Panama Kanalı’ndaki limanlar ABD denetimine geçiyor

Panama Kanalı’ndaki limanları işleten Hong Kong merkezli CK Hutchison adlı holding, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’in kritik nakliye çizgisine müdahale ettiğini argümanının akabinde, limanları işleten ünitelerinin paylarını ortalarında BlackRock’ın da bulunduğu bir konsorsiyuma satmayı kabul etti.

VOA Türkçe’nin aktardığına nazaran salı günü yapılan açıklamada, Hutchison Port ve Hutchison Port Group’taki tüm payların satılacağı duyuruldu. Bu üniteler, 23 ülkede 43 liman işleten Hutchison Ports kümesinin yüzde 80’ini denetim ediyor. BlackRock, Küresel Infrastructure Partners ve Terminal Investment’tan oluşan konsorsiyum, Panama’daki Balboa ve Cristobal limanlarını işleten Panama Ports’un yüzde 90 payını satın alacak.

Milyarder Li Ka-shing’in holdingine ilişkin Panama limanlarının lisansları bu konsorsiyuma satıldı. Böylelikle Hutchison Ports’un yüzde 80 payı 14,21 milyar dolarlık bir sermaye bedeliyle denetim altına alındı. Hong Kong merkezli paydaşlık, 19 milyar doların üzerinde nakit gelir elde ederken, 23 ülkede 43 liman ve 199 rıhtımın denetimi konsorsiyuma geçti. CK Hutchison, satışın Hong Kong, Shenzhen ve Güney Çin’deki limanları işleten Hutchison Port Holdings Trust yahut Çin’deki limanlarla ilgisi olmadığını belirtti.

Şirket, müzakerelerin 145 gün boyunca özel olarak yürütüldüğünü açıkladı.

Ocak ayında Senato Ticaret, Bilim ve Ulaştırma Komisyonu’nun Cumhuriyetçi başkanı Senatör Ted Cruz, Çin’in kanaldan geçişi berbata kullanabileceği ya da engelleyebileceğini belirtti. Ayrıyeten limanların Çin’e bu maksatla “hazır müşahede noktaları” sunduğundan telaş duyulduğunu söz etti. Cruz, “Bu durumun ABD ulusal güvenliği için önemli riskler barındırdığına inanıyorum” dedi.

RUBIO’NUN PANAMA ZİYARETİ

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, şubat ayı başında Panama’yı ziyaret etmiş ve Cumhurbaşkanı Jose Raul Mulino’ya Panama’nın kanal üzerindeki Çin nüfuzunu azaltması gerektiğini aksi takdirde ABD’nin mümkün misillemesiyle karşı karşıya kalacağını söylemişti. Mulino, Çin’in kanal operasyonları üzerinde rastgele bir denetimi olduğu argümanını reddetmişti.

Panama, Rubio’nun ziyaretinin akabinde Çin’in Nesil ve Yol Girişimi’nden çıkmış ve bu durum Pekin tarafından kınanmıştı.

İlgili HaberlerTrump’tan Panama Kanalı’nın denetimini geri alma tehdidi
Ancak dikkatler Trump’ın kanalın denetimini geri alma stratejisine odaklandı. Bu süreçte, kanalın her iki ucundaki kilit limanları işleten Hong Kong merkezli konsorsiyum Hutchison Ports’a odaklandı.

Hutchison Ports kısa bir mühlet evvel, ihaleye girmeden, limanları işletmek için 25 yıllık bir uzatma aldı. Fakat bu uzatmayı şu anda denetleniyor.

Denetimin, mukavelenin tekrar ihale edilmesine yönelik bir ön hazırlık olduğuna inanan gözlemciler, son haftalarda Beyaz Saray’a yakın bir ABD’li firmanın işi devralabileceği konuşuluyor.

PANAMA KANALI NEDEN DEĞERLİ?

Donald Trump Aralık ayında şimdi vazifeye başlamadan Panama’yı, kanalın kullanımı için yüksek fiyat almakla suçlayarak, Panama Kanalı üzerindeki ABD denetimini yine tesis etme tehdidinde bulunmuştu. Panama Cumhurbaşkanı Jose Raul Mulino, Trump’ın kelamlarına sert reaksiyon göstermişti.

Trump, kanalın “yanlış ellere” geçmesine müsaade vermeyeceğini söylemiş ve Çin’in kanal üzerindeki potansiyel tesiri konusunda ihtarda bulundu. Çin, Panama Kanalı’nı denetim etmiyor ya da yönetmiyor. Lakin Hong Kong merkezli çok uluslu liman işletme ve yatırım şirketi CK Hutchison Holdings’in bir yan kuruluşu uzun müddettir Panama Kanalı’nın Karayipler ve Büyük Okyanus girişlerinde bulunan iki limanı yönetiyor.

Kanalı büyük ölçüde ABD inşa etmiş, on yıllar boyunca geçidi çevreleyen bölgeyi yönetmişti. Lakin ABD ve Panama, 1977 yılında kanalın büsbütün Panama denetimine geçmesinin yolunu açan muahede imzalamıştı. ABD, Panama’yla ortak idare devrinin akabinde 1999 yılında kanalın denetimini Panama’ya devretmişti.

Yılda 14 bin geminin geçiş yaptığı su yolu, global deniz ticaretinin yüzde 2,5’ini oluşturuyor. Panama Kanalı, ABD’nin Asya’dan konteyner gemileriyle araba, ticari mal ithalatı ve sıvılaştırılmış doğal gaz başta olmak üzere emtia ihracatı için kritik kıymet taşıyor.

(ALINTI)

Kaynak: Gazete Duvar