Belediye memurunun akaryakıt hırsızlığında öbür hangi memurlar da sorumludur?

Olay:

Akaryakıt pompa vazifelisi… tarafından ilçelere verilen motorin için her seferinde birisi merkezde, başkası ilgili ilçede kalmak üzere ikişer adet tutanak düzenlendiği, bu tutanaklardan her birisinin kendisi ve ilçe ismine akaryakıtı teslim almak için gelen misyonlu tarafından imzalandığı, merkezdeki araçlara verilen motorin için ise araç başına araç kartı düzenlendiği, gerek ilçelere gerekse araçlara verilen motorinin ismi geçen tarafından günlük olarak akaryakıt çıkış fişlerine kaydedildiği, … tarafından ilçelere verilen akaryakıt için merkezde tutulan tutanaklarda tahrifat yapılması ya da tutanaklarda tahrifat yapmak yerine tutanaklardaki yahut araç kartlarındaki ölçülerin günlük tutulan akaryakıt çıkış fişlerine aktarılması sırasında, binek araçlarda 3-10 litre, iş makinelerinde 5-15 litre, kamyon, vidanjör üzere büyük araçlarda ise 40-100 litre civarında fazla motorin yazıldığı ve ambar çıkışlarının da fazla yazılan ölçüler üzerinden gerçekleştirildiği görülmüştür.

Akaryakıt görevlisinin itirafı

Akaryakıt pompa vazifelisi …’un … tarihli tabirinde; akaryakıt istasyonunda bulunan depoların daima su aldığını, şüphelendiği devirlerde depolarda bulunan suyu çekerek sokağa boşalttığını, bu nedenle depolarda açık oluştuğunu, oluşan açığı ilçelere yazarak kapattığını, bu durumu ilçelerden gelenlere de söylediğini lakin onların kabul etmediğini, buna karşın ilçelere verilen akaryakıtı fazla yazmaya devam ettiğini, ilçedekilerin bu durumdan haberlerinin olmadığını, bu aksiyonu 2019 yılının Mart ayından beri işlediğini, amirlerine bu durumu bildirmediğini beyan ettiği, tıpkı şahsın … Cumhuriyet Savcılığının … sayılı Soruşturma Evrakında yer alan tabirinde ise; akaryakıt depolarından, suyun boşaltılması süreci ismi altında, kurum yetkililerinin bilgisi dışında dışarıdan beş kişi ile birlikte müsaadesiz olarak motorin aldığını ve bu motorini bu şahıslara para karşılığı sattığını itiraf etmiştir.

Yılı: 2020

Daire: 8

Dosya No: 53972

Tutanak No: 57182

Tutanak Tarihi: 02.10.2024

Konu: Akaryakıt süreçlerinde usulsüzlük yapılması.

151 sayılı Ek İlamın 1’inci hususuyla; … Su ve Kanalizasyon Yönetimi (…) Genel Müdürlüğüne ilişkin akaryakıt depolarından, ilçelere verilen akaryakıt için, merkezde tutulan tutanaklarda tahrifat yapılması yahut merkez tutanaklarındaki ölçülerin ve merkezdeki araçlara verilen akaryakıt için düzenlenen araç kartlarındaki ölçülerin günlük akaryakıt çıkış fişlerine, araçların büyüklüğüne nazaran değişen ölçülerde arttırılarak aktarılması suretiyle, akaryakıt çıkış süreçlerinin gerçek ölçüden fazla gösterilmesi suretiyle, fiilen ilçelerdeki şubelere yahut merkezdeki araçlara verilmemiş akaryakıtın verilmiş üzere gösterilmesi sonucu Kurumun akaryakıt depolarında (oluşan) toplam (düzeltilen meblağ olarak) … TL kamu ziyanının sorumlularına ödettirilmesi, kararı verilmiştir.

[140 sayılı İlamın 1’inci hususuyla; … Genel Müdürlüğüne ilişkin akaryakıt depolarından, ilçelere verilen akaryakıt için, merkezde tutulan tutanaklarda tahrifat yapılması yahut merkez tutanaklarındaki ölçülerin ve merkezdeki araçlara verilen akaryakıt için düzenlenen araç kartlarındaki ölçülerin günlük akaryakıt çıkış fişlerine, araçların büyüklüğüne nazaran değişen ölçülerde arttırılarak aktarılması suretiyle, akaryakıt çıkış süreçlerinin gerçek ölçüden fazla gösterilmesi suretiyle kamu ziyanına yol açıldığı savıyla düzenlenen sorguda Harcama Yetkilisi ile Taşınır Kayıt Yetkilisinin ve de 2020 yılında düzenlenen akaryakıt çıkışlarına ait Taşınır Süreç Fişlerinde (TİF) imzası olanların sorumlu tutulduğu lakin, kamu ziyanına yol açtığı sav edilen aksiyon nedeniyle sorumluluğun eksik belirlendiği ve sorgu konusu edilen … TL ziyan sebebiyle 31.12.2020 tarih ve 5240 yevmiye numaralı Muhasebe Süreç Fişi (MİF) ilişik tutulmakla birlikte, kelam konusu zararın bu MİF’e temel teşkil eden TİF’ler ve bu fişleri imzalayan sorumlular ortasında dağıtılmadığı anlaşıldığından,

Konunun Taşınır Denetim Yetkilisi, 2019 ve 2020 (en son 30.09.2021 tarihinde tahrifat yapıldığından) yılı sonunda sayım süreçlerini gerçekleştiren Sayım Kurulu üyeleri ile 2020 yılında misyonlu Ambar Şube Müdürü, İdari İşler Şube Müdürü, Akaryakıt Şefi ile akaryakıt memurlarının da belirlenip, bu şahısların de savunmalarının alınması ve … TL olarak hesap edilen zararın, taşınır çıkışları için aylık düzenlenen TİF’lerde imzası bulunan sorumlular ortasında dağıtılması suretiyle düzenlenecek Ek Raporun Daireye tevdiine kadar 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 50’inci hususu üçüncü fıkrası uyarınca karar dışı bırakılmasına karar verilmiş ve sonrasında Denetçi tarafından düzenlenen 27.09.2023 tarihli Ek Rapora istinaden yapılan yargılama sonucunda Ek İlam unsuru ile karar dışı kararının kaldırılarak, oluşan kamu ziyanının sorumlularına ödettirilmesi kararı verilmiş olup, sorumlular tarafından Ek İlam kararına itiraz edilerek temyiz başvurusu yapılmıştır]

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

151 sayılı Ek İlamın 1’inci hususuyla; … Su ve Kanalizasyon Yönetimi (…) Genel Müdürlüğüne ilişkin akaryakıt depolarından, ilçelere verilen akaryakıt için, merkezde tutulan tutanaklarda tahrifat yapılması yahut merkez tutanaklarındaki ölçülerin ve merkezdeki araçlara verilen akaryakıt için düzenlenen araç kartlarındaki ölçülerin günlük akaryakıt çıkış fişlerine, araçların büyüklüğüne nazaran değişen ölçülerde arttırılarak aktarılması suretiyle, akaryakıt çıkış süreçlerinin gerçek ölçüden fazla gösterilmesi suretiyle, fiilen ilçelerdeki şubelere yahut merkezdeki araçlara verilmemiş akaryakıtın verilmiş üzere gösterilmesi sonucu Kurumun akaryakıt depolarında (oluşan) toplam (düzeltilen meblağ olarak) … TL kamu ziyanının sorumlularına ödettirilmesi, kararı verilmiştir.

Esasa Ait Değerlendirme

Yukarıda yer verilen mevzuat kararları uyarınca; kamu yönetimlerine ilişkin taşınırları koruma etme vazifesi verilen kamu vazifelilerinin bu misyonu en yeterli halde yerine getirmekle yükümlü oldukları, gerekli önlemi almadıkları yahut itinası göstermedikleri taktirde taşınırların kullanılamaz hale gelmesi yahut yok olması sonucunda sebep oldukları kamu ziyanları hakkında, Kamu Ziyanlarının Tahsiline Ait Yöntem ve Temeller Hakkında Yönetmelik kararlarının uygulanması doğaldır.

Bu çerçevede, harcama yetkililerinin taşınırların denetiminden; taşınır kayıt yetkililerinin, harcama ünitesince edinilen ve direkt tüketilmeyen taşınırların sorumlulukları altındaki ambarlarda koruma edilmesinden; yangına, ıslanmaya, bozulmaya, çalınmaya ve gibisi tehlikelere karşı korunması için gerekli önlemlerin alınmasından ve alınmasının sağlanmasından; ambarda çalınma yahut fevkalâde nedenlerle meydana gelen azalmaların harcama yetkilisine bildirilmesinden; ambar sayımının ve stok denetiminin yapılmasından; taşınır kayıt ambarlarında kasıt, kusur, ihmal yahut tedbirsizlikleri nedeniyle meydana gelen kayıp ve noksanlıklardan; taşınır denetim yetkililerinin ise taşınır kayıt ve süreçleri ile ilgili düzenlenen doküman ve cetvellerin mevzuata ve mali tablolara uygunluğunun denetim edilmesinden sorumlu oldukları; taşınır kayıt yetkilileri ile taşınır denetim yetkililerinin, düzenledikleri ve imzaladıkları doküman ve cetvellerin doğruluğundan harcama yetkilisine karşı birlikte sorumluluklarının bulunduğu açıktır.

Yine, Kurum tarafından yürürlüğe konulan Takviye Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Kuruluş, Vazife ve Çalışma Yönergesi’nin;

8’inci unsuru ile Yönetim araçlarının yahut kiralık araçların yakıt gereksiniminin tespit ve temin edilmesi, araçların kilometre denetimlerinin yapılması, Yönetim ünitelerinin genel gereksinimi olarak belirlenen ve bütçesi tüm üniteler ismine tahsis edilmiş olan malların alındıktan sonra kullanıma verilinceye kadar ambarlarda koruma edilmesi ve stok takibinin yapılması vazifesinin Dayanak Hizmetleri Daire Başkanlığına,

9’uncu hususu ile Yönetim araçlarının yahut kiralık araçların yakıt muhtaçlığının tespit ve temin edilmesi, araçların kilometre denetimlerinin ve Yönetime ilişkin akaryakıt istasyonunda gerekli denetimlerin yapılması, Yönetime ilişkin akaryakıt istasyonunda vazifeli çalışanın denetlenmesi, Yönetime ilişkin araçlara ve kiralık araçlara verilen akaryakıt ölçüsünün denetim edilmesi ve ilgili kayıtların düzenlenerek Daire Liderine bilgi verilmesi misyon ve sorumluluğunun İdari İşler Şube Müdürüne,

Tevdi edildiği ve bu Yönergenin 9’uncu hususunda sayılan bu vazife ve sorumlulukların, Yönergenin 14’üncü hususu ile birebir biçimde akaryakıt şefine de yüklendiği görülmektedir.

Anılan Yönetmelikte, akaryakıt deposunun, Genel Müdürün teklif edeceği bir kişinin başkanlığı altında İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı ve Elektrik Makine ve Gereç İkmal Daire Başkanlığının görevlendireceği birer kişi olmak üzere 3 bireyden oluşturulabilecek olan tartım ve ölçüm heyeti tarafından ölçüleceği, tartım ve ölçüm gruplarından bir kişinin akaryakıt kartları ile tartım ve ölçüm kartlarını tartım ve ölçümden evvel ve sonra denetim edeceği, iki kişinin de sayım yapacağı belirtilmiştir.

… Genel Müdürlüğü Akaryakıt Depolarında Meydana Gelen ve İsimli Yargıya İntikal Ettirilen Olay

… Genel Müdürlüğü tarafından satın alınan akaryakıtın, istasyona tanker ile getirilerek kantarda tartıldığı ve polis/jandarma nezaretinde mührünün açıldığı, tankerden numune alınarak markır (marker) süreci yapıldıktan sonra polisin/jandarmanın talimatı üzerine boşaltıldığı, boşaltma süreci bittikten sonra boş tankerin tartımının yapıldığı, Akaryakıt Memuru (pompa görevlisi) … tarafından akaryakıtın merkezdeki araçlara araç kartlarına işlenmek, ilçelere ise tutanak düzenlenmek suretiyle verildiği, aracın plakasının, kilometresinin ve alınan akaryakıt ölçüsünün günlük çıkış fişlerine … tarafından kaydedildiği, araç kartlarında sürücülerin imzasının yer aldığı, akaryakıtın ilçelere bazen tankerler ile gönderildiği, tanker olmadığı vakit ise 1000-1100 litrelik adbol (bidon) kutuları ile tutanak karşılığı verildiği, bu formda verilenlerin günlük çıkış defterine kaydedildiği, günlük çıkışların her ayın sonunda toplanarak ambar servisine gönderildiği, akaryakıt çıkışlarının sırasıyla Akaryakıt Memuru (Pompa Görevlisi), Akaryakıt Şefi, İdari İşler Şube Müdürü, Daire Başkanı ve Taşınır Kayıt Yetkilisinin imzasıyla yapıldığı,

Destek Hizmetleri Daire Başkanı …’ın (kendi ifadesine göre) 02.10.2021 tarihinde … Genel Müdürlüğüne ilişkin akaryakıt istasyonunda iken tıpkı ilçe için gerçekleştirilen akaryakıt teslimi için iki farklı tutanak düzenlendiğini ve kelam konusu tutanaklar ortasında 100 litre fark olduğunu tespit etmesi üzerine, bahisle ilgili acilen soruşturma yapılmasını teminen durumun 05.10.2021 tarihinde … Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığına bildirildiği,

Bu süreçte, kaçak/sızma olma ihtimalinin kıymetlendirilmesi gayesiyle 12.10.2021 tarihinde … Akaryakıt Aygıtları Satış ve Servis Hizmetleri isimli yetkili bir firma marifetiyle, kelam konusu akaryakıt depolarının incelettirildiği ve yapılan incelemede depolarda rastgele bir kaçak/sızma olmadığının tespit edilmesi üzerine 18.10.2021 tarihinde … Cumhuriyet Savcılığına kabahat duyurusunda bulunulmasını teminen durumun … Genel Müdürlüğü 1. Hukuk Müşavirliğine intikal ettirildiği,

Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında sözüne başvurulan akaryakıt pompa vazifelisi …’un … tarihli tabirinde; akaryakıt istasyonunda bulunan depoların daima su aldığını, şüphelendiği periyotlarda depolarda bulunan suyu çekerek sokağa boşalttığını, bu nedenle depolarda açık oluştuğunu, oluşan açığı ilçelere yazarak kapattığını, bu durumu ilçelerden gelenlere de söylediğini lakin onların kabul etmediğini, buna karşın ilçelere verilen akaryakıtı fazla yazmaya devam ettiğini, ilçedekilerin bu durumdan haberlerinin olmadığını, bu aksiyonu 2019 yılının Mart ayından beri işlediğini, amirlerine bu durumu bildirmediğini beyan ettiği, birebir şahsın … Cumhuriyet Savcılığının … sayılı Soruşturma Evrakında yer alan tabirinde ise; akaryakıt depolarından, suyun boşaltılması süreci ismi altında, kurum yetkililerinin bilgisi dışında dışarıdan beş kişi ile birlikte müsaadesiz olarak motorin aldığını ve bu motorini bu bireylere para karşılığı sattığını itiraf ettiği, …’un ve bu şahısların çıkarıldıkları … 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından tutuklanarak cezaevine konulduğu ve dava sürecinin devam ettiği,

Anlaşılmıştır.

Adli Yargıya İntikal Ettirilen Olay ile İlgili Kurum İçi Soruşturma Süreçleri ve Dokümanların İçeriği
Evrak kapsamında yer alan merkez ve ilçe tutanakları, araç kartları ve günlük akaryakıt çıkış fişleri ile aylık olarak düzenlenen Taşınır Süreç Fişleri (TİF) incelendiğinde;

Akaryakıt pompa vazifelisi… tarafından ilçelere verilen motorin için her keresinde birisi merkezde, başkası ilgili ilçede kalmak üzere ikişer adet tutanak düzenlendiği, bu tutanaklardan her birisinin kendisi ve ilçe ismine akaryakıtı teslim almak için gelen vazifeli tarafından imzalandığı, merkezdeki araçlara verilen motorin için ise araç başına araç kartı düzenlendiği, gerek ilçelere gerekse araçlara verilen motorinin ismi geçen tarafından günlük olarak akaryakıt çıkış fişlerine kaydedildiği, … tarafından ilçelere verilen akaryakıt için merkezde tutulan tutanaklarda tahrifat yapılması ya da tutanaklarda tahrifat yapmak yerine tutanaklardaki yahut araç kartlarındaki ölçülerin günlük tutulan akaryakıt çıkış fişlerine aktarılması sırasında, binek araçlarda 3-10 litre, iş makinelerinde 5-15 litre, kamyon, vidanjör üzere büyük araçlarda ise 40-100 litre civarında fazla motorin yazıldığı ve ambar çıkışlarının da fazla yazılan ölçüler üzerinden gerçekleştirildiği görülmüştür. Teftiş Kurulu Soruşturma raporundaki tabirinden, …’un bu hareketi 2019 yılının Mart ayından beri mütemadiyen yaptığı ve araç kullananların bu durumdan haberdar olmadığı bilgisi edinilmişse de, kamu ziyanı tablosu ile ilişikli TİF’ ler incelendiğinde, …’un bu aksiyonu 2019 yılının Nisan ayından bu yana yaptığı,

Bahsi geçen Soruşturma Raporunda, 2019, 2020 ve 2021 yıllarına ait olarak 1332 adet araç kartının mevcut olması gerekirken, 2019 yılından 18, 2020 yılından 20 ve 2021 yılından 16 adet olmak üzere yalnızca 54 adet araç kartına ulaşılabildiği, …’un 2019 yılı Mart ayından sonra kimi araç sürücülerinden pandemi sürecini mazeret ederek araç kartlarını topladığı ve bu kartları imha ettiği, halbuki Kurumun …’a kartlarının toplatılması istikametinde bir talimatının bulunmadığı, 2018 ve evvelki yıllara ait olarak ise hiçbir araç kartına ulaşılamaması nedeniyle birebir yanılgılı sürecin bu yıllarda da mevcut olup olamadığının denetlenemediğinin belirtildiği,

Sonuç olarak, Akaryakıt Memuru (pompa görevlisi) …’un kendisine teslim edilen akaryakıtı, depolardaki suyun aldırılması süreci görünümü altında 2019 yılının Nisan (tahrifat yapılan birinci TİF 22.04.2019 tarihlidir) ayından beri nizamlı olarak dışarıda akaryakıt işleriyle iştigal eden beş kişi ile organize bir biçimde müsaadesiz olarak aldığı, ilgilinin Kurumda elektronik bir akaryakıt takip sisteminin kullanılmıyor olmasından istifade ederek müsaadesiz almış olduğu akaryakıtı, ilçelere verilen akaryakıt için merkezde tutulan tutanaklarda tahrifat yapmak ya da merkez tutanaklarındaki ve araç kartlarındaki ölçüleri günlük çıkış fişlerine fazladan (binek araçlarda 3-10 litre, iş makinelerinde 5-15 litre, kamyon, vidanjör üzere büyük araçlarda ise 40-100 litre civarında) yazmak suretiyle kapatmaya çalıştığı, böylece ilçelere ve merkezde misyon yapan araçlara gerçekte verilmemiş akaryakıtı verilmiş üzere gösterdiği anlaşılmaktadır.

Sorumluluk İstikametinden Değerlendirme

5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’nun 71’inci unsurunda kamu ziyanı; kamu vazifelilerinin kasıt, kusur yahut ihmallerinden kaynaklanan mevzuata ters karar, süreç yahut hareketleri sonucunda kamu kaynağında artışa mahzur yahut eksilmeye neden olunması, halinde tanımlanmıştır.

Bu karara nazaran;

Akaryakıt Memuru … tarafından, … Genel Müdürlüğüne bağlı ilçelere ve merkezde vazife yapan araçlara gerçekte verilmemiş akaryakıtın verilmiş üzere gösterilmesi suretiyle Kurumun akaryakıt stoklarında … TL meblağında eksikliğe sebep olunmasından kaynaklanan kamu ziyanı ile ilgili olarak mevzunun sorumluluk istikametiyle değerlendirilmesinde;

Akaryakıt Memurunun (Pompa Görevlisinin) Sorumluluğu

… Genel Müdürlüğü Stoklar ve Ambar Yönetmeliği’nin 25’inci hususu gereği; akaryakıt giriş ve çıkışlarını günü gününe kartlarına hakikat ve tam sürece yükümlülüğü bulunan Akaryakıt Memuru …’un, 2019 yılından beri dışarıda akaryakıt işleriyle iştigal eden beş kişi ile birlikte organize bir biçimde Kuruma ilişkin akaryakıt depolarından müsaadesiz olarak akaryakıt aldığı, almış olduğu akaryakıtı bu şahıslara sattığı, depolardaki eksikliği tutanaklarda tahrifat yapmak yahut günlük akaryakıt çıkış fişlerindeki ölçüleri değiştirmek suretiyle yani evrakta tahrifat yapmak ve içeriği prestijiyle aldatıcı doküman düzenlemek suretiyle kapatmaya çalıştığı ve ismi geçenin 2019 yılında gerçekleştirilen akaryakıt çıkışlarına ait TİF’lerde imzasının yer aldığı görüldüğünden, oluşan kamu ziyanı nedeniyle sorumluluğu kelam bahsidir.

Akaryakıt Şefinin Sorumluluğu

Bu minvalde, Akaryakıt Şefi …’ın, akaryakıt çıkışlarına ait olarak aylık düzenlenen TİF’leri, günlük çıkış fişlerindeki ölçüler ile merkez-ilçe tutanaklarındaki ve araç kartlarındaki ölçüler ile karşılaştırmadan imzaladığı, münasebetiyle TİF’lerdeki çıkışların, …’ un gerçeğe karşıt olarak düzenlediği günlük akaryakıt çıkış fişlerindeki ölçülerin temel alınması suretiyle gerçekleştirildiği ve …, merkez tutanakları, ilçe tutanakları ve araç kartlarındaki ölçüler ile … tarafından düzenlenen günlük akaryakıt çıkış fişlerindeki ölçüleri günü gününe kıyaslamış ve depo stok durumunu sistemli olarak denetim etmiş olsa idi, … tarafından yapılan usulsüzlüklerin İdarece çok daha evvel farkına varılmasının mümkün olabileceği, …’ın, Teftiş Heyetine verdiği sözünde, akaryakıt çıkışlarını …’ un düzenlediği günlük çıkış fişlerinde belirtilen ölçüler üzerinden gerçekleştirdiğini ve depoda rastgele bir fiziki denetim yapmadığını kabul ettiği,

Adı geçenin, misyonda olmadığı günlerin raporda dikkate alınmadığı, makine teknikeri olarak vazife yaptığını ve vazife tarifinde olmayan süreçler ile imzalamadığı dokümanlardan sorumlu tutulamayacağını sav etmişse de, kendisinin (Ek) İlamda yalnızca misyonda olduğu ve imzasının yer aldığı TİF’ler nedeniyle sorumlu tutulduğu, görülmektedir.

Daire Ek İlam kararında “diğer sorumlu” sıfatıyla sorumlu olduğuna hükmedilen ismi geçen, temyiz dilekçesinde de, “harcama yetkilisi”, “gerçekleştirme görevlisi” yahut “taşınır kayıt yetkilisi” olmadığından bahisle sorumlu tutulamayacağını söz etmişse de;

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 7’nci hususunda; bu Kanunun sorumlular ve sorumluluk halleri uygulamasında; 5018 sayılı Kanun ve Sayıştay kontrolü ile ilgili başka kanunlarda belirtilen sorumlular ve sorumluluk hallerinin temel alınacağı, her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında vazifeli ve yetkili olanların; kaynakların tesirli, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve berbata kullanılmaması için gerekli tedbirlerin alınmasından sorumlu olduğu,

5018 sayılı Kanun’un “Mal idaresinde tesirlilik ve sorumluluk” başlıklı 48’inci hususunda; kamu yönetimlerinin, taşınırların idaresinden, korumasından, kullanımından ve kullanılmak üzere taşınır teslim edilen görevlilerin; taşınırın korunmasından ve taşınıra verilen ziyanlardan sorumlu olduğu, karar altına alındığından, ismi geçenin bu istikametteki savunmasının da yerinde olmadığı,

Sayılan öteki münasebetlerle de, Akaryakıt Şefi …’ın Kurumdaki akaryakıtın kullanımı ve kontrolü ile ilgili mevzuatta öngörülen misyonlarını gereği üzere yerine getirmediği, gerekli tedbirleri almadığı ve ihtimamı göstermediği anlaşıldığından oluşan kamu ziyanı nedeniyle sorumluluğunun bulunduğu ve ayrıyeten kendisinin müsaadeli ya da süreksiz vazifede olduğu Mart, Temmuz, Ağustos ve Aralık aylarında kendisi yerine TİF’leri imzalayan (VHKİ) … sorumludur.

İdari İşler Şube Müdürünün Sorumluluğu

Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Vazife Yetki ve Sorumluluk Yönergesi’ nin 9’uncu hususunda; İdari İşler Şube Müdürünün, Yönetime ilişkin akaryakıt istasyonunda gerekli denetimleri yapma, burada misyonlu olan çalışanı denetleme, Yönetime ilişkin araçlara ve kiralık araçlara verilen akaryakıt ölçüsünü denetim etme ve ilgili kayıtları düzenleyerek Daire Liderine bilgi verme misyonu bulunduğu, sayılan bu misyonları yerine getirmemesi halinde ihmal ve ilgisizlikten sorumlu olacağı belirtilmektedir.

… tarafından merkezdeki araçlara verilen akaryakıtın araç kartlarına, ilçelere verilen akaryakıtın ise merkez tutanağı ve ilçe tutanağı olmak üzere 2 farklı tutanağa işlenmesini müteakip günlük akaryakıt çıkış fişlerine kaydedildiği, daha sonra Akaryakıt Şefi tarafından günlük akaryakıt çıkış fişlerindeki ölçülerin temel alınması suretiyle bilgisayar kayıtlarının oluşturulduğu ve ay sonlarında toplanarak İdari İşler Şube Müdürünün onayına sunulduğu, fakat …’ ın akaryakıt istasyonunda misyonlu çalışanı denetleme ve araçlara verilen akaryakıt ölçüsünü denetim etme biçiminde İdari İşler Şube Müdürü olarak kendisine yüklenilen misyonları yerine getirmediği anlaşıldığından,

İdari İşler Şube Müdür V. …’ın akaryakıtın koruması, dağıtımı, kontrolü ile ilgili olarak mevzuatta öngörülen misyonlarını gereği üzere yerine getirmeksizin, aylık akaryakıt çıkışları için düzenlenen TİF’leri imzaladığından, oluşan kamu zararı nedeniyle sorumluluğu bulunmaktadır.

Destek Hizmetleri Daire Liderinin Sorumluluğu

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 5’inci unsuru kararı yeterince; taşınırları denetim etme vazifesi, harcama yetkilisine aittir. … Genel Müdürlüğü Kuruluş Misyon Yetki ve Teşkilat Yönetmeliği’nin 26’ncı unsurunda, Dayanak Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Kuruluş, Misyon ve Çalışma Yönergesinin 8’inci hususu ile yönetim araçlarının yahut kiralık araçların yakıt gereksinimini tespit ve temin etmek, araçların kilometre denetimlerini yapmak ve Yönetim ünitelerinin genel muhtaçlığı olarak belirlenen ve bütçesi tüm üniteler ismine tahsis edilmiş olan malların alımı süreçlerini ilgili mevzuata uygun olarak yürütmek, kullanıma verilinceye kadar ambarında koruma etmek, stok takibini yapmak misyon ve sorumluluğu, Takviye Hizmetleri Daire Liderine verilmiştir.

İlçelere tutanak karşılığı, vilayet merkezindeki araçlara ise araç kartlarına kaydedilmek şartıyla teslim edilen akaryakıtın, pompa vazifelisi tarafından günlük akaryakıt çıkış fişlerine işlendiği, aylık akaryakıt çıkışlarının, günlük çıkış fişlerindeki ölçülerin ay sonlarında toplanarak TİF’lere bağlanması ile gerçekleştirildiği, kelam konusu TİF’lerin sırasıyla akaryakıt memuru, akaryakıt şefi ve idari işler şube müdürü tarafından imzalanarak Daire Liderinin onayına sunulduğu, Daire Başkanı tarafından TİF’ler üzerinde gösterilen ölçülerin ekseriyetle ambar çıkış evrakları üzerinden denetim edildiği, lakin kelam konusu ambar çıkışlarının … tarafından düzenlenen günlük akaryakıt çıkış fişlerindeki ölçüler üzerinden gerçekleştirilmesi nedeniyle aldatıcı olduğu, dolayısıyla Daire Başkanı tarafından TİF’lerdeki akaryakıt çıkış ölçülerinin bunlara temel teşkil eden günlük akaryakıt çıkış fişleri, merkez-ilçe tutanakları ve araç kartlarıyla en azından örneklem seviyesinde karşılaştırılarak yapılması gerekirken bu istikamette bir denetimin yapılmadığı,

Aynı Daire Başkanı tarafından mevzuat gereği yapılması gereken akaryakıt stok takibinin de yapılmadığı, anlaşılmıştır.

Destek Hizmetleri Daire Başkanı …’ın, yukarıda yer verilen mevzuat kararları mucibince Kurumun depolarındaki akaryakıtın koruma edilmesini ve denetimini sağlamakla mükellef olduğundan, akaryakıtın koruması, dağıtımı, kontrolü ile ilgili olarak mevzuatta öngörülen misyonlarını gereği üzere yerine getirmediği ve aylık TİF’leri gerekli denetimleri sağlamadan imzaladığı anlaşıldığından oluşan kamu ziyanı nedeniyle sorumluluğu kelam mevzusudur.

Taşınır Kayıt Yetkilileri ve Taşınır Denetim Yetkililerinin Sorumluluğu

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 6’ncı unsurunda, taşınır kayıt yetkililerinin, harcama ünitesince edinilen ve direkt tüketilmeyen taşınırların sorumluluğu altındaki ambarlarda koruma edilmesinden; yangına, ıslanmaya, bozulmaya, çalınmaya ve gibisi tehlikelere karşı korunması için gerekli önlemlerin alınmasından ve alınmasını sağlamaktan; ambarda çalınma yahut fevkalâde nedenlerle meydana gelen azalmaların harcama yetkilisine bildirilmesinden; ambar sayımının ve stok denetiminin yapılmasından; taşınır kayıt ambarlarında kasıt, kusur, ihmal yahut tedbirsizlikleri nedeniyle meydana gelen kayıp ve noksanlıklardan sorumlu oldukları; taşınır denetim yetkililerinin ise taşınır kayıt ve süreçleri ile ilgili düzenlenen evrak ve cetvellerin mevzuata ve mali tablolara uygunluğunu denetim etmekten; taşınır kayıt yetkilileri ile taşınır denetim yetkililerinin, düzenledikleri ve imzaladıkları evrak ve cetvellerin doğruluğundan harcama yetkilisine karşı birlikte sorumluluklarının bulunduğu karara bağlanmıştır.

Akaryakıt pompa vazifelisi tarafından ilçelere tutanak düzenlenmek, vilayet merkezindeki araçlara ise araç kartlarına kaydedilmek, bunları müteakip günlük akaryakıt çıkış fişleri düzenlenmek suretiyle yakıtı verenin ve alanın imzası karşılığında teslim edilen akaryakıtın ay sonlarında toplanarak aylık düzenlenen TİF’lerin ekine konulduğu, TİF’lerin taşınır kayıt yetkilisi tarafından imzalandığı lakin TİF’lerdeki çıkış ölçülerinin ilgili tarafından bunlara temel teşkil eden günlük çıkış fişlerindeki, merkez-ilçe tutanaklarındaki ve araç kartlarındaki çıkış ölçüleriyle karşılaştırılmadığı, çünkü bu türlü bir denetimin yapılmış olması halinde kelam konusu usulsüzlüğün ilgili tarafından tespit edilebileceği değerlendirildiğinden, oluşan kamu ziyanı nedeniyle Taşınır Kayıt Yetkilisi … ile taşınır kayıt yetkilisinin süreçlerini denetim etmekle mükellef olan ve taşınır kayıt yetkilisi ile birlikte düzenlediği ve imzaladığı evrak ve cetvellerin doğruluğundan, harcama yetkilisine karşı birlikte sorumluluğu bulunan Taşınır Denetim Yetkilisi …’ ın da oluşan kamu ziyanı nedeniyle sorumluluğu bulunmaktadır.

Yılsonu Sayım Komitesi Üyelerinin Sorumluluğu

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 32’nci unsurunda; Kamu Yönetimlerine ilişkin taşınırların, taşınır kayıt yetkililerinin vazifelerinden ayrılmalarında, yıl sonlarında ve harcama yetkililerinin gerekli gördüğü durum ve vakitlerde sayımının yapılacağı; taşınır sayımlarının, harcama yetkilisince, kendisinin yahut görevlendireceği bir kişinin başkanlığında taşınır kayıt yetkilisinin de iştirakiyle, en az üç kişiden oluşturulan sayım kurulu tarafından yapılacağı; ambarlardaki taşınırların fiilen sayılacağı, bulunan ölçülerin Sayım Tutanağının “Ambarda Bulunan Miktar” sütununa kaydedileceği, sayımda bulunan ölçü ile kayıtlı ölçü ortasında fark bulunması halinde ölçülerinde farklılık bulunan taşınırların sayımının bir defa daha tekrarlanacağı, yeniden farklı çıkarsa bu ölçünün “Fazla” yahut “Noksan” sütununa kaydedileceği ve sayım kurulunca, taşınırların fiili ölçülerinin kayıtlı ölçülerden eksik oluğunun tespit edilmesi halinde Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağı ve Taşınır Süreç Fişi; fazla olduğunun tespit edilmesi halinde ise Taşınır Süreç Fişi düzenlettirilerek, defter kayıtlarının sayım sonuçlarıyla uygunluğunun sağlanacağı karara bağlanmıştır.

… Genel Müdürlüğü Stoklar ve Ambar Yönetmeliği’nin “25-Akaryakıt” alt başlıklı kısmında; akaryakıt deposunun, Genel Müdürün teklif edeceği bir kişinin başkanlığı altında İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı ve Elektrik Makine ve Materyal İkmal Daire başkanlığının görevlendireceği birer kişi olmak üzere 3 bireyden oluşturulabilecek olan tartım ve ölçüm heyeti tarafından ölçüleceği, tartım ve ölçüm gruplarından bir kişinin akaryakıt kartları ile tartım ve ölçüm kartlarını tartım ve ölçümden evvel ve sonra denetim edeceği, iki kişinin de sayım yapacağı belirtilmiştir.

Sorgu konusu edilen … TL kamu ziyanının, 2020 yılı içinde (01.01.2020-31.12.2020 tarihleri arasında) akaryakıt tutanaklarında yahut akaryakıt çıkış süreçlerinde tahrifat yapılmasından kaynaklandığı, yani 2019 yılı sonundan 2020 yılına devreden akaryakıt ölçüsüyle bir ilgisinin bulunmadığı, bu sebeple 2020 yılı içinde akaryakıt çıkışlarında yapılan tahrifatın 2020 yılı sayım kurulu üyeleri tarafından tespit edilebileceği, hasebiyle da 2019 Yıl Sonu Sayım Kurulu üyelerinin 2020 yılı içinde gerçekleştirilen usulsüzlük nedeniyle sorumlulukları bulunmamaktadır.

Dosya kapsamında yer alan Teftiş Kurulu Raporunda, Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 32’nci hususuna istinaden görevlendirilen 2020 yılı Sayım Kurulu Üyelerinin; akaryakıt depolarında rastgele bir ölçüm yapmadıklarını beyan etmelerine karşın 2020 yılı sonu sayım kurulu raporunu depolardaki akaryakıtı fiilen saymış üzere gerçeğe karşıt bir biçimde düzenlediklerinin tespit edildiği, ayrıyeten, Stoklar ve Ambar Yönetmeliğinde belirtildiği formda tartım ve ölçüm takımından bir kişinin akaryakıt kartları ile tartım ve ölçüm kartlarını tartım ve ölçümden evvel ve sonra denetim etmesi gerekirken, bu türlü bir denetimin sağlanmadığı, anlaşılmaktadır.

Bu münasebetlerle, toplam … TL kamu ziyanı nedeniyle 2020 Yılsonu Sayım Komitesi üyeleri olan 2020 Yılsonu Sayım Kurulu üyeleri olan …, … ve …’ın sorumlulukları bulunmaktadır.

Ambar Şube Müdürünün Sorumluluğu

Ambar Şube Müdürlüğü, 02.12.2021 tarihinde yürürlüğe giren “Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Misyon ve Çalışma Yönergesi” ile sonradan ihdas edildiğinden ve tespitin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan Dayanak Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Kuruluş Vazife ve Çalışma Yönergesinde akaryakıtı korunması ve koruması sorumluluğu münhasıran İdari İşler Şube Müdürlüğüne verildiğinden, öbür bir söz ile kamu ziyanına yol açan aksiyonların gerçekleştirildiği dönemde Ambar Şube Müdürlüğü vazifesi mevcut olmadığından, oluşan kamu ziyanı nedeniyle Ambar Şube Müdür …’nın sorumluluğu kelam konusu değildir.

Görüldüğü üzere; hesap yargılaması kademesinde karar dışı bırakma kararı, gerekli kaidelerin oluşması halinde, Sayıştay Daireleri tarafından verilebilmektedir. Temyiz Heyeti’nin, Kanun’un 55’inci hususu kararına nazaran, bu türlü bir karar verme yetkisi bulunmamaktadır.

Bununla birlikte, sorumluların konunun Temyiz Kurulu tarafından karar dışı bırakılmasına dönük talebi ile ilgili olarak; somut olay bakımından Sayıştay’ın mali yargılama süreci sonunda kesin karar tesis edilebilmesi için, isimli yargı mercileri tarafından yürütülecek cezai yargılamanın mümkün sonuçlarını beklemesini gerektirecek bir durum da yoktur.

Bu prestijle;
… Genel Müdürlüğüne ilişkin akaryakıt depolarından, ilçelere verilen akaryakıt için merkezde tutulan tutanaklarda tahrifat yapılması yahut merkez tutanaklarındaki ölçülerin ve merkezdeki araçlara verilen akaryakıt için düzenlenen araç kartlarındaki ölçülerin günlük akaryakıt çıkış fişlerine araçların büyüklüğüne nazaran değişen ölçülerde arttırılarak aktarılması suretiyle akaryakıt çıkış süreçlerinin gerçek ölçüsünden fazla gösterilmesi suretiyle fiilen ilçelerdeki şubelere yahut merkezdeki araçlara verilmemiş akaryakıtın verilmiş üzere gösterilmesi sonucu Kurumun akaryakıt depolarında oluşan toplam (Ek İlam kararıyla düzeltilen) … TL fiyatındaki kamu ziyanı ile ilgili olarak,

Daire Ek İlam kararında sorumlu olduklarına hükmedilen kamu vazifelilerinin temyiz dilekçesinde yer verdikleri (Ek İlam kararında belirlenen temel ve sorumluluğa ilişkin) itiraz ve karşı görüşlerinin REDDİNE ve bununla birlikte oluşan kamu ziyanının Daire Ek İlam kararında belirlenen sorumlulara ödettirilmesi, istikametindeki kararın TASDİKİNE, oy birliğiyle,

6085 sayılı Kanun’un 57nci hususu kararı gereği, bu Kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,

Karar verildiği 02.10.2024 tarih ve 57182 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

Kaynak: Memurlar