Reuters: İsrail, Türkiye’nin Suriye’de artan nüfuzuna karşı lobi yapıyor

İsrail’in Suriye’nin güçsüz ve merkezileşmemiş bir halde kalması için ABD’de lobi faaliyeti yürüttüğü sav edildi. İsrail’in kelam konusu eforları konusunda bilgi sahibi dört kaynak, Reuters haber ajansına yaptıkları açıklamada, İsrail’in kelam konusu faaliyetlerinin, Türkiye’nin Suriye’de artan nüfuzuna karşı koymak için Rusya’nın buradaki askeri üslerini elinde tutmasına müsaade vermeyi de içerdiğini anlattı.

Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçı kümelerin 8 Aralık 2024’te başşehir Şam’ın denetimini ele geçirmesi ve Beşar Esad idaresinin yıkılması sonrası, İsrail ülkeye yönelik ataklarını ve karadan işgalini artırmıştı. Esad sığınma aldığı Rusya’ya giderken, Rusya’nın ülkedeki iki askeri üssünün akıbeti merak konusu olmuş, Türkiye’den Suriye’deki yeni idaresi birinci ziyaret eden ise Ulusal İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın olmuştu. İlerleyen süreçte Türkiye ve Suriye ortasında üst seviye karşılıklı ziyaretler sürerken, son olarak dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan, beraberindeki AK Parti heyeti ve Türkiye’nin Şam’daki maslahatgüzarı ile birlikte Suriye’deki HTŞ yönetiminin başkanı Muhammed el Colani (Ahmed el Şara) ile görüşmüştü.

‘ABD VE İSRAİL’DEKİ TOPLANTILARDA İLETİLDİ’

Reuters’ın haberine nazaran, kaynaklar, İsrailli yetkililerin Washington idaresine, Ankara takviyeli ‘yeni İslamcı yöneticilerin’ İsrail’in hudutlarına tehdit oluşturduğunu söylediğini anlattı. Teze nazaran, İsrail, bu görüşlerini şubat ayında başşehir Washington’daki görüşmeler sırasında ve ABD Kongresi’nden temsilcilerin İsrail’de yaptıkları toplantılar esnasında üst seviye ABD’li yetkilere iletti. İki kaynağın verdiği bilgilere nazaran, temel noktalar, birtakım ABD’li yetkililere İsrail’in ‘hükümet raporu’ ile de iletildi. Reuters, tüm kaynakların ‘diplomatik hassasiyetleri’ münasebet göstererek kimliklerinin kapalı kalması şartıyla konuştuğunu anlattı.

Century International’dan Orta Doğu uzmanı Aron Lund, bahse ait değerlendirmesinde, “İsrail’in büyük korkusu, Türkiye’nin gelip Suriye’deki yeni İslamcı sistemi muhafazası, bunun da Hamas ve başka militanlar için bir üs halini alması” diye konuştu. Reuters’ın aktardığına göre, ABD Dışişleri Bakanlığı ve Ulusal Güvenlik Kurulu, bu haber konusundaki sorulara cevap vermezken, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun ofisi ile Türkiye ve Suriye’nin dışişleri bakanlıkları da yorum taleplerine şimdi yanıt vermedi.

‘İSRAİL, TÜRKİYE’NİN ROLÜNDEN DERİN TELAŞ DUYUYOR’

Kaynaklar, ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’in tekliflerini ne ölçüde benimsemeyi değerlendirdiğinin net olmadığını söyledi. Lund ise İsrail’in ABD’nin niyet üslubunu etkileme talihinin yüksek olduğuna işaret ederek ABD’deki yeni idaresi ‘İsrail yanlısı’ kelamlarıyla tanım etti, “Suriye, şu anda neredeyse Trump’ın radarında bile değil. Düşük öncelikli; burada doldurulacak bir siyaset boşluğu var” tabirlerini kullandı.

İsrail Başbakanı Netanyahu, geçen pazar günü yaptığı bir açıklamada, HTŞ’nin ya da yeni idareyle kontaklı diğer güçlerin Suriye’nin güneyindeki varlığını tolere etmeyeceklerini savunmuştu. Üç ABD’li kaynak, İsrail’in Türkiye’nin Suriye’nin yeni idaresinin yakın bir müttefiki olarak rolünden derin telaş duyduğunu söyledi.

Kaynaklara nazaran, İsrailli yetkililer, Türkiye’yi ‘frenlemek’ için ABD’li yetkilileri Rusya’nın Tartus’taki donanma üssü ile Lazkiye’deki hava üssünü elinde tutması gerektiği konusunda ikna etmeye çalışıyor. ABD’li kaynaklardan ikisinin verdiği bilgiye nazaran, İsrailli yetkililer ABD’li yetkililer ile bir toplantıda Rusya’nın devam eden varlığını olumlu bir açıdan ele aldığında, toplantının birtakım iştirakçileri bu duruma şaşırdı; bu şahıslar, bir NATO ülkesi Türkiye’nin İsrail’in güvenliği için daha uygun bir garantör olacağını savundu. Kaynaklar, İsrailli yetkililerin durumun bu olmadığı konusunda ‘katı’ olduğu müşahedesini de paylaştı.

‘TRUMP, RUSYA’NIN SURİYE’DE KALMASINA DAHA AÇIK OLABİLİR’

Habere nazaran, İsrailli yetkililer ayrıyeten ABD’li yetkililere Suriye’deki yeni idarenin kendilerine önemli bir tehdit oluşturduğunu ve Suriye’nin yeni silahlı kuvvetlerinin bir gün atak düzenleyebileceğini söyledi. İki kaynak, ABD’deki yeni Lider Donald Trump’ın Rusya’nın Suriye’de kalmasına daha açık olabileceğini de kelamlarına ekledi.

İddiaya nazaran, AK Parti’den bir kaynak da Ankara’nın salı günü Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’u ağırlamasının kısmen Suriye’deki yeni ABD siyasetinin belirsizliğine karşı bir tedbir niteliğinde olduğunu ve Türkiye’nin çıkarlarını tehdit eden, ABD de dahil olmak üzere oradaki İsrail’in tedbirlerini dengeleme maksadı taşıdığını anlattı.

(REUTERS)

Kaynak: Gazete Duvar