Belediyenin Öteki Kamu İşçisine İkram Çeki Vermesinin Kamu Ziyanı Açısından Kıymetlendirilmesi

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 38. hususu uyarınca temsil ve ağırlama masrafları için ayrılan ödeneği kullanmanın Belediye Liderinin vazife ve yetkileri ortasında sayıldığı, birebir Kanun’un Belediye Masrafları başlıklı 60’ncı hususunda “Temsil, merasim, ağırlama ve tanıtım giderleri” biçiminde söz edildiği görülmektedir.

İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nün 25.04.1984 tarihli Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Merasim Masrafları Yönergesinin ?Temsil Giderleri’ başlıklı 4. unsurunda;

“Temsil masrafları vazifeyle ilgili olmak kaidesiyle:
a)Belde’de başarılı çalışmaları görülenler için toplantılar düzenlenmek,
b)Kupa ve gibisi teşvik uygulamalarında bulunmak,
c)Gerçek ve hukukî şahıslara plaket, ödül ve ikram vermek, çiçek göndermek,
d)Belde’de vazifeye başlayan yahut ayrılan protokole dahil şahıslar için toplantılar düzenlenmek ve armağan vermek, için yapılır.” denilmekte olup, tıpkı Yönergenin 10’uncu unsurunda;

“Yukarıdaki unsurlarda belirtilen masraflar dışında kalan ve yapılması belde için gerekli olan yahut mahalli örf, adet ve toplumsal yaşantı için de gerekli sayılan aktiflik ve merasimler için harcama yapılabilir.” denilmektedir.

Harcama Yetkilisi olarak sorumlu tutulan … ile gerçekleştirme vazifelisi olarak sorumlu tutulan … tarafından sunulan 02.07.2019 tarihli birebir mahiyetteki temyiz dilekçelerinde özetle; Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama Ve Merasim Masrafları Yönergesinin hem niyetine hem de kararlarına uygun olduğu ve bu hususta Sayıştay tarafından verilmiş olan birçok işte içtihatta ortaya konulduğu, bu sebeple Değerli Gün Ve Haftaları Kutlama Tertip kapsamında bahsi geçen kamu görevlilerine ikram uygulaması- ister çek ya da ister öteki bir formda olsun -yapılmasının önünde yasal bir mani bulunmadığı ve öteki münasebetlerle verilen kamu ziyanı ve tazmin kararının kaldırılması talep edilmektedir.

Bu noktada Sayıştay 6. Dairesinin 12.7.2001 Tarih ve 10293 sayılı kararında; Öğretmenler Gününde Öğretmenlere Dağıtılmak Üzere Çanta Alınmasının mevzuata karşıt olmadığına hükmedildiği, Kararın münasebetinde ise; 24 Kasım Öğretmenler Gününde öğretmenlere dağıtılmak üzere çanta alınması ve bedelinin belediye bütçesinden ödenmesinde Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Merasim Sarfiyatları Yönergesinin 3’uncü ve 9’uncu unsurlarındaki kararlar uyarınca mevzuata karşıt bir konu bulunmadığı kararına varılmak suretiyle özellik arz eden kamu vazifelilerinin mensup bulunduğu teşkilatlara mahsus gün ve haftalara münhasıran ikram uygulamasına onay verildiği,

Sayıştay ilamında yer verilen mahalli örf ve adetler açısından bağlayıcı olmayan bir uygulama yapıldığı argümanına ait olarak; gerek belediye bütçesi yapılacak temsil ağırlama ve merasim sarfiyatları yönergesinin kararları ve gayesi ve gerekse örf adet gelenek bağlamında din vazifelileri ve emniyet mensuplarına bu cins bir uygulama yapılması hukuka uygun olduğu,

Sayıştay ilamında lisana getirildiği formuyla kelam konusu kamu çalışanına makul gün ve haftalara münhasıran armağan uygulaması yapılmasının mahalli müşterek nitelikte bir harcama olmadığı tezi belediye harcamaları açısından her vakit kabul edilebilir bir ölçüt olmayacağı, aksi takdirde bütün harcamaların mahalli müşterek nitelikte olup olmadığının gözetilmesi üzere bir tablo ortaya çıkacağı ve bu durumda belediyelerin toplumsal ve kültürel faaliyetlerine ait harcama alanının daralacağı, Halbuki belediyelerin hangi mevzularda harcama yapabilecekleri Belediye Yasasının 14. Hususunun yanı sıra öteki unsur kararlarında de ortaya konulduğu,

Nitekim Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama Ve Merasim Masrafları Yönergesi kapsamındaki harcamaların değerli bir kısmı mahalli müşterek nitelikte olmayan harcamalar olduğu, bu durumda şayet Sayıştay Başkanlığı kararı ve ilamındaki münasebet kabul edilecek olursa kelam konusu yönerge kapsamında hiçbir harcama yapılmaması gerektiği,

Sayıştay Başkanlığı ilamına yer verilen Kamu Vazifelileri Etik Davranış Prensipleri İle Müracaat Yöntem Ve Asılları Hakkında Yönetmelik kararlarına karşıt olduğu savına ait olarak, kelam konusu yönetmeliğin belediyenin yapmış olduğu harcama ve uygulama konusunda destek teşkil etmesi ya da bir karara münasebet olarak gösterilmesi mevzuat açısından sağlıklı olmadığı, zira kelam konusu yönetmelik belediye harcamasının mevzuat karşısında kamu ziyanı oluşturup oluşturmadığını değil etik kurallara uygun olup olmadığını ortaya koyduğu, bu durumda etik kurallara uygun olmayan bir harcama ve uygulamanın mevzuata uygun olması karşısında kamu ziyanı tezi ortaya atılması hakikat olmayacağı tabir edilerek belediye tarafından değerli gün ve haftaları kutlama tertipleri kapsamında yapılan harcama ve buna ait uygulamaların tersine mevzuata uygun olduğu, bu sebeple verilen kamu ziyanı ve tazmin kararının kaldırılması talep edilmektedir.

Sayıştay Temyiz Konseyinin 45446/47116, T. 8.1.2020 tarihli kararı ile, mağazalarından alışveriş yapılmak üzere, öbür kurumların memur işçisine ikram çeki verildiği ve bu armağan çeki bedellerinin belediye bütçesinden karşılanması suretiyle sebep olunan … TL kamu ziyanının tazminine hükmedilmektedir.

Temsil ağırlama masraflarının konusu, kapsamı ve ölçüsünün tayininin belediye liderinin takdirine bağlı olması, verilecek ikramın cinsi ve ölçüsü konusunda da bir sınırlama bulunmaması nedeniyle ilama husus süreç ile din vazifelileri ve emniyet mensuplarına, bu kamu vazifelilerinin mensup bulunduğu teşkilatlara has gün ve haftalara münhasıran armağan verilmesinde 5393 sayılı Kanununun 38 ve 60’ıncı husus kararları ve ilgili Yönerge’nin 4 ve 10’uncu husus kararları mucibince mevzuata karşıtlık bulunmamaktadır.

Bu prestijle; tazmin kararının 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci hususunun 7’nci fıkrası uyarınca BOZULMASINA ve (tazmin kararının kaldırılması gerektiğine yönelik) üstte belirtilen konuların tekrar değerlendirilmesini teminen yeni karar tesisi için belgenin kararı veren DAİREYE GÖNDERİLMESİNE oy çokluğu ile karar verilmiştir.
Örnek olay bazında, Sayıştay Temyiz Kurulunca temsil ağırlama masraflarının konusu, kapsamı ve ölçüsünün tayininin belediye liderinin takdirine bağlı olması, verilecek ikramın cinsi ve ölçüsü konusunda da bir sınırlama bulunmaması nedeniyle ilama husus süreç ile kamu vazifelilerinin mensup bulunduğu teşkilatlara has gün ve haftalara münhasıran armağan verilmesinde mevzuata terslik bulunmadığı noktasında karar oluşturulmuştur.

Dolayısı ile temsil ağırlama masraflarının ödenmesinde, ilgili mevzuat, ilgili kurum görüşleri, yargı içtihatları ve yaklaşımları ve daha da değerlisi yapılacak harcamanın kapsam ve içerik olarak uygunluğunun kıymetlendirilerek müteakiben gerekli süreçlerinin yapılması, muhtemel kamu ziyanının önlenmesi ve kamu kaynaklarının yerinde ve aktif kullanımı açısından da değer arzetmektedir.

Kaynak: Memurlar