca 80 adet avukat pozisyonu için Bakanlık merkez binada yapılacak kelamlı imtihana ait 29/01/2019 tarihli “Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu” ve kontratlı işçi alımına yönelik süreçlerin iptali istenilmiştir.

Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 30/11/2022 tarih ve E:2019/1716, K:2022/5881 sayılı kararıyla;

Sözleşmeli İşçi Çalıştırılmasına Ait Temeller’in Ek 5. unsurunda, istihdam edilecek kontratlı işçi seçiminde, bu Temeller’in “Sınav şartı” başlıklı Ek 2. unsurunun birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen formül uygulanabilir düzenlemesi yer aldığı ve kontratlı işçi durumları ortasında “avukat” unvanına da yer verilmiş ise de; Ek 5. unsur ile atıf yapılan ve imtihan koşulu öngörülen Ek 2. unsur, Bu Temellere ekli 3 sayılı cetvelde unvanları belirtilen kontratlı işçi konumlarına KPSS (B) kümesi puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir unvan için ….. ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yazılı ve/veya kelamlı imtihan muvaffakiyet sırasına nazaran yapılacak yerleştirme tekniklerinden rastgele birinin uygulanabileceğinin kurala bağlandığı,

Aynı Esaslar’a ekli (1) Sayılı Cetvelde, İmtihan Kuralı Aranmaksızın Hizmete Alınacak Kontratlı İşçi Durum Unvanlarının sayıldığı ve bu unvanlar ortasında “Avukat (kısmi zamanlı)” durum unvanına yer verildiği,

(2) Sayılı Cetvelde, Yalnızca Mesleksel Uygulamalı İmtihan Sonucuna Nazaran Hizmete Alınacak Kontratlı İşçi Konum Unvanları; (3) sayılı Cetvelde ise, Yazılı Ve/Veya Kelamlı İmtihan Sonucuna Nazaran Hizmete Alınacak Kontratlı İşçi Durum unvanlarının sayıldığı, lakin, “avukat” unvanının anılan Esaslar’a ekli (2) ve (3) sayılı cetvellerde değil, imtihan kuralı aranmaksızın hizmete alınacak kontratlı işçi konum unvanlarının belirtildiği (1) sayılı cetvelde yer aldığı,

Bu durumda, “avukat” unvanına yalnızca imtihan kuralı aranmaksızın hizmete alınacak kontratlı işçi durum unvanlarının sayıldığı (1) sayılı cetvelde yer verilmesi nedeniyle Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Temeller’in Ek 2. unsurunun birinci fıkrasının (c) bendi ve Ek 5. unsuru uyarınca 80 adet avukat pozisyonu için Bakanlık merkez binada yapılacak kelamlı imtihana ait 29/01/2019 tarihli “Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu” ve kontratlı işçi alımına ait dava konusu süreçlerde hukuka ve mevzuata, desteği olan üst norm kurallarına uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN SAVLARI:

Davalı yönetim tarafından, Bakanlık tarafından 6284 sayılı Kanun yeterince müdahil olunan ceza davalarının 90 bine yaklaşması ve hala avukat olmayan il müdürlüklerinin bulunması nedeniyle acil olarak avukat atamasına ihtiyaç duyulması üzerine Bakanlığa vizeli (tam zamanlı) 80 adet kontratlı avukat kadrosuna atama yapılmasının talep edildiği, kontratlı takımlara yapılacak atamalarda, 28/06/1978 tarih ve 16330 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Temeller’in uygulandığı, bu Temeller’in Ek 5. hususunda; avukat unvanlı pozisyonda istihdam edilecek çalışanın seçiminde, bu Temeller’in Ek 2. hususunun birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen formülün uygulanabileceğinin belirtildiği, kelam konusu Temeller’in Ek 2. hususunun (c) bendinde de; “Bu Asıllara ekli 3 sayılı cetvelde unvanları belirtilen kontratlı işçi durumlarına (…) yazılı ve/veya kelamlı imtihan başarısı sırasına nazaran yapılacak yerleştirme, tekniklerinden rastgele biri ile kontratlı işçi istihdam edebilirler.” kararının yer aldığı, hasebiyle dava dilekçesinde bahsi geçen Kamu Vazifelerine Birinci Kez Atanacaklar İçin Yapılacak İmtihanlar Hakkında Genel Yönetmeliğin Ek 6. unsuruna nazaran bir avukat alımı yapılmadığı, Bakanlık hizmetlerinde aksama yaşanmaması için vizeli (tam zamanlı) kontratlı avukat istihdamı yapıldığı, sözleşmeli avukat alımı ile ilgili iş ve süreçlerin hukuka uygun olarak tesis edildiği, Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Davacı tarafından, Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın tarz ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…’NUN NİYETİ:

Temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki dokümanlar incelendikten sonra, belge tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıyeten bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE MÜNASEBET:

MADDİ OLAY:

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı taşra teşkilatında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B unsuru kapsamında çalıştırılmak üzere ve 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Temeller’in Ek 2. unsurunun (c) bendi ve Ek 5. hususu uyarınca 80 adet avukat pozisyonu için Bakanlık merkez binada yapılacak kelamlı imtihana ait 29/01/2019 tarihli “Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu”, Bakanlığın internet sitesinde yayımlanmış ve kelamlı imtihan sonucunda kontratlı işçi alımı gerçekleştirilmiştir.

Bunun üzerine “Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu” ve devamındaki kontratlı işçi alımına yönelik süreçlerin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

Anayasa’nın 128. unsurunda, Devletin, kamu iktisadi teşebbüslerinin ve öbür kamu hukuksal bireylerinin genel yönetim temellerine nazaran yürütmekle yükümlü oldukları hizmetlerinin gerektirdiği asli ve daima misyonların, memurlar ve öbür kamu vazifelileri eliyle yürütüleceği ve bunların nitelikleri, atanmaları, vazife ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve başka özlük işlerinin kanunla düzenleneceği öngörülmüştür.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. unsurunda; kamu hizmetlerinin; memurlar, kontratlı işçi, süreksiz işçi ve emekçiler eliyle gördürüleceği düzenlenmiştir.

06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Temeller’in “Sınav şartı” başlıklı Ek 2. hususunda; “Kamu kurum ve kuruluşları 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü unsurunun (B) fıkrasına nazaran;

a) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) (B) kümesi puan sıralaması temel alınmak suretiyle direkt yapılacak merkezi yerleştirme,

b) Yazılı ve/veya kelamlı imtihan yapılmaksızın, KPSS (B) kümesi puan sıralaması temel alınmak suretiyle ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yerleştirme,

c) Bu Asıllara ekli 3 sayılı cetvelde unvanları belirtilen kontratlı işçi konumlarına KPSS (B) kümesi puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir unvan için boş bulunan kontratlı işçi durumunun on katına kadar aday ortasından ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yazılı ve/veya kelamlı imtihan başarısı sırasına nazaran yapılacak yerleştirme, formüllerinden rastgele biri ile kontratlı işçi istihdam edebilirler.” kararına yer verilmiştir.

Anılan Temeller’in Ek 5. hususunda; “Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün boş bulunan vizeli mevcut kontratlı işçi durumlarından; sosyolog, çocuk eğiticisi, toplumsal çalışmacı, psikolog, fizyoterapist, çocuk gelişimcisi, öğretmen, diyetisyen, avukat, hemşire, diğer sağlık çalışanı ve din vazifelisi unvanlı durumlarında istihdam edilecek çalışanın seçiminde, bu Temellerin ek 2 nci unsurunun birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen prosedür uygulanabilir.” düzenlemesi yer almıştır.

Anılan Asıllara ekli (1) Sayılı Cetvelde, İmtihan Kaidesi Aranmaksızın Hizmete Alınacak Kontratlı İşçi Durum Unvanları sayılmış ve bu unvanlar ortasında “Avukat (kısmi zamanlı)” durum unvanına yer verilmiştir.

(2) Sayılı Cetvelde, Yalnızca Mesleksel Uygulamalı İmtihan Sonucuna Nazaran Hizmete Alınacak Kontratlı İşçi Durum Unvanları; (3) sayılı Cetvelde ise, Yazılı Ve/Veya Kelamlı İmtihan Sonucuna Nazaran Hizmete Alınacak Kontratlı İşçi Konum unvanları sayılmıştır.

HUKUKİ KIYMETLENDİRME:

Uyuşmazlığın tahlili için, kısmi vakitli kontratlı avukat pozisyonu ile vizeli kontratlı avukat pozisyonunun farkının irdelenmesi gerekmektedir.

Kısmi vakitli kontratlı avukat pozisyonu; kamu kurum ve kuruluşlarında avukat kadrosunun olmadığı, işlerin az olduğu yahut mevcut takımlı yahut vizeli durumlarda çalışan avukat sayısının yetersiz kaldığı durumlarda, tam vakitli kontratlı konumda çalışanlardan farklı olarak, hizmetlerin yürütülmesi hedefiyle, haftanın ya da ayın belli gün ve saatlerinde kısmi vakitli olarak kontrat ile çalıştırılabilecek konum olarak tanımlanmıştır. Temellere ekli (1) sayılı cetvelde de; imtihan kuralı aranmaksızın, yalnızca kısmi vakitli avukat pozisyonunda sözleşme yapılmasına imkan tanınmıştır.

Vizeli kontratlı avukat pozisyonu ise kamu kurum ve kuruluşlarında mevcut olan ve vize edilmiş konumlarda, tam vakitli olarak istihdamın sağlandığı durumlar olup, Temeller’in Ek 5. unsuru uyarınca bu konuma avukat alımı için idarece imtihan metodunun belirlenmesine imkan sağlanmıştır.

Somut olayda, avukat unvanlı istihdamın, Esaslara ekli (1) sayılı cetvele nazaran kısmi vakitli değil, Temeller’in Ek 5. unsuruna nazaran yapıldığı, hasebiyle anılan unsurda açıkça belirtildiği üzere “Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün boş bulunan vizeli mevcut kontratlı işçi durumlarından; … avukat, … unvanlı pozisyonlarında istihdam edilecek çalışanın seçiminde, bu Asılların Ek 2. hususunun birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen prosedür uygulanabilir.” kararı uyarınca tam vakitli istihdam için imtihan kaidesinin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Bu durumda, üstte yer verilen mevzuat çerçevesinde; dava konusu edilen “Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu” ve kontratlı işçi alımına ait süreçlerin üst hukuk normu olan Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Asıllara, hukuka ve mevzuata uygun olduğu sonucuna varıldığından, dava konusu 29/01/2019 tarihli “Sözleşmeli Avukat Alımı Duyurusu” ve kontratlı işçi alımına yönelik süreçlerde hukuka terslik görülmemiştir.

Bu prestijle, dava konusu süreçlerin iptali yolundaki Daire kararında tüzel isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Davalı yönetimin temyiz isteminin kabulüne;

2. Dava konusu süreçlerin üstte özetlenen münasebetle iptaline ait Danıştay Onikinci Dairesinin temyize husus 30/11/2022 tarih ve E:2019/1716, K:2022/5881 sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yine bir karar verilmek üzere evrakın Danıştay Onikinci Dairesine gönderilmesine,

4. Kesin olarak, 02/10/2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Kaynak: Memurlar