TÜİK, enflasyon hesaplamalarında şeffaflık vurgusu yaparak, eski liderin argümanlarına karşı türel haklarını kullanacağını belirtti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eski lider Birol Aydemir’in enflasyon hesaplamalarına ait tezlerini reddetti. TÜİK, Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) bilimsel ve teknik özerklikle hesaplandığını belirterek, mevzuya dair tüm yasal haklarını kullanacağını duyurdu.
TÜİK, enflasyonun yüzde 31 oranında düşük gösterildiği tezini “bilimsellikten uzak ve mesnetsiz” olarak nitelendirerek, kullanılan usullerin şeffaf ve memleketler arası standartlara uygun olduğunu vurguladı.
TÜFE ve İTO Endeksi Kıyaslaması
TÜİK’in açıklamasında, İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) Ücretliler Geçinme Endeksi ile TÜFE kıyaslamasının manalı olmadığı belirtilirken, farklı metodolojilere sahip iki data setinin karşılaştırılmasının yanlış sonuçlar doğuracağı tabir edildi.
Atamalar ve Manipülasyon İddiaları
Açıklamada, TÜİK Başkanı ve Bölge Müdürleriyle ilgili yapılan görevlendirmelerin enflasyon hesaplamalarıyla ilgisinin olmadığı, bu değişikliklerin rutin görevlendirmeler kapsamında gerçekleştirildiği söz edildi.
Web Kazıma Tekniği ve Enflasyon Hesaplamaları
TÜİK, enflasyon hesaplamalarında kullanılan web kazıma usulünün TÜBİTAK iş birliğiyle geliştirildiğini ve rastgele bir manuel müdahaleye kapalı olduğunu belirtti. Açıklamada, bu formülün TÜFE hesaplamalarında sadece %5 oranında bir hisseye sahip olduğu ve enflasyonun büyük ölçüde saha dataları, barkod sistemleri ve geniş çaplı fiyat tahlilleriyle hesaplandığı kaydedildi.
Bağımsız ve Bilimsel Yaklaşım
Son olarak, TÜİK’in TÜFE hesaplamalarını hiçbir kişi, kurum yahut makamın talebiyle değil, büsbütün bağımsız ve bilimsel formüllerle gerçekleştirdiği tabir edildi. Kurum, kamuoyunu aldatıcı argümanlara karşı tüm yasal haklarını kullanacağını duyurdu.
Birol Aydemir Ne Dedi?
Eski TÜİK Başkanı Birol Aydemir, ANKA’ya konuştu. “TÜİK ve İTO endekslerini 2022 Ocak ayında eşitlediğimizde TÜİK’in üç yılda enflasyonu toplam yüzde 31 oranında düşük gösterdiğini söylemek yanlış olmayacaktır” argümanına ait hesaplamayı nasıl yaptığı sorulan Aydemir, şunları kaydetti:
Enflasyon Açıklamaları ve Memur Maaşları
“2022 yılından bu vakte kadar ben TÜİK’in açıkladığı enflasyonu en az en düşük yüzde 31 daha düşük hesapladığını ve bundan ötürü da emekli ve memur maaşlarının da bu kadar arttırıldığını savunuyorum. 2023 Mayısından sonra bir anda bakan değişiyor ve TÜİK Mehmet Şimşek’e bağlı oluyor. Mehmet Şimşek’in sayılar üzerinde süreçler yapmak tarafında bir talimat verdiğini düşünmüyorum. Bugün 15 bin lira alan bir emekli, yanlışsız bir halde enflasyon açıklansaydı ve maaşını alsaydı bugün 20 bin Türk Lirası alacaktı. Bugün ikramiye bin lira artırıldı diye ortalık kıyamete döndü. Bin liranın konuşulduğu yerde bir seferlik biz her ay 5 bin liradan bahsediyoruz.”
Enflasyon Datalarını Gerçek Yansıtmadığını Düşünüyorum
“TÜİK’in 8 bölge müdürünü misyondan aldığı ve 2022 yılı mayıs ayı enflasyonu açıklanmadan evvel merkezden 6 uzmanın rapor alarak müsaadeye çıktığı” savlarına ait de konuşan Aydemir, şu sözleri kullandı: “Benim TÜİK’in enflasyonu yanlış yaptığına dair teknik görüşlerim var. Bir de kurumda yapılan idari tasarruflardan ötürü ben TÜİK’in enflasyon datalarını gerçek yansıtmadığını düşünüyorum. TÜİK son üç-dört yıldan beri internet üzerinden topladığı fiyatları da enflasyon hesaplamasında kullanıyor. Lakin Türkiye’de kaç kişi internet üzerinden alışveriş yapıyor? Türkiye’de internet üzerinden alışveriş yaparken beşerler en ucuzunu bekliyor ve onu alıyorlar. Toplam harcamanın yüzde kaçıdır bilmiyorum lakin düşük bir ölçüde olduğu net. Artık TÜİK’in, internetten bulduğu en ucuz bir tane eserin fiyatını alıp, bölge müdürlerine, ‘fiyat olarak bunu bildireceksiniz, bunu kullanacaksınız’ dediği tezi var. Ben bunun gerçek olduğunu düşünüyorum. Niçin? Buna itiraz eden sekiz bölge müdürü aynı gece görevden alındı. Sekiz bölge müdürünün bir gece birebir anda misyondan alınmaları olağan değil.”
Kaynak: Memurlar