Bayan Eğitimcilerin Yüzde 51’i Mobbinge Maruz Kalıyor

Türk Eğitim-Sen Bayan Eğitimcilerin problemlerine yönelik düzenlediği ankette, Mesleksel tükenmişlik, cinsiyet ayrımcılığı ve iş-yaşam istikrarı hususlarının yanı sıra, bayan çalışanların mobbing ve şiddet üzere önemli sıkıntılarla da karşı karşıya olduğu ortaya çıktı.

Memurlar.Net’ten Fatih Arslan’ın haberine nazaran;

Türk Eğitim Sen, 28 Ocak-18 Şubat 2025 tarihleri ortasında gerçekleştirdiği “Türkiye’de Bayan Eğitim Çalışanı Olmak” temalı anket çalışmasının sonuçlarını açıkladı. 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’ne özel yayımlanan rapor, bayan eğitim çalışanlarının karşılaştığı mesleksel ve yönetimsel zorlukları gözler önüne serdi.

Ankete katılan Kadın Eğitimcilerin yüzde 51’i meslek hayatlarında en 1 defa mobbinge maruz kaldıklarını belirtti.

Özellikle bekar bayanlar da bu mevzuda ayrımcılığa uğradığını söz etti.

Türkiye’de Bayan Eğitim Çalışanı Olmak Zorlaşıyor

Artan Enflasyon Bayan Eğitimcileri de Etkiledi

Kadın Eğitimcilerin %21,2’si Meslek Değiştirmek İstiyor

Ankete katılan bayan eğitimcilerin %21,2’si, tekrar meslek seçecek olsalar eğitimci olmayı istemeyeceklerini belirtti. Buna rağmen, %48,1’i tekrar bu mesleği tercih edeceğini, %30,7’si ise kararsız olduğunu söz etti.

Zor çalışma şartlarıyla çaba eden eğitimciler, ruhsal sağlamlıklarını korumak için farklı formüller uyguluyor. İştirakçilerin %65’i denetimi ellerinde tutmaya çalıştıklarını, %59,1’i ise problemleri aşmak için işlerine daha fazla odaklandıklarını lisana getirdi.

Kadın Eğitimciler İdareyle Problemler Yaşıyor

Kadın eğitim çalışanlarının büyük bir kısmı, yöneticilerle yaşadıkları problemlerden şikayetçi. İştirakçilerin %22’si, liyakatsiz yöneticilerin tavır ve davranışlarının en büyük sorun olduğunu belirtirken; %15,1’i ayrımcı tavırları, %11,4’ü gereksiz bürokrasiyi, %8,3’ü iletişimsizlik meselesini, %7,7’si ise uygulama yapılamaz kararları yöneticilerle yaşadıkları en büyük sorunlar olarak gösterdi.

Ankette yöneticiler tarafından diğer üniteye görevlendirilme tehdidi olup olmadığı da soruldu. İştirakçilerin %79,8’i bu türlü bir tehditle hiç karşılaşmadığını tabir ederken, %16’sı hayat görüşü yahut çalışma şartları nedeniyle uzak kurumlardan tehdit aldığını söyledi.

Psikolojik Takviye Yetersiz Kalıyor

Kadın eğitim çalışanlarının en büyük sıkıntılarından biri de kurumsal takviye eksikliği oldu.

Ankete nazaran:

• %36,4’ü rehberlik servisinden ruhsal takviye alabilecek imkanlarının bulunmadığını belirtti.
• %18,5’i, yöneticilerinin öğrenci yahut veli ile yaşanan sorunlarda adil bir biçimde yanlarında durmadığını söz etti.
• Ayrıca, zarurî müsaade taleplerine yönelik takviye konusundaki soruya iştirakçilerin %20,1’i hiçbir vakit takviye görmediklerini belirtirken, %30,7’si her vakit dayanak aldığını lisana getirdi.

Kadın eğitimcilerin kuruma itimat ve aidiyet duyma oranları da düşük düzeyde kaldı. Ankete katılanların %23,3’ü kuruma hiçbir vakit güvenmediğini belirtirken, yalnızca %20,8’i her vakit aidiyet hissettiğini söyledi.

Kadın Eğitim Çalışanları Daha Fazla Dayanak Bekliyor

Türk Eğitim Sen’in anket çalışması, bayan eğitim çalışanlarının ekonomik ve yönetimsel manada önemli zorluklarla karşılaştığını ortaya koydu. Ruhsal dayanak hizmetlerinin yetersiz olması, liyakat sorunu ve idareyle yaşanan uyuşmazlıklar bayan eğitimcilerin en büyük meşakkatleri ortasında yer alıyor.

Kadın Eğitim Çalışanları İş-Yaşam İstikrarında Zorluk Çekiyor

Türk Eğitim Sen’in bayan eğitim çalışanlarıyla yaptığı ankette, mesleksel tükenmişlik, iş-yaşam istikrarı, cinsiyet ayrımcılığı ve mobbing bahislerinde dikkat çeken sonuçlar ortaya çıktı. Çalışanların büyük bir kısmı iş yükü ve ailevi sorumlulukları dengelemekte zorlanırken, cinsiyet eşitsizliği ve ruhsal baskı üzere faktörler de mesleksel ömürlerini olumsuz etkiliyor.

Mesleki Tükenmişlik ve İş-Yaşam Dengesi

Kadın eğitim çalışanlarının %27,9’u mesleksel tükenmişlik yaşadığını belirtirken, %51,3’ü bu hususta kararsız olduğunu tabir etti. İş-yaşam istikrarı konusunda da misal zorluklar yaşandığı görüldü.

%32,1’i konut ve iş sorumlulukları ortasında istikrar kurmada hiç zorlanmadığını söz etse de, %14’ü her vakit zorluk çektiğini lisana getirdi.

%28,6’sı iş nedeniyle ailesine kâfi vakit ayıramadığını ve bu yüzden suçluluk duymadığını söylerken, %18,9’u her vakit bu duyguyu yaşadığını belirtti.

%32,5’i çocuk bakımında çaresiz hissettiğini söz ederken, %27,1’i hiçbir vakit bu sorunu yaşamadığını lisana getirdi.

Kadınların %26,1’i kreş ve bakıcı imkanlarının yetersizliği nedeniyle çocuk sahibi olmaya cüret edemediğini söyledi.

Kadın Eğitim Çalışanları Cinsiyet Ayrımcılığına Maruz Kalıyor

• Kadın eğitimcilerin %22,7’si cinsiyet ayrımcılığı yaşadığını belirtirken, %27,9’u ise kısmen ayrımcılığa uğradığını düşündüğünü söz etti.
• %21,2’si mesleğini icra ederken bayan olduğu için hak ettiği bedeli görmediğini lisana getirdi.
• Kadınların %12,9’u her vakit, %6,8’i ise ekseriyetle bayan olmanın meslekte dezavantaj yarattığını düşündüğünü söyledi.
• Kadın çalışanların %71,1’i mesai saatleri dışında gelen aramalar ve iletiler nedeniyle aile yaşantılarının olumsuz etkilendiğini belirtti.
• %37,3’ü erkek meslektaşlarının cinsiyet eşitliği konusunda her vakit hassas davrandığını tabir etse de, %9,4’ü bu türlü bir hassaslığın hiç olmadığını lisana getirdi.

Kadın Eğitimciler Mobbinge ve Şiddete Maruz Kalıyor

Anket sonuçlarına nazaran, bayan eğitim çalışanları vakit zaman fizikî, kelamlı ve duygusal şiddete maruz kaldıklarını belirtti.

Kurumların bayanların özel devirlerinde yaşadığı fizikî ve duygusal zorluklara karşı gereğince destekleyici olmadığı da ortaya çıktı.

Kadın eğitimcilerin yaşadığı bu sıkıntılar, eğitim alanında cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve bayanların çalışma şartlarının güzelleştirilmesi gerektiğini bir kere daha gözler önüne serdi.

Türk Eğitim Sen’in 1.535 bayan eğitim çalışanıyla gerçekleştirdiği anket, bayanların meslek hayatında karşılaştığı zorlukları gözler önüne serdi. Mesleksel tükenmişlik, cinsiyet ayrımcılığı ve iş-yaşam istikrarı bahislerinin yanı sıra, bayan çalışanların mobbing ve şiddet üzere önemli sıkıntılarla da karşı karşıya olduğu ortaya çıktı.

Kadın Eğitimciler Mobbinge Maruz Kalıyor

Kadınların %50,1’i, meslek hayatlarının bir devrinde bayan oldukları için mobbinge uğradığını belirtti. Bilhassa bekar bayanlar da bu bahiste ayrımcılığa uğradığını tabir etti.

%15,2’si her vakit, %7,1’i çoklukla, %14,5’i orta sıra ve %13,4’ü bazen mobbing yaşadığını söyledi.

Bekar bayanların %72,4’ü hiç zorbalığa uğramadığını belirtse de, %5’i her vakit, %3,8’i çoklukla zorbalık gördüğünü tabir etti.

%67,9’u doğum ve süt müsaadesi üzere yasal hakların kâfi olmadığını düşündüğünü lisana getirdi.

• Sözlü şiddete maruz kalma durumu: %14,2’si her vakit, %10,5’i ekseriyetle, %15,4’ü orta sıra ve %16,1’i bazen kelamlı şiddete maruz kaldığını tabir etti.
• Fiziksel şiddet: %79,5’i fizikî şiddete hiç maruz kalmadığını belirtse de, %3’ü her vakit ve %2,2’si ekseriyetle fizikî şiddete maruz kaldığını söyledi.
• Duygusal şiddet: %36,5’i hiçbir vakit duygusal şiddet yaşamadığını tabir ederken, %18,3’ü her vakit, %9,1’i ekseriyetle, %17,8’i orta sıra ve %18,3’ü bazen duygusal şiddete maruz kaldığını belirtti.

Kadınlar Yönetici Konumlarında Dışlanıyor

Kadın eğitim çalışanlarının büyük bir kısmı, yönetici konumlarına ulaşmada cinsiyet eşitsizliği yaşadığını lisana getirdi.

• %59,2’si bayan olduğu için yönetici konumlarına layık görülmediği sözüne katılmadığını söylese de, %9,1’i her vakit, %6,6’sı ekseriyetle bu sorunu yaşadığını belirtti.
• %30’u, bayan yönetici olarak kendini ispatlamak için zorbalık ve dayatmalara maruz kaldığını söyledi.
• %31,9’u, terfilerde bayanların erkeklerle eşit haklara sahip olmadığı konusunda MEB tarafından desteklenmediğini söz etti.
• %36,8’i, bayanların özel devirlerinde yaşadığı fizikî ve duygusal zorlukların tolere edildiği ve desteklendiği bir kurumda çalışmadığını belirtti.
• %14,9’u yönetici toplantılarında erkeklerin hâkim tavırları nedeniyle fikirlerine bazen hürmet duyulmadığını düşündüğünü söyledi.

Kadın Eğitimciler Maddi Zorluklar da Yaşıyor

Ankete katılan bayan eğitimciler, ekonomik zorlukların da mesleklerini sürdürmede değerli bir mani olduğunu belirtti.

• %61,1’i maaşlarının artan enflasyon ve hayat pahalılığı karşısında yetersiz kaldığını söyledi.

Demografik Veriler

Ankete katılanların %86,4’ü öğretmen ve akademisyenlerden oluşurken, %7,6’sı müdür yardımcısı, %2,7’si müdür durumunda misyon yapıyor. Bayan eğitimcilerin %94,8’i takımlı öğretmen, %3,5’i sözleşmeli, %1,8’i ise fiyatlı öğretmen olarak çalışıyor.

Kadın eğitim çalışanlarının işyerinde maruz kaldığı zorluklar, cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve çalışma şartlarının uygunlaştırılması gerektiğini bir kere daha ortaya koydu.

Türk Eğitim Sen Başkanı Geylan: “Kadın Eğitim Çalışanlarının Hakları Güçlendirilmelidir”

Türk Eğitim Sen Genel Başkanı Talip Geylan, 8 Mart Dünya Bayanlar Günü münasebetiyle yaptığı açıklamada bayan eğitim çalışanlarının haklarının korunması ve uygunlaştırılması gerektiğini vurguladı. Eğitim kurumlarının toplumsal değişimde kritik bir rol oynadığını belirten Geylan, bu süreçte bayan eğitimcilerin kıymetli bir aktör olduğunu tabir etti.

Cinsiyet Eşitliği ve Hakların Güçlendirilmesi

Kadın eğitim çalışanlarının toplumsal eşitlik temelinde haklarının korunması gerektiğini söyleyen Geylan, dezavantajlı durumlarının ortadan kaldırılmasının büyük değer taşıdığını belirtti. Eğitim çalışanlarının özlük haklarının güzelleştirilmesi, maaşların artırılması ve ruhsal dayanak sistemlerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Ayrıca, bayan eğitimcilerin liderlik durumlarında daha fazla yer almasını teşvik eden siyasetlerin hayata geçirilmesini istedi. Eğitim kurumlarında cinsiyet eşitliği siyasetlerinin aktif uygulanması gerektiğini söyleyen Geylan, bayan eğitim çalışanlarının yöneticilik konumlarına daha fazla atanması gerektiğine dikkat çekti.

İş-Yaşam İstikrarı İçin Düzenlemeler Şart

Geylan, bayan eğitim çalışanlarının konut işleri, çocuk bakımı ve mesleksel sorumluluklarını dengelemekte zorlandığını belirterek, bu mevzuda şu tekliflerde bulundu:

• Esnek çalışma saatleri getirilmeli
• Kreş imkanları artırılmalı
• Kadın eğitim çalışanlarının iş yükünü hafifletmeye yönelik düzenlemeler yapılmalı
• Eğitim Çalışanlarına Yönelik Şiddet ve Mobbing Önlenmeli

Eğitim kurumlarında çalışanlara yönelik şiddetin engellenmesi için yasal düzenlemelerin işler hale getirilmesi gerektiğini vurgulayan Geylan, şu adımların atılması gerektiğini söyledi:

• Okul güvenlik siyasetleri Avrupa ülkelerindeki üzere güçlendirilmeli
• Şiddet mağduru eğitimciler için özel hukuksal takviye üniteleri kurulmalı
• Kadın eğitim çalışanlarına yönelik mobbing cezaları artırılmalı
• Farkındalık eğitimleri yaygınlaştırılmalı ve mobbingin hukuksal olarak tanınması süreci hızlandırılmalı

Yönetim Anlayışında Liyakat Vurgusu

Ankete katılan bayan eğitimcilerin, adil ve şeffaf olmayan idare anlayışından şikayetçi olduğunu belirten Geylan, eğitim yöneticilerinin liyakat aslına nazaran atanmasının bu sorunun tahlili olacağını söz etti.

Ekonomik Zorluklar ve Maaş Artışı Talepleri

Geylan, bayan eğitim çalışanlarının enflasyon karşısında maaşlarının yetersiz kaldığını belirterek şu taleplerde bulundu:

• Eğitim çalışanlarının maaşları iyileştirilmeli
• Öğretmen maaşları AB ülkeleriyle kıyaslanarak düzenlenmeli
• Kadın eğitim çalışanlarına yönelik toplumsal takviyeler artırılmalı
• Ücretsiz ruhsal takviye ve kreş üzere yan haklar genişletilmeli

Geylan, eğitim çalışanlarının haklarının korunması ve güzelleştirilmesi için sendika olarak gayret etmeye devam edeceklerini söz etti.

Kaynak: Memurlar