Konut bölümü dertli! Faizler yüksek krediler kapalı

Ekonominin dümenine 1,5 yıl evvel geçen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu müddet zarfında önemli başarılara imza attı. Ekonomik bilgilerde yaşanan düzelme, gerçek piyasada da kendisini hissettirdi. Sıkı para siyaseti ve tasarruf önlemleri sebebiyle tenkit oklarına maruz kalan Şimşek, amacından taviz vermedi. Bugün ülkemiz bir evvelki yıla nazaran ekonomik manada daha rahat nefes alıyor. Otomotiv piyasasında geçmişte yaşanan fırsatçılık eski boyutunda değil, hatta son buldu. Besin ve perakende kesimi sıkı kontrollerle denetim altına alındı. Keza konut piyasasındaki, bilhassa kira fiyatlarındaki fahiş artışları görmüyoruz. Bunun yanında konut satışları da önemli manada artış gösterdi. 260 alt meslek koluna dokunan ve iktisadın lokomotifi durumunda olan kesim canlanmaya başladı. Lakin hala kimi problemler var. Bunların da başında da üretim geliyor.

MERKEZ’İN İNDİRİMLERİ KARŞILIĞINI BULMUYOR

Mehmet Şimşek’in de kendi ağzıyla söylediği üzere enflasyonun en büyük sebeplerinden biri kira fiyatları. Bunu durdurmak için de üretim kural. Yani yeni projelerin hayata geçmesi gerekiyor. Lakin müteahhitler mevcut kaidelerde yeni bir yatırım yapmaya çekiniyor. Bunun aşikâr başlı sebepleri var. Geçen hafta sayfamıza taşıdığımız arsa ve girdi maliyetlerindeki artışlar sadece birisi. Bir başka sorun ise finansman. Bankalar, hem ticari hem de kişisel konut kredilerinde ince eleyip sık dokumaya devam ediyor. Piyasadaki konut alım talebi görmezden geliniyor. Merkez Bankası siyaset faizini yüzde 50’den yüzde 45’e çekti. Enflasyon oranı geçen yıl bu vakit yüzde 67,07 iken bugün yüzde 42,12’ye kadar düştü. Lakin bankalar Merkez ile paralel hareket etmiyor. Hala hem ticari hem de ferdi kredilerde faiz oranlarını yüksek tutuyor. Hem müteahhit hem de vatandaş bankalardan kredi bekliyor. Yeni projelerin hayata geçmesi ve konut satışlarının artması ve devamında iktisadın canlanması için kredi musluklarının açılması gerekiyor.

KAMU BANKALARI ÖNCÜLÜK EDEBİLİR

Konuyla ilgili ekonomistlerin görüşü şu istikamette: Merkez Bankasının faiz indirimleri, direkt kredi faizlerine yansımıyor, zira bankalar piyasa risklerini göz önünde bulundurarak ihtiyatlı hareket ediyor. Kredi geri dönüşlerinde yaşanan aksaklıklar ve yüksek enflasyon sebebiyle faiz indirimine gitmek istemiyorlar. Siyaset faizi ile ticari kredi faizi ortasında her vakit bir fark olmuştur, lakin mevcut fark hayli yüksek. Ticari kredileri direkt olarak etkileyen en büyük öge, piyasadaki döviz istikrarının sağlanması. Mevcut kaidelerde döviz istikrarında bir sorun görünmüyor. Tüm bunlara karşın yüksek kar mantığıyla hareket eden bankacılık dalı bir mühlet daha faiz düşürme ve kredi verme konusunda temkinli davranacaktır. Fakat kamu bankaları bu işe ön ayak olursa, sürecin devamı gelebilir.

PROJE ÜRETİMİ İÇİN KREDİ BULAMIYORUZ

Yüksek faiz ve krediye ulaşım sorunu ile ilgili müteahhitler ise şu bilgileri paylaşıyor: Bölüm olarak uzun vakittir krediye ulaşmakta zorluk yaşıyoruz. Bir formda çalıştığımız bankalarla mutabakat sağlasak bile mevcut faiz oranları nedeniyle o krediyi almak ve projeye başlamak mantıklı gelmiyor. Konut satışlarından gelen kaynak ile fakat borçlar ödenebiliyor. Üretim için kesinlikle uygun ödeme kuralları içeren uzun vadeli kredi imkanları tanınmalı. Üreticiler ile birlikte alıcılarda da birebir meseleler var. Belirli kampanyalar hariç bugün 5 milyon liralık bir kredi kullanan alıcı 10 yılda 20 milyon TL olarak geri ödüyor. Müteahhitler ayrıyeten arsa, girdi maliyetleri ve kentsel dönüşümde yaşanan bürokratik mahzurların de üretime sekte vurduğunu söz ediyor.

NECMİ ÇİÇEKÇİ

Kaynak: Memurlar