Danıştay Sekizinci Dairesi, bir takıma birden fazla adayın müracaat yapması halinde zarurî üye olan Kısım Liderinin dahi misyondan çekilmesine karar verdi.
Dava konusu olayda, bir üniversitede ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna birden fazla aday müracaat yapmıştır. Üniversite tarafından puan üstünlüğü olan adayın ataması yapılmış olup, eksper raporuna nazaran yapılan bu süreç birinci derece mahkemesi tarafından hukuka uygun bulunmuştur.
Bölge Yönetim Mahkemesi birinci derece mahkemesinin kararını hukuka uygun bulmuştur.
Danıştay Sekizinci Dairesi ise puan üstünlüğü kısmından evvel heyetin belirlenmesi evresinde etik hassasiyetlere dikkat edilmediğini tespit etmiştir.
İlgili daire, heyet üyelerinden ilgili mevzuat gereği mecburî olarak seçilmesi gereken Kısım Lideriyle atanan adayın ortak çalışmalarının bulunduğunu, her ne kadar mevzuat gereği mecburî olarak yer alması gerekse dahi ilgilinin heyet üyeliğinden çıkarılarak Kısım Liderine vekalet edebilecek bir öğretim üyesinin heyet üyeleri ortasına dahil edilmesini sağlayacak biçimde heyetlerin belirlenmesi gerektiğine hükmederek atama sürecinin iptaline karar vermiştir.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2023/1612
Karar No : 2024/6145
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Üniversitesi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi … Mühendisliği Kısmında araştırma vazifelisi olarak vazife yapan davacı tarafından, vazife yaptığı kısım için ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna Dr. …’in atanmasına ilişkin … tarih ve … sayılı sürecin iptali istenilmiştir
….İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Yönetim Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; Mahkeme tarafından yaptırılan uzman incelemesi sonucu hazırlanan 05/01/2022 tarihli eksper raporunda …’in sağladığı puanın 1339, davacının puanının ise 1231 olduğu istikametinde kanaat bildirildiği, davalı üniversitenin Mühendislik Fakültesi … Mühendisliği Kısmı için ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna ataması yapılan Dr. …’in söz konusu takıma atanmak için mevzuatta aranan tüm kuralları taşıdığı, müracaat evrakında sunduğu yapıtlarının kâfi nitelik ve nicelikte olduğu, eksper incelemesi sonucunda puanının davacıdan daha fazla olduğunun görüldüğü, bu bakımdan atama sürecinin kamu faydası ve hizmet gereklerine alışılmamış bir istikametinin de bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı münasebeti ile davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Yönetim Mahkemesi kararının özeti: İstinaf müracaatına bahis kararın hukuka ve adaba uygun olduğu ileri sürülen argümanların kelam konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Yordamı Kanunu’nun 45. hususunun 3. fıkrası uyarınca istinaf müracaatının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN ARGÜMANLARI : Davacı tarafından, takıma atanan …’in müracaat evrakında gerçeğe alışılmamış beyanlarının olduğu, bu sayede puanını yükselttiği, heyet üyelerinden birinin kendisinin tez danışmanı olduğu ve neredeyse bütün yayınlarında bu kişinin ortak müellif olarak bulunduğu, atamanın objektif olarak gerçekleştirilmediği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı yönetim tarafından, atama sürecinin objektif ölçütler temel alınarak gerçekleştirildiği, adayların bilimsel çalışmalarının yoluna uygun incelenip değerlendirildiği, sürecin kamu faydası ve hizmet gerekleri göz önünde bulundurularak hukuka ve mevzuata uygun tesis edildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NİN KANISI : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge Yönetim Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki dokümanlar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY :
Dava; Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi … Mühendisliği Kısmında araştırma vazifelisi olarak vazife yapan davacı tarafından, vazife yaptığı kısım için ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna Dr. …’in atanmasına ilişkin… tarih ve … sayılı sürecin iptali istemiyle açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun “Doktor Öğretim Üyesi” başlıklı 23. unsurunda; “a) Yükseköğretim kurumlarında açık bulunan doktor öğretim üyesi kadroları rektörlükçe ilan edilir. İlan edilen bu takımlara fakültelerde dekan; başka ünitelerde müdürler, biri o ünitenin yöneticisi biri de o yükseköğretim kurumunun dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isterler. Dekan yahut ilgili müdür idare şuralarının görüşünü aldıktan sonra tekliflerini rektöre sunar. Atama rektör tarafından en çok dört yıl mühlet ile yapılır. Her atama mühletinin sonunda misyon resen sona erer. Misyon mühleti sona erenler tekrar atanabilirler. b) Doktor öğretim üyeliğine atanabilmek için, doktora ile tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını yahut Üniversitelerarası Konseyin önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen aşikâr sanat kısımlarının birinde yeterlik kazanmış olmak gerekir. c) Yükseköğretim kurumları, doktor öğretim üyesi kadrosuna atama için Yükseköğretim Konseyinin onayını almak suretiyle, münhasıran bilimsel kaliteyi artırmak emeline yönelik olarak, bilim disiplinleri ortasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte ek şartlar belirleyebilirler.” kararına yer verilmiştir.
Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliğinin “Başvuru ve atanma süreci” başlıklı 6. unsurunda, “Doktor öğretim üyesi takımlarına başvuranlar özgeçmişlerini, bilimsel çalışma ve yayınlarını dört nüsha olarak ilgili dekanlık yahut müdürlüğe teslim eder. Fakültelerde dekan, başka ünitelerde müdür; ilan edilen takımlar için adayların durumlarını incelemek üzere, en az biri diğer üniversite yahut yüksek teknoloji enstitüsünden olmak üzere adayın başvurduğu bilim alanı ile ilgili olan üç profesör veya doçent kadrosunda bulunan doçenti, ilana son müracaat tarihinden itibaren on beş gün içinde tespit eder. İlan edilen takımın bulunduğu ünitenin kısım liderinin, profesör veya doçent kadrosundaki doçent olması halinde, tespit edilecek üç profesör veya doçent kadrosundaki doçentten biri olarak belirlenmesi zaruridir. Dekan yahut ilgili müdür her aday için bu öğretim üyelerine, adaylarla ilgili bilimsel yayın ve çalışmalara ait belgeleri göndererek bir ay içerisinde yazılı görüşlerini bildirmelerini ister. Evrak inceleme sonuçlarının bir ay içinde gelmemesi halinde tıpkı yordamla tespit edilen öteki profesör veya doçente dosyalar incelenmesi için gönderilir. Dekan yahut ilgili müdür yazılı görüşlerin alınmasından sonra ilk yönetim kurulu toplantısında aday yahut adaylar hakkında farklı başka görüş alır. Bir açık takıma birden fazla adayın başvurması halinde yönetim kurulu gerekçeli olarak tercihini belirtir. Dekan yahut ilgili müdür kanaat ve tekliflerini rektöre sunar. Rektör atamanın yapılıp yapılmayacağına karar vererek gerekli süreçleri yürütür. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 34 üncü unsuru uyarınca kontratlı olarak çalıştırılacak yabancı ülke vatandaşı öğretim elemanlarının doktor öğretim üyeliğine atanma ile ilgili kaideleri sağlamaları kaydıyla kontratlı olarak çalıştırılmasında bu Yönetmelikte belirlenen ilan koşulu dışındaki yordam ve asıllar uygulanır.”, “Atama” başlıklı 7. unsurunda; “Doktor öğretim üyeleri, ilgili idare heyetinin görüşü alındıktan sonra fakültelerde ilgili dekanın, öteki ünitelerde müdürün önerisi ile rektör tarafından en az bir en çok dört yıl mühlet ile atanır. Her atama mühletinin sonunda vazife zaten sona erer. Vazife müddeti sona erenler ilgili idare konseyinin uygun görüşü üzerine rektör tarafından yine atanabilir. Doktor öğretim üyelerinin ne kadar mühlet ile atandığı kendilerine bildirim edilir.” düzenlemeleri yer almıştır.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Dava belgesinin incelenmesinden; davalı üniversite tarafından Mühendislik Fakültesi … Mühendisliği Ana Bilim Koluna doktor öğretim üyesi alımı için 25/12/2019 tarihinde ilana çıkıldığı, kelam konusu alım için davacının ve Dr. …’in de aralarında bulunduğu altı müracaatın yapıldığı, yapılan kıymetlendirme sonucunda ilan edilen doktor öğretim üyesi kadrosuna Dr. …’in atanmasına karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Jüri oluşturulmasındaki emel, adayların belli bir takıma atanmasına ait olarak bilimsel yeterliliklerinin yansız ve objektif bir biçimde kıymetlendirilmesi olup, heyet incelemesine sunulan yapıtların bir kısmında şahsen ortak isim olarak yer alan bir heyet üyesinin, eserler hakkında yapacağı değerlendirmenin objektif olacağı konusunda bütün adaylarda bir kanaat oluşturması mümkün görülmemektedir.
Bununla birlikte, doktor öğretim üyeliği kadrolarına yapılacak atamalarda, heyet üyelerinin değerlendirmelerinin adayların atanmasında temelli öge olması ve bu konuya dair mahkemece belirlenen uzmanlarca yapılacak incelemenin de heyet üyelerinin değerlendirmelerinin yerinde olup olmadığı konusunun araştırılmasına yönelik olması
karşısında anılan takıma atanmayla ilgili raporları hazırlayacak heyetlerin değerlendirmelerinin hiçbir şaibeye imkan vermeyecek biçimde tarafsız ve objektif olarak gerçekleştirilmesine imkan sağlayacak halde belirlenmeleri mecburidir.
Olayda, dava konusu edilen takıma atanan … isimli kişinin atanması tarafında görüş veren iki heyet üyesinin bulunduğu, bunlardan Bölüm Başkanı olarak jüri üyesi sıfatına sahip olan Prof. Dr. …’nun … ile ortak birçok yapıtının bulunduğu, bir heyet üyesinin ise adayların tamamının anılan takıma atanma yeterliğini haiz olduğu istikametinde görüş verdiği, heyet üyelerinden ikisinin …’i atanmak için kâfi görmesi üzerine anılan takıma …’in atandığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, dava evrakında yer alan bilgi ve dokümanlar ile somut uyuşmazlık birlikte incelendiğinde, doktor öğretim üyeliği kadrolarına yapılacak olan atamalarda heyet üyelerinin muhakkak bir aday lehine görüşte bulunmaları halinin, o kişinin anılan takıma atanmasında temelli bir öge olması ve mahkemece yaptırılacak uzman incelemesinin de bu konuda heyet üyelerinin değerlendirmelerinin yerinde olup olmadığı konusunun araştırılmasına yönelik olması karşısında dava konusu takıma yapılacak atamaya dair görüş verecek heyetlerin değerlendirmelerinin tarafsız ve objektif olarak yapılması ismine, dava konusu takıma atanmak için müracaatta bulunan ve sonrasında atanması uygun görülen … ile birlikte çok fazla çalışması olan ve anılan şahsın danışmanı sıfatıyla daha evvel vazife yapmış olan bölüm başkanı …’nun ilgili mevzuat vazifesi ünite yöneticisi olarak Bölüm Başkanı sıfatıyla dahi olsa heyet üyeleri ortasında yer almasının takıma atanmaya aday pozisyonunda bulunan öteki 5 aday tarafından kelam konusu heyet üyesince yapılan değerlendirmelerin her vakit tartışılmasına yol açabileceği, objektiflik tarafıyla olumsuz intibalara sebebiyet verebileceği kanaatine varılmıştır.
Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi … Mühendisliği Bölümü Başkanı …’nun jüri üyeliğinden çıkarılarak üstte yer verilen konuları bertaraf edecek bir halde Kısım Liderine vekalet edebilecek bir öğretim üyesinin heyet üyeleri ortasına dahil edilmesini sağlayacak biçimde heyetlerin belirlenmesi gerekirken belirtilen konuya riayet edilmeden oluşturulan heyet üyelerince hazırlanan raporlar dikkate alınarak yapılan atama sürecinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu prestijle, davanın reddi tarafındaki … Yönetim Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ait temyize bahis Bölge Mahkemesi kararında tüzel isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. unsuruna uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin …gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Tekrar bir karar verilmek üzere belgenin üstte belirtilen Bölge Yönetim Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. Kesin olarak 03/12/2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Kaynak: Memurlar