Almanya basınında geçen hafta: Pezeşkiyan, Putin ve ‘kaybedenler paktı’

Almanya, 23 Şubat’ta erken genel seçimler için sandık başına gidecek. Kamuoyu yoklamaları, halihazırda ana muhalefette olan Hıristiyan Birlik partileri CDU/CSU’nun ipi birinci sırada göğüsleyeceğini, çabucak gerisinden ise faşist Almanya için Alternatif’in (AfD) geleceğini gösteriyor. AfD’nin yıllar içindeki yükselişi ana akım medya ve merkez siyaset etraflarında kaygı yaratırken, basında çıkan bir değerlendirmeye nazaran, AfD seçmeninden oy almaya en yakın parti, sol popülist Sahra Wagenknecht Birliği (BSW) olarak öne çıkıyor. Birebir yoruma nazaran, ‘aşırı sağ’ ile çabanın öncelikle merkezden gelmesi gerekiyor.

Almanya merkez sağı ise bu esnada AfD ile AfD’nin telaffuz ve siyasetlerini kopya ederek, böylece ülke siyasetini daha da sağa çekerek uğraş etmeye çalışıyor. CDU Genel Başkanı ve Birlik partilerinin federal başbakan adayı Friedrich Merz’in kabahat işleyen ikili vatandaşların Almanya vatandaşlığından çıkarılması istikametindeki tavsiyesine de reaksiyonlar gelmeye devam ediyor. Toplumsal Demokrat Partili (SPD) Hamburglu lokal siyasetçi Danial Ilkhanipour’a göre, Merz’in sözleri hem ‘aptalca’ hem de ‘toplumsal ahenk için tehlikeli’.

Irak’ta IŞİD şiddetinden kaçarak Almanya’ya sığınan Ezidilerin durumundan, İran ve Rusya ortasında Moskova’da imzalanan ‘kaybedenler paktına’ ve ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’a bir ‘hediye’ olarak verilmiş TikTok yasağına geçtiğimiz hafta Almanya basınına yansıyan haber ve yorumlardan öne çıkan kimileri şöyleydi…

‘SOL POPÜLİSTLER SAĞ RADİKALLERE KARŞI’

Almanya’da federal seçimler yaklaşırken, gazeteci Sebastian Fischer, haftalık siyaset dergisi Der Spiegel için kaleme aldığı “Sol popülistler sağ radikallere karşı: Son umut Wagenknecht mi?” başlıklı makalesinde, “Sahra Wagenknecht Birliği (BSW), seçim kampanyasında AfD’yi en önemli rakibi haline getirerek seçmeninin gözüne girmeye çalışıyor. Bu, düzgün bir şey. Ama çok sağla gayret öncelikle merkezden gelmeli” değerlendirmesinde bulundu. AfD’nin bir evvelki hafta yaptığı ve Eşbaşkan Alice Weidel’in resmi olarak federal başbakan adayı olarak seçildiği kongrenin AfD’nin ‘sağ popülistlerin, sağ radikallerin ve sağ aşırılıkçıların partisi olduğu, maksatlarının da ülkedeki yerleşik liberal demokrasi sistemini ortadan kaldırmak olduğu’ konusunda hiçbir kuşkuya yer bırakmadığını anlatan Fischer, “BSW ise muhafazakar, sol popülist bir parti. Wagenknecht’in kurmayları sisteme ziyan vermek istemiyor, onun içine karışmak istiyor. AfD ise bu yolda baş rakibi olarak öne çıkıyor. Bu durum, pazar günü Bonn’daki BSW parti kongresiyle netliğe kavuştu” yorumunu yaptı. BSW’nin bir AfD aykırısı hareket olarak ortaya çıkmadığına, siyasi sistemde sol muhafazakar temsil boşluğu olduğu için partinin kendisine yer bulabildiğine işaret eden gazeteci, yazısına şu sözlerle son verdi: “AfD üzere sistem yıkıcı, radikal bir siyasi partinin BSW üzere popülist bir güç tarafından denetim altına alınma mümkünlüğü, olumlu da olsa sadece bir yan tesir olabilir. Sağ radikallerle çabayı merkezdeki siyasi partilerin kendisinin yönetmesi gerekiyor.” (13 Ocak)

‘MERZ, PANDORA’NIN KUTUSUNU AÇTI’

Almanya’daki merkez partiler ise bu esnada kendi unsur ve programlarına bağlı kalmaktan çok AfD’yi onun telaffuz ve siyasetleri ile ekarte etme peşinde. Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) lideri Friedrich Merz, ocak ayının birinci haftasında yaptığı bir açıklamada, kabahat işleyen ikili vatandaşların Almanya vatandaşlığından çıkarılmasını, vatandaş olmayanların ise işledikleri ikinci cürümde hudut dışı edilmesini önerdi. Bahis hakkında Welt gazetesine açıklamalarda bulunan Hamburg Eyalet Meclisi’nin SPD’li milletvekili ve İranlı göçmen bir ailenin oğlu Danial Ilkhanipour, “Friedrich Merz’in Alman vatandaşlığının iptaline ilişkin sözleri aptalca ve toplumsal ahenk açısından da tehlikeli” değerlendirmesini yaptı. Merz’in ‘bu eşitsiz müdahaleyle Pandora’nın kutusunu açtığını’ söyleyen SPD’li lokal siyasetçi, “Bugün önemli cürümler için talep ettiği şeyin yarın örneğin vergi kaçakçılığı için, sonraki günü kusurlu park için geçerli olmamasını kim engelleyecek?” diye sordu. Birden fazla vatandaşlığa sahip olmak için çok güzel sebepler bulunduğuna dikkat çeken siyasetçi, söz konusu Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ile ikili vatandaşlık olduğunda bunun kimseyi rahatsız etmediğine işaret etti. Afganistan ve İran’ın yanı sıra Cezayir, Arjantin, Brezilya, Eritre, Küba, Lübnan, Fas, Meksika, Nijerya, Suriye, Tayland, Tunus ve Uruguay üzere ülkelerin vatandaşlarının mevcut yasalar gereği vatandaşlıktan çıkamadığı bilgisine yer verilen habere nazaran, Danial Ilkhanipour kelamlarını şöyle sürdürdü: “Göç geçmişi olmayan pek çok Alman bu kadar ayrıntılı bilgi sahibi değil, birçok vakit olmak zorunda da değil. Lakin bu türlü bir talepte bulunan bir federal başbakan adayının daha çok bilgi sahibi olması gerek. Şayet Friedrich Merz bunları bilmesine karşın bu türlü bir talepte bulunuyorsa bu dürüst değildir. Bilmiyorsa da kendisi uzman değildir. Her iki durum da onu yetersiz kılıyor ve hasara yol açıyor.” (15 Ocak)

ALMANYA’DA EZİDİ BİR MÜLTECİ OLMAK

Özellikle siyasetçilerin göçmen zıtlığı üzerinden oy devşirmeye çalıştığı, sayıları her geçen yıl biraz daha artan pek çok ülkedeki üzere Almanya’da da faşist, sağ popülist siyasetçilerin çizdiği fotoğraf ile ülkedeki mülteci ve göçmenlerin gerçekliği ortasında derin bir uçurum var. Irak’tan, IŞİD’in soykırımından kaçarak Almanya’ya sığınan ve şu anda Köln’de yaşayan Zilan isimli Ezidi bayan, Die Tageszeitung (taz) gazetesinden Joscha Frahm’a yaşadığı zorlukları anlattı. Yaklaşık 5 yıldır Almanya’da yaşayan ve akıcı bir formda Almanca konuşan 28 yaşındaki Zilan, Almanya’da saklanmak zorunda kaldığını, Romanya’ya hudut dışı edilme tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu tabir ederek, “İçinde tüm eşyalarımın olduğu siyah, büyük bir valizim var. Buradan hemen ayrılmam gerekirse diye hiçbir vakit gerçek düzgün açmıyorum” diye konuştu. Zilan, kendisi üzere hudut dışı edilme tehlikesine karşı yasal yollara başvuramayan mültecilere yardım eden ‘Bürger:innenasyl’ (Vatandaşların ilticası) isimli inisiyatif sayesinde yaşadığı yer bâtın kalacak formda kendisine kalacak bir mesken bulmuş. Romanya üzerinden Almanya’ya gelen, Romanya’da dört ay kaldığı mülteci merkezinde cinsel şiddete uğradığını anlatan Zilan, Almanya’ya geldiğinde büyük amaçları olduğunu söyleyerek “Artık yoruldum” diye konuştu. Nasıl olup da Almanya’da sığınma hakkının olmadığını anlatan Zilan’ın söylediğine nazaran, polis, Romanya’da kaldığı müddet boyunca toplam 15 kere kendilerine saldırmış, son seferinde ise kendisini bir evrak imzalamaya zorlamış. Bu evrakın ne olduğunu imza anında anlamayan Zilan, daha sonra bunun Romanya’da kalıcı oturma müsaadesi olduğunu anlamış. Bu durum ise Almanya’da bir iltica sürecini imkansız hale getirmiş. Zilan, tüm bu sürecin kendisine hissettirdiklerini ise şu sözlerle anlattı: “Hayatım askıya alınmış gibi… Ben bir beşerim, bir adım var ve saklanmaktan yoruldum.” (14 Ocak)

ESAD SONRASI RUSYA VE İRAN’IN ‘ZORUNLU İTTİFAKI’

Suriye’deki Beşar Esad idaresinin yıkılması, Almanya basınında bilhassa bunun Rusya için nasıl da bir mağlubiyet olduğu savı üzerinden basına yansımaya devam ediyor. İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın 17 Ocak Cuma günü başşehir Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir ortaya gelmesi ve iki önderin burada ‘kapsamlı stratejik işbirliği anlaşması’ imzalaması, Almanya basınında kendisine Suriye’deki son gelişmeler bağlamında yer buldu. Gazeteci Maximilian Popp, “Rusya’nın İran’la paydaşlığı: Kaybedenler paktı” başlıklı yazısında, “Rusya ve İran, Suriyeli diktatör Esad’ın devrilmesi sonrası Orta Doğu’daki nüfuzları konusunda telaşlı. Artık ise iki devlet yaptıkları bir mutabakatla birbirlerine daha da sıkı bağlanıyor. Elbette memnuniyetsizlikler de var” yorumunu yaptı. İki ülkenin işbirliğinin Tahran ve Moskova idareleri için birebir vakitte Batı’ya karşı ortak bir meydan okuma sorunu olduğunu belirten Popp, İran’ın ‘korkunç bir yılı geride bıraktığına’ da işaret ederek “Ancak her iki devlet de ittifaklarının en azından kısmen zorunluktan doğduğu gerçeğini yalnızca bir dereceye kadar gizleyebiliyor” diye yazdı. İran üzerindeki baskının ABD’de seçilmiş lider Donald Trump’ın resmen vazifeye gelmesiyle daha da artacağına, İran’la birlikte Esad’ın ‘en büyük koruyucularından’ olan Rusya’nın da Orta Doğu’daki akıbetinden korkması gerektiğine işaret eden Popp, yazısını şu sözlerle noktaladı: “İranlı bir yetkili, Middle East Eye haber sitesine yaptığı açıklamada, ‘Ruslar alanda yeterli iş çıkarmadığımız için bizden şikayetçi, biz de onlardan şikayetçiyiz’ diye konuştu. Fakat bu, işbirliğine devam edemeyeceğimiz manasına gelmiyor.” (Der Spiegel, 17 Ocak)

‘TİKTOK YASAĞI TRUMP’A BİR İKRAM, O DA BUNU KULLANACAK’

Son olarak, ABD Yüksek Mahkemesi’nin Çin merkezli toplumsal medya platformu TikTok’un yasaklanmasının yolunu açan maddeyi onaylaması ve platformun 19 Ocak Pazar günü prestijiyle ‘karanlığa gömülmesi’ kendisine Almanya basınında da yer buldu. TikTok daha sonra ‘Trump’ın gayretleri sonucu’ tekrar açılırken, Stern dergisinin değerlendirmesine nazaran, TikTok yasağı, Trump’a verilmiş bir armağan, Trump da bu hediyeyi kendisi için kullanacak. Malte Mansholt, bahse ait yazısında Yüksek Mahkeme kararına işaret ederek “Donald Trump için bundan daha âlâ bir zamanlama olamazdı. Artık bütün ipler onun elinde” diye yazdı. Trump’ın da vaktinde TikTok yasağından yana olduğuna, artık ise TikTok’un kendisine gümüş tepside servis edildiğine dikkat çeken Mansholt, bu durumu şu sözlerle açıkladı: “Çünkü Trump’ın birinci periyodunun bize öğrettiği iki şey varsa o da şu: Ondan evvelki hiçbir siyasetçi toplumsal medyanın gücünü kendi hedefleri doğrultusunda kullanma konusunda bu kadar becerikli değildi. Diğerlerinin zaaflarını kendi çıkarı için kullanmayı da daima bildi. TikTok’un durumunda ise bu, ona şimdiye kadarki en güçlü aracı kazandırabilir.” Batı’nın algoritması ve bunun bilhassa kutuplaşmaya katkısı hasebiyle da TikTok’tan korktuğu müşahedesine yer veren gazeteci, Donald Trump’ın evvel TikTok’a karşı olduğunu, daha sonra ise son seçim kampanyası sırasında bu tavrını değiştirdiğini anlattı. Mansholt, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Yasaklama tehdidine bulunmasına gerek kalmadan kanun aslında mevcut. TikTok, (Trump’ın) kaidelerini yerine getirmezse oturup ardına yaslanacak ve hiçbir şey yapmayacak. Yani TikTok büsbütün onun insafına kalmış durumda. Onun ise hiçbir sorumluluk üstlenmesine gerek kalmıyor.” (18 Ocak)

Kaynak: Gazete Duvar