Aylıksız Müsaade Talebine Dönüş Yapılmadan Ayrılan Memur Müstafi Sayılabilir Mi?

İlk derece: Dilekçe verip çabucak ayrılamaz

01/09/2015 tarihinde doğan çocuğundan ötürü 15/05/2017 – 31/08/2017 tarihleri ortasında fiyatsız müsaade kullanmak istemiyle müracaatta bulunduğu, ardından 15-16-17-18- 22-23-24-25-26 ve 29 Mayıs 2017 tarihlerinde mesaiye gelmediğinin tutanak altına alındığı, davacının fiyatsız müsaade talebinin, makul müddet içerisinde davalı yönetime iletilerek bu müracaatın kıymetlendirme süreci sonucunda verilecek kararın beklenilmesi gerektiğinden, davacının fiyatsız müsaade istemiyle yaptığı müracaatıyla ilgili olarak idarece şimdi bir karar verilmeden, mazeretsiz olarak 10 (on) gün mühletle vazifesine gelmediğinin sabit olduğu anlaşıldığından, misyondan çekilmiş sayılmasına ait dava konusu süreçte hukuka terslik bulunma

Başvurucunun dilekçesine gerekçeli karşılık verilmesi gerekirdi

Davacının, eşinin doğum yapmış olması nedeniyle bu Kanun kararı kapsamında yasal hakkı olan aylıksız müsaade talebinde bulunduğu dikkate alınarak, davalı idarece anılan müracaatın gerekçeli reddi ya da kabulüne dair kararın davacıya bildiri edilmesi; ret kararının bildirim tarihinden itibaren vazifeye gelmeme halinde ise, üstte anılan 94. unsur kapsamında bir süreç tesis edilmesi gerekirken, bu konular göz arkası edilmek suretiyle davacının vazifeden çekilmiş sayılması yolunda tesis edilen dava konusu süreçte hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının reddine dair temyize husus Bölge Yönetim Mahkemesi kararında tüzel isabet bulunmamaktadır.

T.C.

DANIŞTAY

ONİKİNCİ DAİRE

Esas No: 2019/7405

Karar No: 2023/3621

İSTEMİN KONUSU:

Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 26/09/2019 tarih ve E:2019/987, K:2019/1967 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava Konusu İstem: Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumunda bilişim uzman yardımcısı olarak vazife yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 94, 96 ve 97. hususları uyarınca misyondan çekilmiş sayılmasına ait Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu’nun 30/05/2017 tarih ve E:34006 sayılı sürecinin iptali ile bu süreç nedeniyle mahrum kaldığı mali ve toplumsal haklarının ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Ankara 14. Yönetim Mahkemesinin 23/01/2019 tarih ve E:2017/3569, K:2019/145 sayılı kararıyla; davacının, 02/05/2017 – 12/05/2017 tarihleri ortasında yıllık müsaade kullandığı, kargo yoluyla gönderilen ve 12/05/2017 tarihinde yönetimin kayıtlarına giren dilekçeyle 657 sayılı Kanun’un 108/B unsuru uyarınca, 01/09/2015 tarihinde doğan çocuğundan ötürü 15/05/2017 – 31/08/2017 tarihleri ortasında fiyatsız müsaade kullanmak istemiyle müracaatta bulunduğu, ardından 15-16-17-18- 22-23-24-25-26 ve 29 Mayıs 2017 tarihlerinde mesaiye gelmediğinin tutanak altına alındığı, davacının fiyatsız müsaade talebinin, makul mühlet içerisinde davalı yönetime iletilerek bu müracaatın kıymetlendirme süreci sonucunda verilecek kararın beklenilmesi gerektiğinden, davacının fiyatsız müsaade istemiyle yaptığı müracaatıyla ilgili olarak idarece şimdi bir karar verilmeden, mazeretsiz olarak 10 (on) gün müddetle misyonuna gelmediğinin sabit olduğu anlaşıldığından, misyondan çekilmiş sayılmasına ait dava konusu süreçte hukuka karşıtlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge Yönetim Mahkemesi Kararının Özeti: Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesince; istinaf müracaatına husus Yönetim Mahkemesi kararının hukuka ve yordama uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen argümanların kelam konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle, 2577 sayılı İdari Yargılama Yöntemi Kanunu’nun 45. hususunun üçüncü fıkrası uyarınca istinaf müracaatının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN ARGÜMANLARI:

İdarenin, eşi doğum yapan erkek memura verilecek müsaade konusunda bağlı yetki içerisinde bulunduğu, mesaiye gelmemesinin keyfi bir tavır olmadığı, 701 sayılı KHK ile ihraç edilmiş olmasının dava konusu süreçle hiçbir bağının bulunmadığı belirtilerek, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Davacının aylıksız müsaade talebine yönelik dilekçenin 12/05/2017 Cuma günü saat 13.30’da kurum kayıtlarına girdiği, o tarihte yıllık izinde olduğu için 15/05/2017 tarihi prestijiyle işe başlaması gerektiği halde başlamadığı, anılan müsaade talebinin Kurum tarafından kıymetlendirilmesi ve onaylanması sürecinin olduğu, müsaadenin onaylanma sürecinde misyonuna devam etme yükümlülüğünün bulunduğu, 701 sayılı KHK kapsamında kamu misyonundan çıkarıldığı, Rus Büyükelçinin öldürülmesi olayıyla ilgili yargılandığı belirtilerek, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ FİKRİ:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 108. hususunun (B) fıkrasındaki “eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız müsaade verilir.” kararı emredici nitelikte bir karar olduğundan, bağlı yetki içerisindeki yönetimin, davacının bu talebini reddetme konusunda takdir yetkisi bulunmadığı, davacının gelmediği günlerde İstanbul’da geçirdiği yıllık müsaadesini müteakip, yasal hakkı olan fiyatsız müsaade talebi bulunduğu, bu talebin kabul edilmesi konusunda bağlı yetki içerisinde bulunan yönetimin tesis ettiği vazifeden çekilmiş sayılma süreci hukuka ve mevzuata alışılmamış olduğundan, Bölge Yönetim Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki dokümanlar incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE MÜNASEBET:

MADDİ OLAY:

Eşi 01/09/2015 tarihinde doğum yapan davacının, 02/05/2017 – 12/05/2017 tarihleri ortasında yıllık müsaade kullandığı, müsaade müddetinin son günü olan 12/05/2017 tarihinde yönetim kayıtlarına giren dilekçesiyle, 657 sayılı Kanun’un 108/B hususu uyarınca, 15/05/2017 – 31/08/2017 tarihleri ortasında fiyatsız müsaade kullanmak istemiyle müracaatta bulunduğu, yönetimin, davacının 15-16-17-18-22-23-24-25-26 ve 29 Mayıs 2017 tarihlerinde mesaiye gelmediğine dair tutanak düzenleyerek, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 94, 96 ve 97. hususları uyarınca vazifeden çekilmiş sayılmasına ait 30/05/2017 tarih ve E:34006 sayılı süreci tesis etmesi üzerine, temyizen incelenen davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Çekilme” başlıklı 94. unsurunda, “Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. Mezuniyetsiz yahut kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın misyonun terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat kaidesi aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır…” kararına;

“Olağanüstü idare hallerinde çekilme usulü” başlıklı 96. unsurunda, “Olağanüstü hal, seferberlik ve savaş hallerinde yahut genel hayata müessir afetlere uğrayan yerlerdeki Devlet memurları, çekilme istekleri kabul edilmedikçe yahut yerine atanacaklar gelip işe başlamadıkça misyonlarını bırakamazlar.” kararına;

“Çekilen ve çekilmiş sayılanların tekrar atanmaları” başlıklı 97. hususunun birinci fıkrasının (D) bendinde, “96’ncı hususa ters hareket edenler hiçbir surette, Devlet memurluğuna alınamazlar.” kararına;

“Mazeret izni” başlıklı 104. hususunun (F) fıkrasında, “Doğum sonrası analık müsaadesi mühleti sonunda bayan memur, isteği halinde çocuğun hayatta olması kaydıyla analık müsaadesi bitiminde başlamak üzere ayrıyeten süt müsaadesi verilmeksizin birinci doğumda iki ay, ikinci doğumda dört ay, sonraki doğumlarda ise altı ay müddetle günlük çalışma müddetinin yarısı kadar çalışabilir. Çoğul doğumlarda bu mühletlere birer ay ek edilir. Çocuğun engelli doğması yahut doğumdan sonraki on iki ay içinde çocuğun engellilik durumunun tespiti hallerinde bu müddetler on iki ay olarak uygulanır. Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte yahut münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi halinde memur olan eşleri de, istekleri üzerine (A) fıkrası uyarınca verilen sekiz haftalık müsaadenin bitiminden itibaren bu haktan tıpkı asıllar çerçevesinde yararlanır. Memurun çalışacağı müddetler ilgili kurum tarafından belirlenir. “hükmüne;

“Aylıksız izin” başlıklı 108. unsurunda ise ” … B) Doğum yapan memura, 104’üncü unsur uyarınca verilen doğum sonrası analık müsaadesi mühletinin yahut birebir unsurun (F) fıkrası uyarınca verilen müsaade müddetinin bitiminden; eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız müsaade verilir.” kararına yer verilmiştir.

HUKUKİ KIYMETLENDİRME:

Dosyanın incelenmesinden; eşi 01/09/2015 tarihinde doğum yapmış olan davacının, 02/05/2017 – 12/05/2017 tarihleri ortasında yıllık müsaade kullandığı, müsaade müddetinin son günü olan 12/05/2017 tarihinde, davalı yönetimin kayıtlarına giren dilekçeyle, 657 sayılı Kanun’un 108/B hususu uyarınca 15/05/2017- 31/08/2017 tarihleri ortasında aylıksız müsaade kullanmak istemiyle müracaatta bulunduğu; davalı idarece, aylıksız müsaade talebi hakkında kabul ya da müracaatının reddine dair bir süreç yapılmadan ve davacıya rastgele bir bildirimde de bulunulmadan 15/08/2017 – 29/05/2017 tarihlerini kapsar halde mesai günlerine gelmediğine ait günlük tutanak tutulmak suretiyle vazifeden çekilmiş sayılmasına ait dava konusu sürecin tesis edildiği anlaşılmaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 108. unsurunun (B) fıkrasındaki “…eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız müsaade verilir.” kararına yer verilmiş olup; davacının, eşinin doğum yapmış olması nedeniyle bu Kanun kararı kapsamında yasal hakkı olan aylıksız müsaade talebinde bulunduğu dikkate alınarak, davalı idarece anılan müracaatın gerekçeli reddi ya da kabulüne dair kararın davacıya bildiri edilmesi; ret kararının bildirim tarihinden itibaren misyona gelmeme halinde ise, üstte anılan 94. unsur kapsamında bir süreç tesis edilmesi gerekirken, bu konular göz gerisi edilmek suretiyle davacının vazifeden çekilmiş sayılması yolunda tesis edilen dava konusu süreçte hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının reddine dair temyize bahis Bölge Yönetim Mahkemesi kararında hukuksal isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı Kanun’un 49. unsuruna uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,

2. Davanın üstte özetlenen münasebetle reddine ait Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının reddi yolundaki temyize husus Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 26/09/2019 tarih ve E:2019/987, K:2019/1967 sayılı kararının

BOZULMASINA,

3. Tekrar bir karar verilmek üzere evrakın Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak, 20/06/2023 tarihinde, oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY

Davanın reddine ait Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının reddi yolundaki Bölge Yönetim Mahkemesince verilen kararın dayandığı münasebet adap ve yasaya uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanması gerektiği oyuyla karara katılmıyorum.

Kaynak: Memurlar