Tutanakta ’94 söz yanlışsız yazdığı belirtilen” adayın sonradan misyonuna son verilebilir mi?

İlk derece mahkemesi: Vazifesine son verilebilir

Olayda, davacının zabıt katibi olma niteliklerini taşımaması nedeniyle açıktan atamasının hiç yapılmaması gerekirken yanlışlı düzenlenen imtihan sonuç tutanağına bağlı olarak mülakata çağrılıp atamasının yapıldığı, böylelikle 657 sayılı Kanun’un 98. unsurunda düzenlenen; “memurluğa alınma kurallarından rastgele birini taşımadığının sonradan anlaşılması” kararının kapsamına girdiği konusunda ihtilaf bulunmadığı, kanun koyucunun anılan kararın uygulanması bakımından bir zamanaşımı ya da çalışma müddeti öngörmediğinin de açık olduğu, bu durumda, yürürlükteki mevzuata uygun olarak elde edilmeyen bir tüzel durumun, kazanılmış hak olarak kıymetlendirilmesi ve korunması mümkün olmadığı üzere temelinde türel yanılgı olan bir sürece dayanılarak davacının mevcut durumunun devamından yana “haklı beklenti” içine girdiğini kabul etmenin de imkansızdır.

İstinaf: Açık yanılgı yoktur, son verilemez

Davacının 94 söz gerçek yazdığı belirtilen 17/06/2006 tarihli uygulamalı imtihan tutanağın açık yanılgı kapsamında kıymetlendirilmesi mümkün olmadığı üzere, davacının hilesi ya da yanıltması olmadan davalı yönetim tarafından kelam konusu tutanağın düzenlendiği ve davacının başarılı sayıldığı anlaşıldığından ortadan uzun bir müddet geçtikten sonra davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’ nun 98. hususunun (b) bendi uyarınca memurluğa alınma koşullarından rastgele birini taşımadığının sonradan anlaşılması nedeniyle misyonuna son verilmesine ait dava konusu süreçte hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
Temel No: 2023/6829
Karar No: 2024/4856

İSTEMİN KONUSU:
… Bölge Yönetim Mahkemesi… İdari Dava Dairesinin… tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
… Adliyesinde zabıt katibi olarak vazife yapan davacının, Adalet Bakanlığı Sınav, Atama ve Nakil Yönetmeliği’nde düzenlenen ve zabıt katibi takımlarına atanabilmek için gerekli niteliklerden olan uygulama imtihanında “üç dakikada yanlışsız en az doksan söz yazma” koşulunu sağlamadığının sonradan anlaşılması üzerine 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 98. hususunun (b) bendi uyarınca vazifesine son verilmesine ait Adalet Bakanlığının 03/05/2016 tarihli sürecinin iptali ile süreç nedeniyle mahrum kaldığı mali ve özlük haklarının süreç tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
… Yönetim Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; olayda, davacının zabıt katibi olma niteliklerini taşımaması nedeniyle açıktan atamasının hiç yapılmaması gerekirken yanılgılı düzenlenen imtihan sonuç tutanağına bağlı olarak mülakata çağrılıp atamasının yapıldığı, böylelikle 657 sayılı Kanun’un 98. unsurunda düzenlenen; “memurluğa alınma kaidelerinden rastgele birini taşımadığının sonradan anlaşılması” kararının kapsamına girdiği konusunda ihtilaf bulunmadığı, kanun koyucunun anılan kararın uygulanması bakımından bir zamanaşımı ya da çalışma mühleti öngörmediğinin de açık olduğu, bu durumda, yürürlükteki mevzuata uygun olarak elde edilmeyen bir hukuksal durumun, kazanılmış hak olarak kıymetlendirilmesi ve korunması mümkün olmadığı üzere temelinde hukuksal yanılgı olan bir sürece dayanılarak davacının mevcut durumunun devamından yana “haklı beklenti” içine girdiğini kabul etmenin de imkansız olduğu; öte yandan, mesleğe uygun nitelikte kamu işçisi istihdam edilmesi kamu tertibini ilgilendiren bir durum olup, nitelik yokluğu ne vakit tespit edilirse edilsin idarece süreç tesisi yoluna gidilmesi gerektiğinden, “hukuk güvenliği” kavramının, yönetime aradığı nitelikleri sağlamayan bir işçisi ebediyen çalıştırmaya devam ettirmesini zorlayacak formda yorumlanamayacağı; bu prestijle, zabıt katibi olma kaidesini taşımadığı halde ataması yapılan davacının, 657 sayılı Kanun’un 98. hususunun (b) bendi uyarınca misyonuna son verilmesine ait süreçte hukuka karşıtlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge Yönetim Mahkemesi kararının özeti:
… Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesince, Danıştay Onikinci Dairesinin 16/03/2023 tarih ve E:2018/807, K:2023/1306 sayılı bozma kararına uyularak; davacının 94 söz hakikat yazdığı belirtilen 17/06/2006 tarihli uygulamalı imtihan tutanağın açık kusur kapsamında kıymetlendirilmesi mümkün olmadığı üzere, davacının hilesi ya da yanıltması olmadan davalı yönetim tarafından kelam konusu tutanağın düzenlendiği ve davacının başarılı sayıldığı anlaşıldığından ortadan uzun bir müddet geçtikten sonra davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’ nun 98. unsurunun (b) bendi uyarınca memurluğa alınma koşullarından rastgele birini taşımadığının sonradan anlaşılması nedeniyle misyonuna son verilmesine ait dava konusu süreçte hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle istinaf müracaatının kabulüne, Yönetim Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava konusu sürecin iptaline ve mahrum kaldığı nakdî hakların hakediş tarihlerinden itibaren işletilecek faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN ARGÜMANLARI:
Mevzuata nazaran katiplik uygulama imtihanında aranan kuralların açık olduğu, bu kaidelerden muhakkak müddette yanlışsız yazılması gereken söz sayısının davacı tarafından yazılamamış olduğunun tespit edildiği, aranan kuralları taşımayan davacının misyonuna son verilmesine ait süreçte hukuka karşıtlık bulunmadığı belirtilerek, Bölge Yönetim Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Atamaya temel alınan tutanağın davalı yönetim tarafından düzenlendiği, tutanağın düzenlenmesinde, hakikat ve yanlış sözlerin sayımında rastgele bir müdahalenin bulunmadığı, misyona son sürecinin idari istikrar ve kazanılmış hak prensiplerine ters olduğu belirtilerek, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ FİKRİ: Temyiz isteminin reddi ile Bölge Yönetim Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki dokümanlar incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Bölge yönetim mahkemelerinin kesin kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Yolu Kanunu’nun 49. unsurunda yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar yol ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Başka taraftan, 2577 sayılı İdari Yargılama Tarzı Kanunu’nun, 6545 sayılı Kanun’un 22. unsuruyla değişik “Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar” başlıklı 49. hususunun birinci fıkrasının (b) bendinde; temyiz incelemesi sonunda kararda yine yargılama yapılmasına muhtaçlık duyulmayan maddi yanılgılar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik yahut yanlışlıklar varsa Danıştayın kararı düzelterek onayacağı kuralına yer verilmiştir.
Bir idari süreç yahut hareket nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemiyle açılan davalarda, uygulanacak yasal faizin başlangıç tarihi olarak; yönetime müracaat varsa müracaat tarihinin, müracaat yoksa davanın açıldığı tarihin temel alınması gerektiği hususu, Danıştay içtihatlarıyla istikrar kazanmıştır.
Bu durumda, Bölge Yönetim Mahkemesince, dava konusu süreç nedeniyle davacının mahrum kaldığı mali haklarına uygulanacak yasal faizin başlangıç tarihi olarak, davanın açıldığı tarihin temel alınması gerekirken, “…yoksun kaldığı mali haklarının hakediş tarihlerinden itibaren işletilecek faiziyle birlikte davacıya ödenmesine…” biçiminde karar kurulmasında hukuka ve Danıştay içtihatlarına uygunluk bulunmamakta ise de; bu yanlışlık 2577 sayılı İdari Yargılama Adabı Kanunu’nun 49. unsurunun birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yine yargılama yapılmasına muhtaçlık duyulmayan eksiklik ve yanlışlık kapsamında olduğundan; kelam konusu kararın “…yoksun kaldığı mali haklarının dava tarihine kadar olan kısmının, dava açma (08/06/2016) tarihinden itibaren; dava tarihinden sonraki periyoda ait kısmının ise hakediş tarihlerinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine…” formunda düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı yönetimin temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ait Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının üstte özetlenen münasebetle kabulü ile Yönetim Mahkemesinin kararının kaldırılması, dava konusu sürecin iptali ve mahrum kaldığı mali haklarının hakediş tarihlerinden itibaren işletilecek faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yolundaki temyize bahis … Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, üstte belirtildiği halde düzeltilerek ONANMASINA,
3. Temyiz masraflarının istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Adabı Kanunu’nun 50. unsuru uyarınca, bu onama kararının taraflara bildirisini ve bir örneğinin de … Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen evrakın … Yönetim Mahkemesine gönderilmesine, kesin olarak, 07/11/2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Kaynak: Memurlar