2025 Yılı Yatırım Programı, Resmi Gazete’de yayımlandı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasını taşıyan 2025 Yılı Yatırım Programı’nda yer alan 14 bin 238 projeye yaklaşık 1 trilyon 444,4 milyar lira ödenek tahsis edildi.

“2025 Yılı Yatırım Programı’nın Kabulü ve Uygulanmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı”, Resmi Gazete’nin 15 Aralık tarihli tekrarlanmış sayısında yayımlandı.

Programda, merkezi idare bütçesi kapsamındaki kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT), özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar ve toplumsal güvenlik kuruluşlarının projeleri yer aldı. Mahalli yönetimlerin ise sırf dış kredi ile finanse edilen projelerine programda yer verildi.

Yatırım programında kamu kurumları tarafından yürütülecek projelerin toplam fiyatı yaklaşık 10 trilyon 599 milyar 544 milyon 793 bin 797 milyar lira olup, kelam konusu projelere tahsis edilen toplam ödenek ölçüsü 1 trilyon 444 milyar 394 milyon 351 bin lira oldu.

Program kapsamında 2025 yılında 3 bin 783’ü ana proje olmak üzere, toplam 14 bin 238 proje yürütülmesi öngörülüyor.

2024 yılında 5 bin 296 proje tamamlanırken, 2025 Yılı Yatırım Programı’na 5 bin 61 yeni proje dahil edildi. Bu projelerin 1364’ü çok yıllık, 3 bin 697’si ise 1 yıl içerisinde tamamlanacak olan projeler olarak belirlendi.

2025 yılında Yatırım Programı kapsamında öngörülen 1 trilyon 444 milyar liralık yatırımın yüzde 70,7’sinin merkezi idare bütçesi kapsamındaki kuruluşlar, yüzde 28,1’inin KİT ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, yüzde 1,2’sinin ise döner sermayeli kuruluşlar ve toplumsal güvenlik kuruluşları tarafından gerçekleştirilmesi programlandı.

Programda zelzele önlemlerine yönelik olarak toplam 511 milyar lira meblağında projeye yer verildi. Bu projeler kapsamındaki 2025 yılı ödeneklerinin yaklaşık yüzde 42’si sıhhat dalına, yüzde 16,7’si konut dalına, yüzde 13,2’si ulaştırma-haberleşme kesimine ayrıldı.

Ayrıca zelzele projelerine ayrılan kelam konusu ödeneklerin yanı sıra bütçede cari transferler altında yürütülen yatırım nitelikli harcamalar ile cari nitelikli öbür harcamalar dikkate alındığında zelzele önlemlerine yönelik olarak merkezi idare bütçesinden tahsis edilen toplam ödenek meblağı 584 milyar liraya ulaşıyor.

EN YÜKSEK HİSSE ULAŞTIRMA-HABERLEŞME VE EĞİTİME AYRILDI

2025 Yılı Yatırım Programı kapsamındaki 1 trilyon 444 milyar liralık yatırım ödeneğinden en yüksek hissesi yüzde 30,5 ile ulaştırma-haberleşme kesimi yatırımları aldı. 2025 yılında ulaştırma kesimi yatırımları için yüzde 38 artışla 440 milyar lira ödenek tahsis edildi.

Demir yolu yük ve yolcu nakliyatının geliştirilmesi emeliyle Halkalı-Kapıkule Süratli Tren Çizgisi projesine 29,3 milyar lira, Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu projesine 22,8 milyar lira, Ankara-İzmir Yüksek Standartlı Demiryolu projesine 19,7 milyar lira ve Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu projesine 18,5 milyar lira ödenek sağlandı. İltisak çizgisi projelerine yüzde 301,4 artışla 8,4 milyar lira ödenek ayrıldı.

Divriği-Kars Demiryolu Sınırı Rehabilitasyonu projesi için 4,1 milyar lira, Kars-Iğdır-Aralık-Dilucu Demiryolu Çizgisi projesi için ise 2,4 milyar lira ödenek ayrıldı. Ayrıyeten Kalkınma Yolu projesi kapsamında Gaziantep-Şanlıurfa ve Şanlıurfa-Mardin Süratli Tren Çizgisi projeleri programa dahil edildi.

Ulaştırma-haberleşme kesimini, yüzde 15,1’lik hisse ile eğitim kesimi takip etti. Eğitim dalı yatırımları için 2025 yılında yüzde 44,5 artışla 217,9 milyar lira ödenek tahsis edildi.

“Tüm bireylerin kapsayıcılık prensibi temelinde nitelikli bir eğitime ve hayat uzunluğu öğrenme imkanlarına eşit kaidelerde erişimi sağlanarak akademik, toplumsal ve mesleksel hünerlerinin milletlerarası standartlara uygun bir formda geliştirilmesi, analitik düşünme, finansal okuryazarlık, işbirlikçi çalışma ve liderlik alanlarında yetkinlik sahibi olmalarının sağlanması, ulusal, manevi, ahlaki, insani ve toplumsal pahaları içselleştirmiş, ilişkin olduğu aile ve topluma karşı sorumluluk sahibi olarak yetişmeleri” gayesiyle temel eğitime 140,8 milyar lira ödenek ayrıldı.

Mesleki eğitimde fiziki altyapının güçlendirilmesi gayesiyle atölye ve laboratuvar donanımlarının yenilenmesi için “1.500 Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesinin Teknik ve Laboratuvar Altyapısının Modernizasyonu” projesi Yatırım Programına dahil edildi ve projeye 5 milyar lira ödenek tahsis edildi.

SAĞLIK ALANININ HİSSESİ YÜZDE 9,6 OLDU

Yatırım ödeneklerinden yüzde 11,4’lük hisse alan tarım dalına 2025 yılında yüzde 62,5 artışla toplam 164,1 milyar lira ödenek tahsis edildi.

Tarımsal sulama yatırımları kapsamında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne yüzde 87,5 artışla 95,7 milyar lira ödenek ayrıldı ve bu ödenekle yaklaşık 120 bin hektar alanın sulamaya açılması ve 20 bin hektar alanda sulama sistemlerinin yenilenmesi planlanıyor.

Yatırım ödeneklerinde yüzde 10,3 hisseye sahip olan madencilik bölümüne 2025 yılında yüzde 40,3 artışla 148,8 milyar lira, yüzde 7,6 hisseye sahip olan güç bölümüne ise yüzde 45,6 artışla 110,2 milyar lira ödenek ayrıldı.

Sağlık kesiminin 2025 yılı yatırımlarından aldığı hisse yüzde 9,6 olarak gerçekleşti. Fiziki altyapıda, hizmete erişimde ve hizmet kalitesinde ilerlemenin geliştirilmesi ve bölgesel farklılıkların azaltılması emeliyle Sıhhat Bakanlığı’na yüzde 46,5 artışla tahsis edilen 121,1 milyar lira ile 2025 yılında 16 bin 715 yatak ve 365 ünite hizmete alınacak.

(ANADOLU AJANSI)

Kaynak: Gazete Duvar