Eğitmen olarak çalışan Bilgisayar Öğretmeninin mukavele feshi hukuka uygun bulundu

İlk derece mahkemesi davayı reddetmiş ancak istinaf bozmuştur.

Davacı programcı olarak çalışmaya başlamış koşullarının tutmadığı anlaşılınca eğitmen yapılmış

Teknik Eğitim Fakültesi Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Kısmından 16/07/2010 tarihinde mezun olan davacının, 2015 yılından 2017 yılına kadar davalı yönetim bünyesinde kontratlı programcı unvanında Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü bünyesinde çalışmakta iken kontratlı işçi konum unvanları ile taban niteliklerini gösterir cetvelde programcı olabilmek için gerekli koşulları taşımadığı anlaşılan davacının, 09/02/2017 tarihinden itibaren kontratlı eğitmen olarak birebir ünitede mukavele imzalayarak çalışmaya devam etmiştir.

Mesleği ile ilgili alanda çalıştırılmamış

Sözleşmeli eğitmen olarak vazife yapan davacının Bilgisayar Eğitimi Kısmı Bilgisayar Öğretmenliği mezunu olduğu lakin mezun olduğu alanla ilgili bir ünitede çalıştırılmadığı, Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü’nde eğitim alanında uzman niteliğini de taşımamaktadır.

Danıştay: Takdir hakkı

Davacının hizmetine gereksinim kalmadığının davalı idarece somut bilgi ve evraklarla ortaya konduğu, kontratlı işçi istihdamının makul bir müddet ile sonlandırıldığı ve bu mühlet sonunda yönetimin kamu faydası ve hizmet gerekleri doğrultusunda, kontratlı işçi çalıştırma, işçinin mukavelesini yenilememe konusunda takdir yetkisinin bulunduğu ve bu bahiste yönetimin yargı kararı ile zorlanamayacağı da gözönüne alındığında, davacının mukavelesinin yenilenip yenilenmemesi konusunda takdir hakkına sahip olan davalı idarece, bu yetkinin takım ve gereksinim durumu kıymetlendirerek kullanıldığı dikkate alındığında, davacının mukavelesinin yenilenmemesine ait dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
Temel No: 2021/5217
Karar No: 2024/3926

İSTEMİN KONUSU: … Bölge Yönetim Mahkemesi… İdari Dava Dairesinin… tarih ve E:…, K:…… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
… ili, … Belediye Başkanlığı bünyesinde 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. unsuru uyarınca tam vakitli kontratlı işçi statüsünde eğitmen olarak vazife yapan davacının, 31/12/2019 tarihinde sona erecek mukavelesinin yenilenmeyeceğine ait … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile bildirilen sürecinin iptali ve süreç nedeniyle mahrum kalınan nakdî haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine ve özlük haklarının iadesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
… Yönetim Mahkemesinin… tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 5393 sayılı Kanun’un 49. unsurunun 3. fıkrasında hususunda, hangi işçinin tam vakitli yıllık hizmet mukavelesi ile çalıştırılabileceğinin örnek kabilinden sayıldığı, fakat kelam konusu çalışanın uzman ve teknik işçi olması gerektiğinin vurgulandığı, bu prestijle yalnızca uzman ve teknik işçi niteliği taşıyanların 5393 sayılı Kanun’un 49. Hususunun üçüncü fıkrasında unsuru kapsamında tam vakitli hizmet kontratı ile çalıştırılmasının hukuken mümkün olduğu, kontratlı eğitmen olarak vazife yapan davacının Bilgisayar Eğitimi Kısmı Bilgisayar Öğretmenliği mezunu olduğu fakat mezun olduğu alanla ilgili bir ünitede çalıştırılmadığı, Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü’nde eğitim alanında uzman niteliğini de taşımadığı, davalı yönetimde hala kontratlı olarak iki eğitmenin çalışmakta olduğu görüldüğünden, kontratın yenilenmemesi konusunda yönetimin haiz olduğu takdir yetkisi çerçevesinde, davacının hizmetine muhtaçlık duyulmadığı nedeniyle tesis edilen, eğitim alanında uzman niteliğini taşımayan davacının mukavelesinin yenilenmemesine ait dava konusu süreçte kamu faydası, hizmet gerekleri ve hukuka terslik bulunmadığı; öte yandan dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığından davacının tazminat isteminin de reddi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge Yönetim Mahkemesi kararının özeti:
… Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; davalı yönetimde eğitmen takımında hizmet mukavelesi imzalayarak misyon yapan davacının, 31/12/2019 tarihinde sona eren mukavelesinin anılan Ek 6. unsur uyarınca hizmetinin gerektirdiği duruma muhtaçlık kalmadığı, davacının bilgisayar öğretmenliği mezunu olduğu lakin çalışmaya başladığı tarihten bu yana Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğünde eğitmen olarak görevlendirildiği, yani mezuniyetine uygun alanda çalışmadığı münasebetleriyle yenilenmemesine yönelik süreç tesis edilmiş ise de; hangi işçinin hangi ünitede çalışacağını belirleme yetkisi davalı yönetimde olmasına karşın davacının uzmanlık alanı ile çalıştığı ünitenin uyumsuz olduğu belirtilerek davacının inisiyatifinde olmayan bir hususun sürece münasebet oluşturamayacağı, davacının uzmanlığına uygun bir ünitede görevlendirilebileceğinin açık olduğu, öbür yandan görevlendirildiği Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğünde başarısız ya da yetersiz olduğu, kendisinden istifade edilemediğine ait davalı yönetim tarafından somut bir tespit yapılmadığı üzere davacının hizmetine muhtaçlık duyulmadığı konusunun somut olarak ortaya konmadığı ve mukavelenin yenilenmemesinin desteği olarak gösterilen öbür sebeplere ait olarak da davalı idarece hukuken kabul edilebilir somut tespit ve münasebetin belgeye sunulmadığı; öte yandan, davalı yönetim tarafından eğitmen olarak yalnızca iki kişinin mukavelesinin yenilendiği ve bunlardan birinin bilgisayar eğitmeni olduğu gerekçesiyle bilgi süreç ünitesinden sorumlu olması nedeniyle kontratının yenilendiği ileri sürülmekte ise de, davacının da bilgisayar öğretmenliği mezunu olup mezuniyetine uygun bilgi süreç ünitesinde görevlendirilebilmesi mümkün iken davalı yönetimin bilgisayar eğitmeni için mukavele yenileme konusunda takdir yetkisini hangi münasebetlerle öteki eğitmenden yana kullandığını da somut bilgi ve evraklarla ortaya koyamadığı gerekçesiyle istinaf müracaatının kabulüne, Yönetim Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu sürecin iptaline ve süreç nedeniyle mahrum kaldığı nakdî haklarının dava açma tarihi olan 20/01/2020 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN SAVLARI:
Belediyenin ekonomik kahır içerisinde bulunduğu, …’ın büyükşehir olması ile gelir kaynaklarında azalma olduğu, geçmiş periyoda ait maaş borçlarının bulunduğu, davacının ekonomist takımında çalışmak üzere imtihansız olarak işe alındığı, çöp toplama, zabıta, imar, defin, mezarlık, kent içi trafik, ruhsat düzenleme, sıhhat, kentsel altyapı ve yolların imali üzere zorunlu hizmetlere öncelik vermek gerektiği, davacının hizmetine gereksinim kalmadığı, davacı ile birlikte öteki kontratlı çalışanların de mukavelesinin yenilenmediği, dava konusu süreç tesis edilirken içinde bulunulan ekemomik meşakkat, elzem işlerin yerine getirilmesi ve kamunun muhtaçlıkları gözetilerek hareket edildiği, dava konusu sürecin mevzuata ve hukuka uygun olduğu belirtilerek, Bölge Yönetim Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Evrak kapsamında davacının başarısız yahut yetersiz olduğuna ya da hizmetine gereksinim kalmadığına yönelik idarece yapılmış somut bir tespit bulunmadığı, kontrat yenilememe sürecinin haklı bir nedene dayanmadığı, Bölge Yönetim Mahkemesince verilen kararın hukuka uygun olduğu belirtilerek, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
KANISI: Temyiz isteminin kabulü ile yordam ve yasaya muhalif olan Bölge Yönetim Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki dokümanlar incelendikten sonra, belge tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıyeten bir karar verilmeksizin, işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE MÜNASEBET:
MADDİ OLAY :
… ili, … Belediye Başkanlığı bünyesinde 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. unsuru uyarınca tam vakitli kontratlı işçi statüsünde eğitmen olarak vazife yapan davacının, 31/12/2019 tarihinde sona erecek kontratının yenilenmeyeceğine ait … Noterliği’nin… tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile bildirilen sürecinin iptali ve süreç nedeniyle mahrum kalınan mali ve başka özlük haklarının ödenmesine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. unsurunda; “Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm takıma uygun olarak etraf, sıhhat, veterinerlik, teknik, hukuk, iktisat, bilişim ve bağlantı, planlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plancısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker üzere uzman ve teknik işçi yıllık kontrat ile çalıştırılabilir…”, “…Bu işçi hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen konularda vize kaidesi aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. unsurunun (B) fıkrasına nazaran istihdam edilenler hakkındaki kararlar uygulanır.” kararına yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. unsurunun (B) bendinde; “Sözleşmeli işçi: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan değerli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için kaide olan, mecburî ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına gereksinim gösteren süreksiz işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen temel ve yollar çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet İşçi Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca vizelenen durumlarda, mali yılla hudutlu olarak kontrat ile çalıştırılmasına karar verilen ve emekçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir” biçiminde tanımlanmıştır.
06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Temeller’in 1. hususunda; bu Temeller’in 14/07/1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. hususunun (B) fıkrası kararı uyarınca kamu yönetim, kurum ve kuruluşlarında mali yılla sonlu olarak kontrat ile çalıştırılan ve personel sayılmayan kamu hizmeti vazifelileri hakkında uygulanacağı belirtilmiş; “Sözleşmenin Feshi” başlıklı Ek 6. unsurunun birinci fıkrasının (d) bendinde ise; “Hizmetinin gerektirdiği konuma muhtaçlık kalmaması” halinde, çalışanın kontratının tek taraflı feshedileceği düzenlenmiştir.
Anılan Temellere bağlı 4 sayılı Kontratlı İşçi Durum Unvanları İle Taban Nitelikleri Gösterir Cetvelde, ”Çözümleyici Sistem Programcısı” unvanına atanabilmek için Yükseköğretim kurumlarından en az lisans seviyesinde mezun olmak ve istihdam edileceği bilgi süreç ünitelerindeki programlama lisanı ile başka programlama lisanlarından en az iki adedini bildiğini belgelemek ve en az D seviyesinde YDS yahut dengi yabancı lisan bilgisine sahip olmak. gerektiği kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. unsuru uyarınca, kontratlı işçi çalıştırma, çalışanın mukavelesini yenilememe konusunda belediyelerin takdir yetkisinin bulunduğu, yönetimin bu mevzuda yargı kararı ile zorlanamayacağı, öteki bir sözle idari süreç niteliğinde yargı kararı verilemeyeceği açık olmakla birlikte, yönetimlerin bu takdir yetkisinin de mutlak ve sınırsız olmayıp kamu faydası ve hizmet gerekleriyle hudutlu olduğu ve takdire dayanan süreçlerin sebep ve gaye tarafından yargı kontrolüne tabi bulunduğu konuları yönetim hukukunun bilinen unsurlarındadır.
Evrakta yer alan bilgi ve evrakların incelenmesinden; … Üniversitesi … Teknik Eğitim Fakültesi Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Kısmından 16/07/2010 tarihinde mezun olan davacının, 2015 yılından 2017 yılına kadar davalı yönetim bünyesinde kontratlı programcı unvanında Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü bünyesinde çalışmakta iken kontratlı işçi konum unvanları ile minimum niteliklerini gösterir cetvelde programcı olabilmek için gerekli koşulları taşımadığı anlaşılan davacının, 09/02/2017 tarihinden itibaren kontratlı eğitmen olarak birebir ünitede kontrat imzalayarak çalışmaya devam ettiği, 2019 yılında davacı ile birlikte eğitmen takımında vazife yapan 6 kontratlı işçiden 4 tanesi ile hizmetlerine gereksinim kalmadığından bahisle 2020 yılında kontrat yenilenmemesine karar verilerek davacının takımının… tarih ve … sayılı Belediye Meclis kararı ile iptal edildiği, 2020 yılında yeni bir eğitmen ile mukavele imzalanmadığı, mukavelesi yenilenen çalışanlardan Y. Y’ nın bilgisayar ve bilişim teknolojileri öğretmeni olarak 01/01/2017 tarihinden itibaren Destek Hizmetleri Müdürlüğü Bilgi Süreç Müdürlüğünde tek kontratlı eğitmen olarak, mukavelesi yenilenen öteki işçi olan A. H. M. in ise vücut eğitimi ve spor eğitmeni olarak 06/03/2014 tarihinden itibaren Kültür ve Toplumsal Hizmetler Müdürlüğünde spor ünitesinden sorumlu tek işçi olarak vazife yaptığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının kontratlı programcı unvanı ile vazifeye başladığı 2015 yılından kontratlı eğitmen olarak vazife yaptığı ve mukavelesinin yenilenmemesine karar verildiği 31/12/2019 tarihine kadar davalı belediyede uzmanlık alanında ve eğitimine paralel olmayan işlerde görevlendirildiği, davacının takımının iptali üzerine 2020 yılında davacı yerine yeni bir kontratlı eğitmen ile kontrat imzalanmadığı, davacının hizmetine gereksinim kalmadığının davalı idarece somut bilgi ve evraklarla ortaya konduğu, kontratlı işçi istihdamının muhakkak bir mühlet ile sonlandırıldığı ve bu müddet sonunda yönetimin kamu faydası ve hizmet gerekleri doğrultusunda, kontratlı işçi çalıştırma, çalışanın kontratını yenilememe konusunda takdir yetkisinin bulunduğu ve bu hususta yönetimin yargı kararı ile zorlanamayacağı da gözönüne alındığında, davacının kontratının yenilenip yenilenmemesi konusunda takdir hakkına sahip olan davalı idarece, bu yetkinin takım ve gereksinim durumu kıymetlendirerek kullanıldığı dikkate alındığında, davacının kontratının yenilenmemesine ait dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu prestijle, davanın reddine ait Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının kabulü, yönetim mahkemesi kararının kaldırılması, dava konusu sürecin iptali ve süreç nedeniyle mahrum kaldığı nakdî haklarının dava açma tarihi olan 20/01/2020 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yolundaki temyize husus Bölge Yönetim Mahkemesi kararında türel isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. hususuna uygun bulunan davalı yönetimin temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddine ait Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının üstte özetlenen münasebetle kabulü, yönetim mahkemesi kararının kaldırılması, dava konusu sürecin iptali ve süreç nedeniyle mahrum kaldığı mali haklarının dava açma tarihi olan 20/01/2020 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yolundaki temyize mevzu … Bölge Yönetim Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan…TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davalı yönetime iadesine,
4. Tekrar bir karar verilmek üzere evrakın … Bölge yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak, 09/10/2024 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY:
Davanın reddine ait Yönetim Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf müracaatının üstte özetlenen münasebetle kabulü, yönetim mahkemesi kararının kaldırılması, dava konusu sürecin iptali ve süreç nedeniyle mahrum kaldığı mali haklarının dava açma tarihi olan 20/01/2020 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yolundaki temyize mevzu … Bölge Yönetim Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka ve adaba uygun olduğundan onanması gerektiği görüşüyle, aksi taraftaki Dairemiz kararına katılmıyorum.

Kaynak: Memurlar