15/10/1987 tarihinden evvel memur olanlar tam yıl hizmet hesabını denetim ettirmeli

Soru : İyi günler. Emekli Sandığına tabi 4 c li olarak 01.11.1985 yılında işe başladım. 16.10.2025 tarihinde emekliye ayrılmak istiyorum. 16.10.2025 tarihinde emekli olduğum takdirde 40 yıllık olarak emekli ikramiyesi ve emekli aylığı almaya hak edebiliyor muyum? Yani 40 yıl üzerinden ikramiye ve maaş bağlanır mı? Araştırmalarımda net karşılık bulamadım. Şimdiden teşekkür ederim.

Detaylar/Değerlendirmeler:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Husus 164 kararı:

“Aylığın ödeme vakti ve Asılları:
Memurlara aylıkları her ayın başında peşin ödenir. Emekliye ayrılma ve mevt hallerinde o aya ilişkin peşin ödenen aylık, geri alınmaz.
…” Halindedir.

HÜKMÜN YORUMU:

Memurların aylıkları her ayın başında peşin olarak ödenmektedir. Emeklilik, vefat hallerinde ödenen aylıklar geri alınmamaktadır.

“Aybaşı” ibaresi hangi tarihten başlamaktadır?

(10/9/1987 tarih ve 19570 sayılı Resmi Gazete) 289 sayılı Devlet Memurları ile Öteki Kamu Vazifelilerinin Aylıklarının Ödeme Vaktinin Değiştirilmesine dair 289 sayılı Kanun Kararında Kararname ile “aybaşı” ibareleri “ayın 15’i olarak” değiştirilmiş ve 15/10/1987 tarihinden itibaren memurların aylıkları her ayın 15’inde peşin olarak ödenmeye başlanılmıştır.
Daha sonra bu karar 24/10/1988 tarihli ve 19949 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 3472 sayılı Kanun ile kanunlaşmıştır.

5434 sayılı Kanun Unsur 14 kararı:

“Sandığın gelirleri şunlardır:
a) İştirakçilerin emeklilik keseneğine temel aylık meblağları üzerinden her ay kesilecek % 16 emeklilik kesenekleri;
Ay başlarından sonra göreve girenlerin o aya ilişkin eksik aylık yahut fiyatlarından kesenek alınmaz. Ay başlarından sonra görevden ayrılanların eksik aylık yahut fiyatlarından tam kesenek alınır.
.
d) (a) fıkrasında yazılı % 16 emeklilik keseneğine karşılık % 20, (b, c ve ç) fıkralarında yazılı paralara eşit olarak kurumlarınca verilecek karşılıklar; .”

Madde 30 kararı:

“İştirakçilere bu kanunun 13 üncü hususu ile tanınan haklar, durumlarına nazaran 14 üncü unsurun (a) yahut (b) fıkraları mucibince birinci alınan keseneklerin ilgili bulunduğu ay başından başlar.” Halinde,
Unsur 31 kararı de:
“Fiili hizmet süresi, iştirakçinin 30 uncu unsur yeterince bu kanunla tanınan haklardan faydalanmaya başladığı tarihten itibaren tam kesenek vermek suretiyle geçirdiği süredir.
Ay başlarından sonra görevden ayrılanlar için ayrıldıkları ayın tamamı fiili hizmet süresi sayılır.” formundadır.

HÜKÜMLERİN YORUMU:

Bu hususların uygulanmasında da 657 sayılı Kanun Husus 164 kararı temel alınmakta ve 15/10/1987 tarihinden geçerli olarak her ayın 15’i, yani memurlardan tam kesenek alınmaya başlanıldığı misyon aylıklarının ödendiği 15’i hizmetlerin başlangıcı sayılmaktadır.
Lakin, bu tarihten evvel vazifeye başlamış olanların misyon aylıkları her ayın 1’inde ödenmiş olduğundan, yani tam kesenek alınmaya başlanıldığı tarih her ayın 1’i olduğundan hizmetlerin başlangıcı da her ayın 1’inden başlamaktadır.

Her iki durumda da her aybaşından sonra ve bir sonraki aybaşından evvel vazifeye başlamış olanlardan tam kesenek alınması mümkün olmayacağından bu müddetler hizmet olarak sayılmamaktadır.

Örnek durumlar:

2/10/1987 tarihinde misyona giren memur diyelim 16/4/2025 tarihinde emekli olsun. Bu durumda bu memur için tam kesenek verilmeye başlanılacağı tarih 15/10/1987 tarihi olacak ve memurun emekliliğe temel hizmet mühleti 15/10/1987-15/5/2025 tarihleri ortasında 37 yıl 7 ay olacaktır.
Lakin, diyelim bu memur vazifeye 29/9/1987 tarihinde misyona başlamış ve tekrar 16/4/2025 tarihinde emekli olsun. Bu durumda bu memur için tam kesenek verilmeye başlanacağı tarih 1/10/1987 tarihi olacağından emekliliğe temel hizmet mühletinin başlangıcı 1/10/1987 tarihi olur ve emekli olduğu 16/4/2025 tarihini takip eden aybaşı olan 15/5/2025 tarihine kadar olan hizmet mühleti hesaplanır ve 37 yıl 7 ay 14 günlük hizmeti olur.

Ziyaretçimizin durumundan hareketle örneğimiz:

1/11/1985 yılında misyona başlayıp 16/10/2025 tarihinde emekli olsun. Bu durumda bu memur vazifeye 15/10/1987 tarihinden evvel başlamış olduğundan hizmet hesabı da memur vazife aylıklarını tam olarak almaya başladığı 1/11/1985 tarihinden başlar (mutlaka 1/11/1985 tarihinde misyon aylıklarını tam olarak almış olması gererik) ve 15/10/2025 tarihindeki misyon aylığını alıp 16/10/2025 tarihinde de emekli olduğunda, emekli olduğu tarihi takip eden aybaşına kadar olan mühlet (14/11/2025 tarihine kadar olan süre) memurun emeklilik hizmet hesabında kullanılacak hizmet toplam müddeti olur. Yani 1/11/1985 – 15/11/2025 tarihleri ortasındaki 40 yıl 14 günlük mühleti hem emekli aylığında hem de emekli ikramiyesi hesabında dikkate alınacak hizmet toplam mühleti olur.

Emekli olan memur, neden birinci aylığını 15 günlük alır? Konusunda yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz için
https://www.memurlar.net/haber/483320/

Emeklilik hizmet müddeti nasıl hesaplanır? Konusunda yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz için
https://www.memurlar.net/haber/979242/

Emeklilikte ayın 15’inden evvelki mühletler neden hizmet olarak sayılmaz? Konusunda yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz için
https://www.memurlar.net/haber/1020453/

32 yıl 11 ay 15 gün hizmette, aylık ve ikramiyeye temel mühletler farklı olur mu? Konusunda yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz için
https://www.memurlar.net/haber/1033358/

Memurlar emeklilikte 1 tam yıl ikramiye kaybını önlemek için hizmet hesabını da yapmalıdır konusunda yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz için
https://www.memurlar.net/haber/1126542/

Memurlara ödenen emekli ikramiyesi hesabı artık güncellenmelidir? Konusunda yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz için
https://www.memurlar.net/haber/1089835/

adreslerimizi ziyaret edebilirsiniz.

Sonuç bağlamında sizin için söylenebilecek durum şöyledir:

Verdiğiniz bilgiler kapsamında, fakat 1/11/1985 tarihindeki misyon aylığınız tam ödenmiş olması koşuluyla, 15/10/2025 tarihindeki misyon aylığınızı da alıp 16/10/2025 tarihinde emekli olmanız halinde emekli ikramiyenizin hesabında kullanılacak toplam hizmetiniz 40 tam yıl olur, emekli aylığınızda 40 yıl 14 gün (40 yıl 1 ay) olarak hesaplanır.

Not: Rastgele bir hak kaybınız ortaya çıkmaması açısından hizmet hesabınızı Kurumunuzdan da ayrıyeten yaptırmanızı tavsiye etmekteyiz.

Kaynak: Memurlar