İngiltere basınında geçen hafta: ‘PKK ateşkes ilan etti, her şartta kazanan tekrar Erdoğan’

İngiltere basınında geçtiğimiz hafta Başbakan Starmer’in Ukrayna konusundaki diplomatik mesaisi gündemin birinci sırasında yer buldu. Starmer, Pazar günü Londra’da düzenlenen savunma konferansının akabinde parlamentoda yaptığı konuşmada, barış müzakerelerinde Kiev’in masada olması ve Ukrayna’yı savunmak için bir “gönüllüler koalisyonu” oluşturulması gerektiğini belirtti ve “Ukrayna’ya askeri yardım akışını sürdürmeliyiz. Rusya üzerindeki ekonomik baskıyı arttırmaya devam etmeliyiz” dedi.

Abdullah Öcalan’ın hafta başında yaptığı “Türkiye’nin güneydoğusu, Suriye, Irak’ın kuzeyi ve İran’da 40 yılı aşkın müddettir devam eden silahlı isyanı sona erdirme dileğine işaret eden” davet ve Kürdistan Personel Partisi’nin (PKK) ateşkes ilanı da milletlerarası gündemin önde gelen haberlerinden birisiydi. Orta Doğu için “yeni bir tarihi sürecin” modülü olarak nitelendiren açıklamanın, bölgede büyük yankı uyandırdığı ve “PKK ile uzun müddettir devam eden fakat farklı bağları olan öteki Kürt milis kümelerini da” etkileyebileceği tabir ediliyor.

Kalıcı bir tahlil için demokratikleşme tarafında adımlar atılması ve Kürtlerin karşı karşıya olduğu ayrımcılığın ortadan kaldırılması gerektiğine dair görüşlere yer verilen Financial Times haberinde Erdoğan’ın riskli bir bahis oynadığı ve Öcalan’ın davetinin çok karmaşık bir müzakere sürecinin birinci adımı olduğuna işaret ediliyor.

The Guardian gazetesinde yer alan bir haberde Washington’daki Orta Doğu Enstitüsü’nden Gönül Tol’un, Öcalan’ın, halihazırda “PKK için işlerin düzgün gitmediğini düşündüğü için” bu çağrıyı bu vakitte yapmış olabileceğine dair görüşü yer alıyor. Gönül Tol Financial Times’ta kendi imzasıyla yayınlanan haberinde ise silah bırakma davetinin sonucu nasıl olursa olsun kazananın Cumhurbaşkanı Erdoğan olacağını savunuyor: “Şayet işler yolunda sarfiyat ve PKK kendisini fesh ederse Türkiye’nin tekadamı 40 yıllık bir isyanı sona erdiren kişi olmanın payesini alacak ve bir sonraki seçimlerde karşısında zayıflamış bir muhalefet olacak. Şayet işler yolunda gitmezse bu sefer de muhalefete yönelik baskıyı artırarak daha güçlü görünecek ve Suriye’deki Kürt milislerin peşine düşecek.”

Yayından kaldırılan Gazze Belgeseli- BBC’nin prestiji zedelendi

BBC’de yayınlanan “Gazze: Savaş Bölgesinde Nasıl Hayatta Kalınır” isimli belgesel konusundaki tartışmalar bu hafta hem medyanın hem de parlamentonun gündemindeydi. BBC ilgili yayında “İsrail aksisi önyargılı” olmak ve şeffaf olmamakla suçlanmasının akabinde bir özür açıklaması yayınlamış ve belgesel iPlayer’dan kaldırılmıştı.

Belgeselin yayından kaldırılmasının akabinde ortalarında on altı BBC çalışanının da bulunduğu medya dalından binden fazla kişi; BBC Yönetim Kurulu Lideri Samir Shah, Yönetici Tim Davie, Baş İçerik Editörü Charlotte Moore ve CEO Deborah Turness’e hitaben açık bir mektup yayınladı. Mektupta “ırkçı” bir kampanya eşliğinde, İsrail yanlısı bir politik baskı üzerine BBC‘nin kelam konusu belgeseli yayından kaldırması kınanıyor ve şu tabirlere yer veriliyor: “Bu sinema, tasavvur dahi edilemeyecek şartlarda yaşayan Filistinli çocukların tecrübelerine dair benzerine pek rastlanmayan bir bakış açısına sahip ve birden fazla vakit susturulan seslere kulak veren değerli bir gazetecilik eseridir. Siyasi motivasyonlu sansürü değil, yayınlanmayı hak ediyor.”

BBC Yöneticisi Tim Davie parlamentonun kültür komitesinin BBC ile ilgili (4 Mart 2025) Salı günkü toplantısında, belgeselin 13 yaşındaki kıssa anlatıcısının bir Hamas yetkilisinin oğlu olduğunun ortaya çıkmasının akabinde, BBC’nin üretimci firmaya sorduğu sorulara tatmin edici karşılıklar alamadığını ve kendisinin de bu nedenle belgesele itimadını kaybettiğini söyledi. Davie, BBC’nin iç soruşturması devam ederken üretimin yayından kaldırılmasına karar verdiğini de belirtti.

Belgeselin İsrail’e karşı taraflı olduğu gerekçesiyle yaklaşık 500 şikayet aldıklarını, belgeselin iPlayer’dan kaldırılmasının akabinde ise 1.800 şikayet aldıklarını söyleyen BBC Yöneticisi yayından kaldırma kararının, “bir tarafla ya da başka tarafla” hiçbir ilgisi olmadığını ve kurumun “lobilere boyun eğmediğini” savundu.

The Guardian gazetesinde kurul oturumuyla ilgili yer alan bir tahlilde Davie’nin, kimlerden hangi şikayetleri aldığına dair sorular karşısında telaşlandığı ve “farklı insanlar”, “çeşitli organizasyonlar” üzere muğlak cevaplar verdiği tabir edildi: “Tim Davie çok muğlak sözleri tekrarlayıp aslında hiçbir şey dememiş oldu.”

BBC’nin hususla ilgili kendi haberlerinde ise bahse husus belgeselin yayınlanmasının da, yayından kaldırılmasının da kurumun prestijini zedelediği tabir ediliyor. Haberde BBC’nin tarafsızlık prensibinin değerine vurgu yapılıyor ve kelam konusu olayda hem bağımsız imal şirketinin hem de BBC’nin, “kamu yayıncısının güvenilirliğini zedeleyen önemli kusurlar yaptığı” belirtiliyor ve şu tabirlere yer veriliyor: “Yaşananlar, BBC‘ye olan itimadı birçok halde zedeledi. [BBC’nin] İsrail’e karşı taraflı olduğunu savunanlar haklı olduklarını düşünüyor. (…) Belgeselin yayından kaldırılması ve özür dilenmesi ise BBC‘yi Filistin tersi bir tavır sergilemekle suçlayanların bu istikametteki kanaatlerini pekiştirecek.”

Haberde ayrıyeten hususla ilgili açığa kavuşmamış noktalar olduğuna değiniliyor ve belgeselde yer alan anlatıcı çocuğa ne kadar ödeme yapıldığı ve bu paranın Hamas’ın eline geçip geçmediği sorusunun da karşılık beklediği söz ediliyor.

Filistin için Sanatkarlar oluşumu, kurul toplantısının akabinde yaptığı açıklamada Yönetici Tim Davie’nin ve Yönetim Kurulu Lideri Samir Shah’ın komitede sarf ettikleri kelamların Gazze’deki çocukların güvenliğini riske attığını söyledi. Yapılan açıklamada şu tabirlere yer verildi: “BBC yöneticileri, sinemada yer alan çocukları nasıl koruyacaklarına dair planlarını açıklamak zorundadır. İsrail’in yardımları kesmesi ve Gazze’deki ateşkesi çökertme tehdidi karşısında bu çocukların hayatları tehlikeye girmiştir. BBC temiz çocukların gaye haline gelmesini nasıl önleyecek?”

Gazetecilerin İsrail eski Genelkurmay Başkanı ile gizli görüşmesi

Declassified UK isimli internet gazetesi İsrail’in eski Genelkurmay Başkanı General Aviv Kohavi’nin, İsrail’in Gazze’yi bombalamaya başlamasından bir ay sonra (Kasım 2023’te) İngiltere medyasının önde gelen editörleriyle özel bir görüşme yaptığını yazdı. Avukat Elad Man’ın bilgi edinme müracaatıyla (Freedom of Information) ortaya çıkan görüşmede Kohavi’nin, The Guardian gazetesinden Katherine Viner, BBC’den Richard Burgess ve Financial Times gazetesinden Roula Khala ile biraraya geldiği tabir ediliyor.

BBC sözcüsü, Declassified‘a yaptığı açıklamada, Burgess’in Kohavi’ye, başka gazetecilerle birlikte Gazze’deki savaş ve İsrail Savunma Kuvvetleri’nin (IDF) taktikleri hakkında soru sorduğunu söyledi. The Guardian, editoryal takımlarının, tertipli olarak farklı bahislerde çeşitli görüşleri temsil eden bireylerle görüşmeler yaptığını ve bu görüşmenin de “sorumlu gazeteciliğin bir gereği olduğunu” belirtti lakin ne konuşulduğuna dair detaylara değinmedi. Financial Times ise Editör Roula Khalaf’ın, Kohavi’nin Financial Times gazetesinin Londra’daki ofisinde düzenlenen bir toplantıya katıldığını ve toplantıda “Orta Doğu’daki olayları takip eden” öteki gazetecilerin de yer aldığını söyledi.

Declssified’ın haberinde Goldsmiths Üniversitesi Bağlantı Bölümü’nden Profesör Des Freedman’ın açıklamalarına da yer veriliyor. Freedman yaptığı Nexis taramasında (haber veritabanı) 2023 yılından bu yana, BBC, The Guardian veya Financial Times haberlerinde General Kohavi’ye dair rastgele bir ibare bulamadığını belirtiyor.

Kayıt dışı görüşmelerin gazetecilik pratiklerinin inkar edilemez bir modülü olduğunu belirten Profesör Freedman yanısıra İsrail’in Gazze’de soykırıma dönük hücumları sürerken yapılan bu saklı görüşmenin dürüstlük ve şeffaflık konusunda önemli soru işaretleri yarattığını söylüyor ve şöyle diyor: “Normalde gazetecilerin, özel görüşme teklifini reddederek ve bunun yerine bu tıp toplantıları kayıtlara geçirip taraflı yayıncılık suçlamalarından kaçınmalarını beklersiniz. Lakin fiiliyatta Guardian, BBC ve FT editörleri, Filistin temsilcilerine açmaktan imtina ettikleri kapılarını -ne kadar tartışmalı ve saldırgan oldukları farketmeksizin- İsrailli sözcülere açmaya istekli görünüyorlar.” Freedman bu durumun İsrail’in medyada kayırıldığına dair kamuoyunda varolan algıyı pekiştireceğine dikkat çekiyor.

Corbyn’den, İngiltere’nin Gazze savaşındaki rolüne ait soruşturma çağrısı

İşçi Partisi’nin eski lideri Jeremy Corbyn, “İsrail’in Gazze’ye yönelik askeri saldırısına Birleşik Krallık’ın müdahil olmasıyla ilgili kamuya açık, bağımsız bir soruşturma başlatılması için” Başbakan Keir Starmer’e davette bulundu.

Corbyn Başbakan’a yazdığı mektupta kelam konusu soruşturmanın “tam olarak hangi kararların alındığını, bu kararların nasıl alındığını ve ne üzere sonuçlar doğurduğunu ortaya koyması gerektiğini” söyledi.

Gazze’deki savaş ile Irak işgali ortasında paralellikler bulunduğunu söyleyen Corbyn mektubunda İngiltere’nin Irak’ı işgal kararının “kusurlu istihbarata” dayandığını belirten ünlü Chilcot Raporu’na da atıfta bulundu ve “Tarih tekerrür ediyor” dedi. Corbyn kelamlarını şöyle sürdürdü: “Pek çok kişi hükümetin, kamu görevlilerini milletlerarası hukukun en ağır ihlallerine bulaştıran kararlar aldığına inanıyor. Gerçeği ortaya çıkaracak kapsamlı bir soruşturma yapılana kadar bu suçlamalar ortadan kalkmayacaktır.”

John Chilcot eski Başbakan Tony Blair’in ve hükümetinin 2003 Irak Savaşı periyodunda aldığı kararları inceleyen en kapsamlı raporun muharriri ve kelam konusu rapor onun ismiyle anılıyor. Chilcot raporunda Başbakan Tony Blair’i, ülkeyi Irak Savaşı’na dahil ederken halka doğruyu söylemediğini belirtip çok sert bir lisanla eleştirmiş ve dönemin Irak lideri Saddam Hüseyin’in oluşturduğu tehdidin “abartıldığı”, “askeri harekatın son seçenek olmadığı” sonucuna varmıştı.

Kaynak: Gazete Duvar